بانک مرکزی در هفته جاری در بخشنامه‌ای به بانک‌ها و موسسات اعتباری غیر بانکی اعلام کرد: اخیراً برخی بانک‌ها و موسسات اعتباری غیر بانکی با استناد به عناوین و رتبه‌های اخذ شده از مراجع گوناگون داخلی و خارجی نسبت به انجام تبلیغات در خصوص عنوان و رتبه کسب شده اقدام می‌نمایند، از آنجایی که این قبیل تبلیغات می‌تواند موجبات انتقال اطلاعات ناصحیح به جامعه شده و به برداشت‌ها و انتظارات غیرواقعی منتج شود موضوع در بانک مرکزی مورد رسیدگی قرار گرفت و نهایتاً پس از طرح در سی و هفتمین جلسه کمیسیون مقررات و نظارت موسسات اعتباری بانک مرکزی مقرر شد:
بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی در تبلیغات خود در خصوص کسب رتبه‌های مختلف از مراجع گوناگون داخلـی و خارجی، ضمن اعلام روشن و شفاف شاخص‌های مذکور، نام مرجع اعطاءکننده رتبه و نهادها یا اشـخاص موضوع رتبه‌بندی را به طور کامل ذکر کند.
در همین راستا، علی نظافتیان، دبیر کمیسیون حقوقی بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی در گفتگو با خبرنگار ایبِنا، اظهار داشت: امروزه برای گسترش فعالیت های تجاری و کسب سود بیشتر لزوم تبلیغات قابل انکار نیست و در واقع بدون تبلیغات گیرا و موثر انتظارکسب سود مطلوب از فعالیت های تجاری انتظاری چندان خوشبینانه نخواهد بود.
وی افزود: در همین راستا چندان تفاوتی بین موسسات اقتصادی و بانک‌ها متصور نیست. بانک ها نیز همانند هر موسسه اقتصادی دیگر چه دولتی باشند یا بانک خصوصی نیاز به تبلیغ دارند تا سرویس‌ها و خدمات خود را به جامعه معرفی کنند و در ارائه این خدمات به مردم از بازار داغ رقابت‌های بین بانکی نیز دور نباشند و مشتریان را بسوی خود جذب کنند.
به گفته این کارشناس حقوق بانکی، در این زمینه گفتنی است ظهور مجدد بانک‌های خصوصی در عرصه اقتصادی کشور در سال ۱۳۷۹ در افزایش رقابت تبلیغی بین بانک‌های دولتی و بانک‌های خصوصی تاثیر گذار بوده است. بنا به تجارب مدیریتی نگارنده شاید تاکنون بیشترین میزان تاثیر تبلیغات بانک‌ها در جذب سپرده‌های قرض الحسنه است که با استفاده از اعطای جوایز براساس قرعه کشی موجب سرازیر شدن منابع ارزان قیمت قرض الحسنه به بانک‌ها می‌شود تا جایی که سالیان پیش یکی از بانک‌های دولتی برای دور نماندن از بازار داغ جذب منابع ارزان قیمت قرض الحسنه یک دستگاه اتومبیل یکی از برندهای لوکس خارجی را شاه بیت جوایز قرعه کشی قرض الحسنه قرارداد.
نظافتیان با اشاره به اینکه در ضرورت تبلیغات بانکی تردید نیست، اما نحوه ارائه تبلیغات برخی بانک‌ها اهمیت دارد، گفت: انتقاداتی از جنس کلان بودن میزان هزینه‌های تبلیغات غیرضروری نظیر اسپانسری های مختلف و پرسشگری جامعه که آیا انواع و اقسام تبلیغات متفاوت بانک‌ها تا این حد ضروری است یا خیر و تا چه حد در پیشبرد برنامه‌های راهبردی بانک‌ها تاثیرگذار است.
وی ادامه داد: شاید به علت این پرسش‌ها است که قانونگزار برای رفع دغدغه فکری جامعه در این زمینه و ساماندهی قانونی تبلیغات بانک‌ها در بند "ت" ماده ۱۴ قانون برنامه ششم توسعه چنین قانون وضع کرده و ذکر کرده است: "هرگونه تبلیغ برای ارائه خدمات پولی و بانکی براساس آیین‌نامه‌ای خواهد بود که ظرف مدت چهارماه پس از لازم‌الاجراء شدن این قانون توسط بانک مرکزی تهیه و به‌تصویب هیأت‌وزیران می‌رسد. علاوه بر اقدامات نظارتی انتظامی که بر مؤسسه پولی بانکی و اعتباری اعمال می‌گردد، تخلف رسانه‌ها از این حکم مستوجب جریمه نقدی تا میزان ده برابر هزینه تبلیغ صورت‌گرفته می‌باشد که به حساب خزانه‌داری کل کشور واریز می‌شود."
ساماندهی بازار پرهیاهو تبلیغات بانک‌ها از سوی بانک مرکزی
دبیر کمیسیون حقوقی بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی، توضح داد: در این راستا بانک مرکزی طی بخشنامه ۰۲/۱۱/۱۳۹۸ مصوبه مورخ ۱۵ /۱۰/۱۳۹۸ هیات دولت تحت عنوان " آیین نامه تبلیغات در حوزه پولی و بانکی" را به شبکه بانکی کشور ابلاغ کرده است.
به گفته نظافتیان، در مجموع آیین‌نامه مورد اشاره نوعی ساماندهی بازار پرهیاهو تبلیغات بانک‌ها و موسسات اعتباری با تکیه بر اختیارات بانک مرکزی در این زمینه است که بایدها و نبایدها در امور تبلیغاتی را برای شبکه بانکی کشور مشخص می‌کند. اما از نظر محتوایی و میزان کارایی تبلیغات در عرصه بانکی کشور فاقد راهبرد مشخصی است.
این کارشناس حقوق بانکی در ادامه اظهار داشت: در دوران انفجار اطلاعات بانک‌ها باید برخی مدل های تبلیغاتی از جمله چاپ و توزیع تقویم و ... به فراموشی سپرده شود. زیرا دیگر نیازی به صرف هزینه‌های کلان نیست و درحال حاضر اینگونه تبلیغات سنتی جاذبه چندانی برای مردم ندارد. باید در اندیشه تدابیر و روش‌های مناسب دیگری، بود تا مردم کارایی خدمات بانکی و تلاش کارکنان بانک‌ها را بهتر بشناسند.
وی افزود: به هر روی با توجه به ابلاغ آیین‌نامه تبلیغات در حوزه پولی و بانکی توسط بانک مرکزی به شبکه بانکی کشور اکنون موضوع نیازمند هم اندیشی بانک‌های دولتی و بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی است که خطوط اصلی راهبرد بانک‌ها در زمینه تبلیغات بانکی را مشخص کند.
نظافتیان در پایان تاکید کرد: به گونه‌ای که راهبرد تبلیغاتی بانک‌ها به خصوص در شرایط تحریمی کشور مشخص و تبلیغات بانک‌ها ساماندهی و مدیریت شود تا بیشترین کارایی در زمینه معرفی خدمات بانک‌ها به مردم و جذب مشتری و افزایش سپرده‌ها داشته باشد.
ایبِنا
