کودکان و نوجوانان دارای لکنت، غالبا انزوای اجتماعی ،عدم پذیرش و اضطراب را تجربه می‌کنند و لکنت واکنش‌های شناختی، عاطفی و رفتاری افراد را درگیر ساخته و منجر به ایجاد اضطراب در فرد می‌شود و سراسر زندگی آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. محققان در پژوهشی تاثیر درمان راه‌حل کوتاه‌مدت بر اضطراب اجتماعی کودکان و نوجوانان دارای لکنت زبان را بررسی کرده‌اند.
در این پژوهش که توسط اسماعیل برزگر، کارشناس ارشد مشاوره خانواده دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت، علی‌رضا بوستانی پور، استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، خدیجه فتوح‌آبادی، کارشناس ارشد مشاوره خانواده دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت، اسماعیل زهره‌ای، دانشجوی دکترای مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی یزد و شیما ابراهیمی کارشناس ارشد مشاوره خانواده دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت انجام شده، آمده است:« پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان و نوجوانان ۸ تا ۱۸ ساله دارای لکنت زبان مراجعه‌کننده به مراکز گفتار درمانی شهر شیراز در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ بود.»
محققان می‌گویند:« نمونه پژوهش حاضر شامل ۳۲ نفر از کودکان و نوجوانانی دارای لکنت زبان که از نظر اضطراب اجتماعی در مرز بالینی قرار داشتند، یعنی نمره آن‌ها از این تست بالاتر از ۵۵ بود، به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گذاشته شدند. ملاک ورود به این مطالعه داشتن حداقل یک سال سابقه لکنت زبان، قرار گرفتن در دامنه سنی ۸ تا ۱۸ سال و رضایت خانواده برای همکاری در برنامه مداخله‌ای بود.»
در این پژوهش آمده است:« پروتکل درمانی بر مبنای شیوه درمانی راه‌حل محور دی شازر یعنی تقویت نقاط قوت، تعریف و تمجید مراجعان، بررسی موارد استثنا، استفاده از سوال ویژه "به جای"، پرسش‌های مقیاس‌گذاری، پرسش معجزه، زنگ استراحت و تکلیف تدوین شد. این برنامه در هر هفته، یک جلسه ۶۰ دقیقه‌ای برای گروه آزمایش کودکان و در هر هفته یک جلسه ۹۰ دقیقه‌ای برای گروه آزمایش نوجوان توسط درمانگر همراه با پژوهشگر اجرا شد، و گروه کنترل، هیچ گونه مداخله‌ای دریافت نکرد. »
بر اساس آن چه در این مقاله آمده، پیش از آموزش، گروه آزمایش و کنترل، پرسشنامه اضطراب اجتماعی را تکمیل کردند و پس از پایان آموزش نیز هر چهار گروه به این پرسشنامه پاسخ دادند.
نویسندگان این مقاله می‌گویند:« نتایج حاصل از تحلیل واریانس نشان داد بین میانگین اختلاف نمرات پیش آزمون و پس آزمون در گروه آزمایش و کنترل ( هم کودکان و هم نوجوانان) تفاوت معناداری وجود دارد، یعنی درمان راه‌حل محور کوتاه مدت بر اضطراب اجتماعی کودکان و نوجوانان تاثیر معناداری داشته است. نتایج همچنین نشان داد بین میانگین نمرات اضطراب دو گروه کودکان و نوجوانان تفاوت معناداری وجود ندارد.»
برزگر و همکارانش می‌گویند:« درمان راه‌حل محور کوتاه مدت با تکیه بر منابع مراجعان و از طریق فراخواندن و خلق راه‌حل‌هایی برای مشکلات مراجعان به آن‌ها کمک می‌کند تا بتوانند بر اضطراب اجتماعی خود فائق آیند. این رویکرد همچنین به عنوان رویکردی مسئله محور با استفاده از فنون مختلف می‌تواند به کودکان و نوجوانان مبتلا به لکنت زبان به خاطر مشکلاتی که راه‌حل آن در دست خودشان است کمک کند تا مهارت‌های اجتماعی خود را تقویت کنند.»
این پژوهش در اولین شماره‌ی نهمین سال نشریه پژوهش‌های روانشناسی بالینی و مشاوره منتشر شده است.
ایسنا
