۰۶ بهمن ۱۳۹۸ - ۱۱:۴۰
بارندگی سیستان و بلوچستان، ۴۵ برابر پارسال
ایران اکونومیست- از سال ۵۷ تا ۱۳۹۲ تعداد ۱۲۵ سد بزرگ و از سال ۱۳۹۲ تا امروز حدود ۳۷ سد ملی اضافه شد و طبق برنامه تا سال ۱۴۰۰ به این عدد در پایان دولت اضافه می‌شود، به این ترتیب که در مدت ۸ سال ۷۰ سد ملی به بهره برداری خواهد رسید و آمار سد ملی به ۲۱۴ مورد می‌رسد.
رضا اردکانیان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا اقدام قابل توجهی برای کاهش خسارت‌های ناشی از سیل انجام نشده است؟ اظهار کرد: باید تاب آوری خود و جامعه را در مواجه شدن با این حوادث بالا ببریم. بارش کشور از ابتدای امسال تا چهارم بهمن ۱۴۷ میلی متر بود، اما متوسط بلند مدت (۵۰ ساله) ۱۰۴ میلی متر بوده است به این ترتیب که ما امسال ۴۰ درصد از متوسط بلند مدت بیشتر بارش داشته ایم و از سال گذشته هم که ترسالی بود ۱۵ درصد بارندگی بیشتر بوده است.
وزیر نیرو افزود: دو سال پیش ما شاهد خشک‌ترین سال در ۵۰ سال اخیر بودیم و از خشک‌ترین سال وارد ترترین سال شدیم و باید آمادگی خود را بالا ببریم به این معنا که دیگر سیل را حادثه غیرمترقبه ندانیم.
در سیلاب ابتدای امسال ۳۵ هزار میلیارد تومان خسارت دیدیم
اردکانیان با بیان اینکه باید سیلاب‌ها برای ما منفعت داشته باشد و باید رودخانه‌ها به موقع لایروبی شود و در حریم رودخانه‌ها تجاوز صورت نگیرد و مخازن کافی برای نگهداشت سیلاب ایجاد شود، افزود: البته برای تحقق این موارد علاوه بر دانش و نیروی انسانی نیازمند منابع مالی هم هستیم. در سیلاب ابتدای امسال ۳۵ هزار میلیارد تومان خسارت دیدیم که حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان را دولت تاکنون تأمین کرده است.
اردکانیان افزود: در پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا با همه آمادگی هایشان باز خسارت می‌بینند، اما ما باید در برنامه ریزی هایمان سهم بیش‌تری را به طرح‌های پیشگیرانه، مقاوم سازی مسکن روستایی و جاده سازی‌های مناسب‌تر و مهندسی رودخانه بدهیم.
وزیر نیرو در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه وضع سدسازی در کشور با وجود انتقادات سال‌های گذشته به موضوع سدسازی در چه وضعی است؟ گفت: بیش از ۴۷ هزار سد بزرگ در دنیا وجود دارد که نیمی از آن در چین است و بخش قابل توجهی در نیمه دوم قرن بیستم ساخته شده است و کشورهای معدودی هستند که سدسازی هایشان را در قرن ۲۱ آغاز کرده اند.
وی با بیان اینکه ما ته جدول هستیم که سال‌های جنگ تحمیلی، ساخت و ساز سد را محدود کرده بودیم، گفت: در سال ۵۷ تعداد ۱۹ سد ملی ساخته شد آن زمان وقتی وارد عرصه سد سازی شدیم سراغ ساخت‌های بزرگ رفتیم که با یک سد حجم زیادی از آب را جمع آوری کند.
اردکانیان افزود: یکی از کاربردهای سد علاوه بر کنترل سیلاب کمک به کشاورزی است، یعنی آب تنظیم شده پشت سد می‌تواند منجر به انجام چندین بار کشت شود.
وزیر نیرو افزود: در موضوع شبکه‌ها نیز پس از ساخت سد شاهد ساخت شبکه‌های اصلی خواهیم بود و ما در سال ۵۷، ۵۵۲ هزار هکتار شبکه آبیاری زهکشی اصلی داشتیم که در طول ۳۵ سال ۱ میلیون و ۵۷۳ هزار هکتار اضافه شد و در سال ۹۲ به ۲ میلیون و ۱۲۵ هزار هکتار رسید و تا پایان این دولت به ۲ میلیون و ۴۵۴ هزار هکتار خواهد رسید.
اردکانیان درباره تصفیه خانه‌های آب شهری هم گفت: ما از ۲۷ تصفیه خانه در سال ۵۷ به ۱۱۹ تصفیه خانه در سال ۹۲ رسیدیم و اکنون ۱۴۹ تصفیه خانه در مدار بهره برداری داریم و تا پایان دولت به ۱۷۷ مورد خواهد رسید.
وی افزود: یکی از جذاب‌ترین آمارها موضوع جمع آوری فاضلاب در شهرهاست و بحث فاضلاب فقط مربوط به ارتقای بهداشت عمومی نیست بلکه به فاضلاب تصفیه شده باید به عنوان منبع آب نگریست که می‌تواند در محصولات باغی هم استفاده شود.
وزیر نیرو گفت: زمانی که جمعیت کشور ۳۵ میلیون نفر بود مجموع تصفیه خانه‌های فاضلاب شهری در سال ۵۷ چهار مورد بود که از سال ۵۷ تا سال ۹۲ صد و شصت و چهار تصفیه خانه فاضلاب ساخته شد و از سال ۹۲ تا ۱۴۰۰، صد و بیست و شش تصفیه خانه دیگر اضافه می‌شود.
اردکانیان با بیان اینکه در موضوع برق نیز باید اشاره کنیم که آسایش هموطنان ما در بخش خانگی، کشاورزی، صنعت و معدن در دسترسی راحت به برق مطمئن و پایدار است و از این حیث واقعاً کشور در نقطه افتخارآمیزی قرار دارد، گفت: از حیث تأمین، ۴۰ سال پیش ۷۰۰۰ مگاوات ظرفیت نصب شده داشتیم که در طول ۳۵ سال ۶۲ هزار مگاوات اضافه کردیم و سال ۹۲ تا نیمه ۱۴۰۰ مطابق برنامه حدود ۱۹ هزار و ۶۰۰ مگاوات دیگر اضافه می‌شود و این علاوه بر نیروگاه‌های تجدیدپذیر است.
اردکانیان افزود: ما از لحاظ ارتباط با کشورهای همسایه و امکان تبادل انرژی، ارتباطات خوبی داریم. وی درباره پویش سازگاری با کم آبی گفت: بر اساس آموزه‌های دینی و اخلاقی هم مصرف کنندگان و هم تولید کنندگان باید انصاف داشته باشند به این ترتیب که مصرف کنندگان اسراف نکنند و تولید کنندگان هم از فناوری‌هایی استفاده کنند که با حداقل هدر رفت، محصول را تولید کنند.
وزیر نیرو افزود: از جهت دیگر ما باید تاب آوری جامعه را به ویژه در شرایط تحریم بالا ببریم و نکته‌ای که مقام معظم رهبری این روزها در بحث قوی‌تر شدن مطرح کردند، یکی از وجوهش این است که ایمنی خود را با اتخاذ روش صحیح مصرف بالا ببریم.
وی گفت: ما فرض کنیم که در ۱۰ سال آینده همچنان ترسالی داشته باشیم آیا منطق ایجاد می‌کند که به ۱۰ سال پس از آن فکر نکنیم؟ ما باید به کاهش هدر رفت آب توجه کنیم و در اسفند ۹۶ وقتی بحث سازگاری با کم آبی را مطرح کردیم به دنبال مقابله با وضع غیرمترقبه نبودیم و خواستیم خودمان را در هر شرایطی سازگار کنیم و بر همین اساس کمیته‌های استانی سازگار با کم آبی در استان‌ها تشکیل شد و هر نوع تخصیص جدید آب مثلاً از دریا یا طرح‌های بزرگ را موکول کردیم که برنامه بلند مدت سازگاری با کم آبی را ارائه کند. مثلاً اگر قرار است از خلیج فارس و دریای عمان آب شیرین تهیه کنیم باید از قبل سیستم استفاده از آب بهینه و نوع کشت و کشاورزی اصلاح شود.
بارندگی سیستان و بلوچستان، ۴۵ برابر پارسال
وی که در یک برنامه تلویزیونی سخن می‌گفت، با بیان اینکه آخرین جمع بندی مجموعه‌های رسمی بین المللی حاکی از این است که از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵ میلادی از مجموع حوادث سیلاب، توفان، زلزله، موج گرما، رانش، آتشفشان و خشکسالی، بزرگترین حادثه مربوط به سیلاب بود به نحوی که ۴۳ درصد بلایای طبیعی مربوط به سیل بود، افزود: در این ۲۰ سال جمعیت ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفری (۵۶ درصد جمعیت کره زمین) تحت تأثیر سیلاب قرار گرفتند و ۱۵۷ هزار نفر در سیل جان باختند و خسارات قابل توجهی وارد شد به این ترتیب که ۲۵ درصد کل خسارات معادل ۶۶۲ میلیارد دلار در جهان مربوط به سیل بود.
وزیر نیرو گفت: از ابتدای مهر تا ۲۰ دی امسال در استان سیستان و بلوچستان بارندگی‌ها ۴۵ برابر پارسال بود، گفت: ما باید آمادگی‌ها را برای کم کردن خسارات بالا ببریم. در سیل استان سیستان و بلوچستان در سال‌های ۸۹، ۹۲ و ۹۴ خسارات جانی هم داشتیم. یکی از درس‌های سیلاب فروردین امسال که ۲۴ استان را دربر گرفت این بود که با هماهنگی میان سازمان هواشناسی، وزارت نیرو، سازمان‌های امداد و نجات خسارات جانی نداشتیم و همکاری مردم استان سیستان و بلوچستان هم در سیل اخیر بسیار چشمگیر بود.
وی اظهار کرد: نمودارها نشان می‌دهد که از مهر تا شهریور بارش تجمعی در استان سیستان و بلوچستان در خشک‌ترین سال (۹۷ ــ ۹۶) حدود ۲۰ میلی متر و پر بارش‌ترین سال (۹۳ ــ ۹۲) بارش تجمعی حدود ۱۲۰ میلی متر بود و بارش امسال تا دی ماه نزدیک ۱۴۰ میلی متر بود که بالاترین عدد در ۵۰ سال اخیر است.
وزیر نیرو گفت: این آمارها حاکی از بارش وسیع است و با وجود اینکه سال قبل هم ترسالی بود، بارش امسال از اول مهر تا ۲۰ دی در استان سیستان و بلوچستان ۴۵ برابر سال گذشته بود و خساراتی هم در معابر، آبگرفتگی جاده‌های روستایی و قطع برق در تعدادی از روستاها داشتیم و البته در برخی از روستاها هم سیستم برق رسانی به صورت دستی قطع شد تا کسی دچار برق گرفتگی نشود.
وزیر نیرو تصریح کرد: در استان سیستان و بلوچستان، ۱۱ شهر و ۳۱۰ روستا، در استان کرمان ۶۶ روستا و در استان هرمزگان ۱ شهر و ۲۴۲ روستا خسارت دیدند که در مجموع ۵۳ هزار خانوار تحت تأثیر سیلاب قرار گرفتند و ما در زمان معقولی توانستیم وضع را به شرایط مطلوب برسانیم به این ترتیب که در بخش برق ۸۷۷ روستا در روزهای نخست برق دار شدند.
وی با بیان اینکه در استان سیستان و بلوچستان قبل از سیلاب اخیر نیز مشکل آبرسانی داشتیم و تعدادی از روستاها با تانکر سیار آبرسانی می‌شدند و ما همزمان با سیلاب برنامه‌ای داشتیم که آبرسانی به ۲۱۶ روستا افتتاح شود که تعدادی از این‌ها که از شبکه تأمین سد زیردان استفاده می‌کردند، آبرسانی متوقف شده بود که البته وضع عادی شده است، افزود: اکنون هر ۵ سد استان سیستان و بلوچستان آبگیری کامل و ۲ سد هم سرریز شدند.
اردکانیان با اشاره به اینکه در مجموع، شرایط استان سیستان و بلوچستان از حیث آب شیرین خوب است، گفت: در بخش برق هم طرح‌های بزرگی را تا پایان سال در این استان با حجم حدود هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان افتتاح می‌کنیم که شامل توسعه نیروگاه، پست و خطوط انتقال و زیرساخت‌های دیگر است.
وی افزود: در سفر اخیر رئیس جمهور به استان سیستان و بلوچستان موافقت شد که منابع لازم برای سرعت دادن به تکمیل سد کهیر و شهری پور فراهم شود که در همین دولت به بهره برداری می‌رسد.
وزیر نیرو در پاسخ به سؤالی درباره آخرین وضع آب و برق در استان‌های کرمان و هرمزگان هم گفت: وضع خوب و در استان کرمان مشکلی نداریم و در استان هرمزگان نیز حجم قابل ملاحظه‌ای آب شیرین در سد استقلال و میناب جمع آوری شده است و در خصوص روستاها هم مشکلاتی وجود دارد که در صدد رفع آن هستیم.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا همچنان جدای از سیلاب اخیر در برخی روستاهای استان سیستان و بلوچستان آبرسانی با تانکر انجام می‌شود؟ گفت: استان سیستان و بلوچستان پهناور است و روستاهای پراکنده فراوانی دارد و در موضوع آبرسانی روستایی در سال‌های اخیر به ویژه از سال ۹۳ به بعد با اجازه‌ای که از مقام معظم رهبری برای برداشت از صندوق توسعه ملی گرفته شد جهش در موضوع آب روستایی در کشور داشته ایم.
اردکانیان گفت: بر اساس استانداردهای سازمان بهداشت جهانی برای بهره مندی روستاییان اگر یک روستایی با حدود حداکثر ۳۰ دقیقه پیاده روی به منبع آب دسترسی داشته باشد، روستای برخوردار تلقی می‌شود و ما اگر همین استاندارد را ملاک قرار دهیم بیش از ۹۰ درصد روستاهای ما برخوردار محسوب می‌شوند، اما ما دسترسی مناسب را اینگونه می‌دانیم که هموطنان روستایی مان مانند شهرنشینان به آب پایدار در منازل خود دسترسی داشته باشند و این دسترسی باید در همه ساعات شبانه روز باشد.
وی افزود: طبق این تعریف، جمعیت برخوردار ما در مقطع سال ۹۲ و آغاز کار دولت ۱ میلیون نفر بود و به مدد توجه دولت، مجلس و اجازه مقام معظم رهبری، در ۶ سال گذشته ۷ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر از هموطنان روستایی ما در ۱۰ هزار و ۶۰۰ روستا به شبکه آب سالم و پایدار دسترسی پیدا کرده اند که تا پایان سال ۱۴۰۰ این رقم به ۱۰ میلیون نفر می‌رسد که شاخص مهمی در جهان است.
وزیر نیرو گفت: امروز با این شاخص می‌توانیم بگوییم که ۷۶ درصد جمعیت روستایی ما به شبکه آب سالم و پایدار دسترسی دارند که با اصلاح ساختاری صورت گرفته و یکپارچه کردن شرکت‌های آب و فاضلاب در شهر و روستا، آبرسانی به روستاها و فاضلاب روستایی به میزان قابل توجهی توسعه یافته است.
تا پایان هفته ۱۳۳ طرح به بهره برداری می‌رسد
وزیر نیرو با بیان اینکه مقرر شد در نیمه دوم امسال ۲۲۷ طرح بزرگ را افتتاح کنیم که تا پایان این هفته ۱۳۳ طرح به بهره برداری می‌رسد، افزود: ما به عنوان دستگاهی هستیم که بیشترین تماس را با هموطنانمان داریم و باید مدام در تأمین، تولید و عرضه آب و برق اقدام کنیم و باید به هموطنان خود نشان دهیم که چرخ توسعه حتی در شرایط تحریم در حال گردش است.
وی گفت: ما قول داده بودیم که ۲۲۷ پروژه بزرگ را در نیمه دوم امسال با سرمایه گذاری ۳۳ هزار میلیارد تومان افتتاح کنیم که اتصال ۱۱۲۴ روستا به شبکه پایدار آب، وارد مدار کردن ۳۰۰۰ مگاوات نیروگاه جدید و بهره برداری از ۲۹ تصفیه خانه فاضلاب و افتتاح ۱۰ سد بزرگ و چند ۱۰ هزار هکتار شبکه آبیاری زهکشی تعدادی از این طرح هاست.
وزیر نیرو افزود: ما هر هفته در یکی از استان‌ها طرح‌های عمده‌ای را افتتاح می‌کنیم و تاکنون ۶ سد و ۶۳۳۵ هکتار شبکه آبیاری زهکشی با سرمایه گذاری ۱۱۲۹ میلیارد تومان در استان‌ها افتتاح کردیم.
اردکانیان گفت: ۱۱ پروژه آبرسانی شهری و ۱۲ طرح مجتمع آبرسانی شامل ۶۷۰ روستا با جمعیت ۳۸۴ هزار نفر افتتاح کردیم و در بخش آب و فاضلاب نیز ۸ تصفیه خانه فاضلاب و ۶ تصفیه خانه آب افتتاح شد و در موضوع انرژی هم ۱۱ نیروگاه حرارتی و ۳ نیروگاه مقیاس کوچک به ظرفیت هزار و ۶۲۱ مگاوات را با سرمایه گذاری ۱۱ هزار و ۸۴۰ میلیارد تومان افتتاح کردیم.
وی افزود: ۱۱ نیروگاه تجدیدپذیر و پست‌های برق و خطوط انتقال نیز از ۲۲۷ پروژه‌ای که وعده کردیم، به بهره برداری می‌رسد که تا پایان این هفته تعداد طرح‌های بهره برداری شده ۱۳۳ طرح خواهد بود.
وزیر نیرو گفت: سه شنبه این هفته در تهران پروژه‌ای با سرمایه گذاری ۲۰ هزار میلیارد تومان با عنوان واحد دوم تصفیه خانه آب تهران به مدار بهره برداری می‌رسد که مناطق ۱۵ تا ۲۱ تهران و همچنین هموطنان ما در پاکدشت، ورامین و پیشوا که جمعیت ۲ میلیون نفری را شامل می‌شوند از آب با کیفیت بهره‌مند خواهند شد. اردکانیان افزود: با وجود همه محدودیت‌های ممکن تلاش می‌کنیم همه این طرح‌ها بدون هیچ وقفه‌ای انجام شود و سال آینده هم طرح هایمان ادامه خواهد داشت.
تکلیف چاه‌های غیر مجاز چه می‌شود؟
وی در پاسخ به سؤالی درباره اقدامات وزارت نیرو برای مقابله با چاه‌های غیرمجاز گفت: این تکلیفی قانونی است و با همکاری میان وزارتخانه‌های نیرو و کشور با دستگاه قضایی اقدامات خوبی صورت گرفت و از محل مسلوب المنفعه کردن چاه‌های غیر مجاز صرفه جویی‌های خوبی ایجاد شد. از این طریق در مناطقی که محدودیت آب زیرزمینی داشتند معیشت کشاورزان اصلاح شد و به سمت توسعه صنعت گلخانه‌ای رفتند.
اردکانیان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه برای کاهش مصرف گاز چه برنامه‌ای دارید؟ گفت: این از عرصه‌های کار بین دستگاهی است و ما در تابستان امسال تجربه خوبی به سبب همراهی هموطنانمان در بخش خانگی، صنعت و کشاورزی داشتیم و در موضوع گاز هم در شرایط معمولی ۷۰۰ میلیون متر مکعب تولید و مصرف گاز در بخش‌های مختلف است که ۵۲۰ میلیون متر مکعب مربوط به بخش خانگی و بقیه مربوط به نیروگاه‌ها و صنایع بزرگ و صادرات است.
وی افزود: در این روزها که با سرمای هوا مواجهیم مصرف خانگی گاز به ۶۰۰ میلیون متر مکعب رسیده است که اگر چه برای ما بخش خانگی اولویت دارد، اما قطعاً باید به جنبه‌های دیگر هم بپردازیم و اگر گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها را نتوانیم تأمین کنیم جبران آن سخت می‌شود.
وزیر نیرو گفت: ما هم مانند شرکت گاز قراردادهایی برای صادرات برق داریم و درست است که طرف‌های ما می‌دانند که اولویت برای مصرف داخلی خود ماست، اما باید به تعهدات خود هم عمل کنیم و اگر مصرف در کشور کنترل شود به قول و قرارهایمان به همسایگان هم می‌توانیم عمل کنیم.
اردکانیان اظهار کرد: در پنجشنبه گذشته دستورالعملی را دریافت کردیم که هم ما و هم وزارت نفت باید اقداماتی را انجام دهیم و باید پویش اصلاح مصرف به ویژه در زمان تحریم را برنامه ریزی کنیم که البته ۷۵ درصد مردم الگوی مصرف را رعایت می‌کنند.
جزئیات طرح جایگزینی کولرهای گازی
وی در پاسخ به سؤالی درباره جزئیات طرح جایگزینی کولرهای گازی گفت: اگر چه در رسانه‌ها به این موضوع به عنوان طنز پرداخته شد، اما طنز کمک می‌کند تا مسائل مهم در کانون توجه قرار گیرد. من در حاشیه جلسه کمیسیون آب و کشاورزی مجلس در جمع خبرنگاران موضوعی را در بحث دستگاه‌های سرمایشی مطرح کردم به این ترتیب که حدود ۲۰ درصد از کل مصرف انرژی در دنیا مربوط به دستگاه‌های سرمایشی است.
وزیر نیرو گفت: این میزان در ایران بالاتر است و ما در زمان اوج بار، ۵۶ هزار مگاوات در تابستان مصرف داریم که بیش از ۲۲ هزار مگاوات مربوط به دستگاه‌های سرمایشی است که ۴ تا ۵ هزار مگاوات آن در دستگاه‌های دولتی و سازمان‌های عمومی مصرف می‌شود و بر اساس قانون رفع موانع تولید، دولت موظف است ترتیباتی اتخاذ کند که دستگاه‌هایی که از استاندارد لازم برای مصرف برق برخوردار نیستند اصلاح شوند.
اردکانیان ادامه داد: از سال ۱۳۹۴ کار سنگینی آغاز شد که در سال ۱۳۹۶ به نتایج خوبی رسیدیم، مصوبه‌ای در شورای اقتصاد مطرح شد به این ترتیب که کولرهای گازی بسیار زیادی در مناطق گرمسیری داریم که به لحاظ فرسودگی مصرف بالا دارند که اگر ۱ میلیون کولر اصلاح شود، بیش از هزار و ۶۰۰ مگاوات برق صرفه جویی خواهد شد.
وی درباره طرح برقی شدن موتورسیکلت‌ها هم گفت: امسال به سبب پدیده وارونگی هوا با تعطیلی مدارس مواجه شدیم که شرایط سختی بود و هزینه‌های اقتصادی زیادی وارد کرد.
اردکانیان با بیان اینکه سازمان حفاظت محیط زیست و شهرداری تهران گزارشی در هیأت دولت ارائه کردند به این ترتیب که بر اساس آمارها موتورسیکلت‌های فرسوده تا ۱۸ برابر یک اتومبیل آلایندگی دارند، گفت: امروز جهت گیری در دنیا به سمت استفاده از وسایل نقلیه برقی است و در کشور همسایه که خواستند خودرو ملی عرضه کنند گفتند خودرویشان برقی خواهد بود.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه تعداد قابل توجهی موتور سیکلت فرسوده در کلانشهرها داریم که باید برای برقی کردن آن اقدام کرد یا باید موتور سیکلت‌های موجود برقی شود و یا ساخت موتور سیکلت‌های برقی در دستور کار قرار گیرد، گفت: قطعاً این اقدام صرفه جویی قابل توجهی در مصرف بنزین دارد و برای صاحب وسیله نقلیه هم سودآور است.
اردکانیان افزود: ما ابتدا سراغ شرکت‌های خدماتی و توزیع برق رفتیم و بسیاری از همکاران ما سرکشی‌هایشان را با موتورسیکلت انجام می‌دهند که ما امروز و فردا تعدادی از موتور سیکلت‌های برقی را در اختیار آنان قرار خواهیم داد، امیدواریم این اقدام در سازمان‌های دولتی دیگر هم انجام شود.
وی گفت: یک حرکت خوب دیگری از پارسال شروع کردیم که الحاق جمهوری اسلامی ایران به موافقتنامه اقتصادی اوراسیاست. از پنجم آبان رسماً عضو شدیم و همکاری خوبی میان دستگاه‌ها وجود دارد و آخرین گزارش حاکی از افزایش ۷۲ درصدی صادرات ایران به کشورهای اوراسیاست و کاهش ۷ درصدی واردات را هم به دنبال داشته است که این اقدامات موجب توسعه اشتغال می‌شود.
وزیر نیرو افزود: دو سال پیش ما شاهد خشک‌ترین سال در ۵۰ سال اخیر بودیم و از خشک‌ترین سال وارد ترترین سال شدیم و باید آمادگی خود را بالا ببریم به این معنا که دیگر سیل را حادثه غیرمترقبه ندانیم.
در سیلاب ابتدای امسال ۳۵ هزار میلیارد تومان خسارت دیدیم
اردکانیان با بیان اینکه باید سیلاب‌ها برای ما منفعت داشته باشد و باید رودخانه‌ها به موقع لایروبی شود و در حریم رودخانه‌ها تجاوز صورت نگیرد و مخازن کافی برای نگهداشت سیلاب ایجاد شود، افزود: البته برای تحقق این موارد علاوه بر دانش و نیروی انسانی نیازمند منابع مالی هم هستیم. در سیلاب ابتدای امسال ۳۵ هزار میلیارد تومان خسارت دیدیم که حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان را دولت تاکنون تأمین کرده است.
اردکانیان افزود: در پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا با همه آمادگی هایشان باز خسارت می‌بینند، اما ما باید در برنامه ریزی هایمان سهم بیش‌تری را به طرح‌های پیشگیرانه، مقاوم سازی مسکن روستایی و جاده سازی‌های مناسب‌تر و مهندسی رودخانه بدهیم.
وزیر نیرو در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه وضع سدسازی در کشور با وجود انتقادات سال‌های گذشته به موضوع سدسازی در چه وضعی است؟ گفت: بیش از ۴۷ هزار سد بزرگ در دنیا وجود دارد که نیمی از آن در چین است و بخش قابل توجهی در نیمه دوم قرن بیستم ساخته شده است و کشورهای معدودی هستند که سدسازی هایشان را در قرن ۲۱ آغاز کرده اند.
وی با بیان اینکه ما ته جدول هستیم که سال‌های جنگ تحمیلی، ساخت و ساز سد را محدود کرده بودیم، گفت: در سال ۵۷ تعداد ۱۹ سد ملی ساخته شد آن زمان وقتی وارد عرصه سد سازی شدیم سراغ ساخت‌های بزرگ رفتیم که با یک سد حجم زیادی از آب را جمع آوری کند.
اردکانیان افزود: یکی از کاربردهای سد علاوه بر کنترل سیلاب کمک به کشاورزی است، یعنی آب تنظیم شده پشت سد می‌تواند منجر به انجام چندین بار کشت شود.
وزیر نیرو افزود: در موضوع شبکه‌ها نیز پس از ساخت سد شاهد ساخت شبکه‌های اصلی خواهیم بود و ما در سال ۵۷، ۵۵۲ هزار هکتار شبکه آبیاری زهکشی اصلی داشتیم که در طول ۳۵ سال ۱ میلیون و ۵۷۳ هزار هکتار اضافه شد و در سال ۹۲ به ۲ میلیون و ۱۲۵ هزار هکتار رسید و تا پایان این دولت به ۲ میلیون و ۴۵۴ هزار هکتار خواهد رسید.
اردکانیان درباره تصفیه خانه‌های آب شهری هم گفت: ما از ۲۷ تصفیه خانه در سال ۵۷ به ۱۱۹ تصفیه خانه در سال ۹۲ رسیدیم و اکنون ۱۴۹ تصفیه خانه در مدار بهره برداری داریم و تا پایان دولت به ۱۷۷ مورد خواهد رسید.
وی افزود: یکی از جذاب‌ترین آمارها موضوع جمع آوری فاضلاب در شهرهاست و بحث فاضلاب فقط مربوط به ارتقای بهداشت عمومی نیست بلکه به فاضلاب تصفیه شده باید به عنوان منبع آب نگریست که می‌تواند در محصولات باغی هم استفاده شود.
وزیر نیرو گفت: زمانی که جمعیت کشور ۳۵ میلیون نفر بود مجموع تصفیه خانه‌های فاضلاب شهری در سال ۵۷ چهار مورد بود که از سال ۵۷ تا سال ۹۲ صد و شصت و چهار تصفیه خانه فاضلاب ساخته شد و از سال ۹۲ تا ۱۴۰۰، صد و بیست و شش تصفیه خانه دیگر اضافه می‌شود.
اردکانیان با بیان اینکه در موضوع برق نیز باید اشاره کنیم که آسایش هموطنان ما در بخش خانگی، کشاورزی، صنعت و معدن در دسترسی راحت به برق مطمئن و پایدار است و از این حیث واقعاً کشور در نقطه افتخارآمیزی قرار دارد، گفت: از حیث تأمین، ۴۰ سال پیش ۷۰۰۰ مگاوات ظرفیت نصب شده داشتیم که در طول ۳۵ سال ۶۲ هزار مگاوات اضافه کردیم و سال ۹۲ تا نیمه ۱۴۰۰ مطابق برنامه حدود ۱۹ هزار و ۶۰۰ مگاوات دیگر اضافه می‌شود و این علاوه بر نیروگاه‌های تجدیدپذیر است.
اردکانیان افزود: ما از لحاظ ارتباط با کشورهای همسایه و امکان تبادل انرژی، ارتباطات خوبی داریم. وی درباره پویش سازگاری با کم آبی گفت: بر اساس آموزه‌های دینی و اخلاقی هم مصرف کنندگان و هم تولید کنندگان باید انصاف داشته باشند به این ترتیب که مصرف کنندگان اسراف نکنند و تولید کنندگان هم از فناوری‌هایی استفاده کنند که با حداقل هدر رفت، محصول را تولید کنند.
وزیر نیرو افزود: از جهت دیگر ما باید تاب آوری جامعه را به ویژه در شرایط تحریم بالا ببریم و نکته‌ای که مقام معظم رهبری این روزها در بحث قوی‌تر شدن مطرح کردند، یکی از وجوهش این است که ایمنی خود را با اتخاذ روش صحیح مصرف بالا ببریم.
وی گفت: ما فرض کنیم که در ۱۰ سال آینده همچنان ترسالی داشته باشیم آیا منطق ایجاد می‌کند که به ۱۰ سال پس از آن فکر نکنیم؟ ما باید به کاهش هدر رفت آب توجه کنیم و در اسفند ۹۶ وقتی بحث سازگاری با کم آبی را مطرح کردیم به دنبال مقابله با وضع غیرمترقبه نبودیم و خواستیم خودمان را در هر شرایطی سازگار کنیم و بر همین اساس کمیته‌های استانی سازگار با کم آبی در استان‌ها تشکیل شد و هر نوع تخصیص جدید آب مثلاً از دریا یا طرح‌های بزرگ را موکول کردیم که برنامه بلند مدت سازگاری با کم آبی را ارائه کند. مثلاً اگر قرار است از خلیج فارس و دریای عمان آب شیرین تهیه کنیم باید از قبل سیستم استفاده از آب بهینه و نوع کشت و کشاورزی اصلاح شود.
بارندگی سیستان و بلوچستان، ۴۵ برابر پارسال
وی که در یک برنامه تلویزیونی سخن می‌گفت، با بیان اینکه آخرین جمع بندی مجموعه‌های رسمی بین المللی حاکی از این است که از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵ میلادی از مجموع حوادث سیلاب، توفان، زلزله، موج گرما، رانش، آتشفشان و خشکسالی، بزرگترین حادثه مربوط به سیلاب بود به نحوی که ۴۳ درصد بلایای طبیعی مربوط به سیل بود، افزود: در این ۲۰ سال جمعیت ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفری (۵۶ درصد جمعیت کره زمین) تحت تأثیر سیلاب قرار گرفتند و ۱۵۷ هزار نفر در سیل جان باختند و خسارات قابل توجهی وارد شد به این ترتیب که ۲۵ درصد کل خسارات معادل ۶۶۲ میلیارد دلار در جهان مربوط به سیل بود.
وزیر نیرو گفت: از ابتدای مهر تا ۲۰ دی امسال در استان سیستان و بلوچستان بارندگی‌ها ۴۵ برابر پارسال بود، گفت: ما باید آمادگی‌ها را برای کم کردن خسارات بالا ببریم. در سیل استان سیستان و بلوچستان در سال‌های ۸۹، ۹۲ و ۹۴ خسارات جانی هم داشتیم. یکی از درس‌های سیلاب فروردین امسال که ۲۴ استان را دربر گرفت این بود که با هماهنگی میان سازمان هواشناسی، وزارت نیرو، سازمان‌های امداد و نجات خسارات جانی نداشتیم و همکاری مردم استان سیستان و بلوچستان هم در سیل اخیر بسیار چشمگیر بود.
وی اظهار کرد: نمودارها نشان می‌دهد که از مهر تا شهریور بارش تجمعی در استان سیستان و بلوچستان در خشک‌ترین سال (۹۷ ــ ۹۶) حدود ۲۰ میلی متر و پر بارش‌ترین سال (۹۳ ــ ۹۲) بارش تجمعی حدود ۱۲۰ میلی متر بود و بارش امسال تا دی ماه نزدیک ۱۴۰ میلی متر بود که بالاترین عدد در ۵۰ سال اخیر است.
وزیر نیرو گفت: این آمارها حاکی از بارش وسیع است و با وجود اینکه سال قبل هم ترسالی بود، بارش امسال از اول مهر تا ۲۰ دی در استان سیستان و بلوچستان ۴۵ برابر سال گذشته بود و خساراتی هم در معابر، آبگرفتگی جاده‌های روستایی و قطع برق در تعدادی از روستاها داشتیم و البته در برخی از روستاها هم سیستم برق رسانی به صورت دستی قطع شد تا کسی دچار برق گرفتگی نشود.
وزیر نیرو تصریح کرد: در استان سیستان و بلوچستان، ۱۱ شهر و ۳۱۰ روستا، در استان کرمان ۶۶ روستا و در استان هرمزگان ۱ شهر و ۲۴۲ روستا خسارت دیدند که در مجموع ۵۳ هزار خانوار تحت تأثیر سیلاب قرار گرفتند و ما در زمان معقولی توانستیم وضع را به شرایط مطلوب برسانیم به این ترتیب که در بخش برق ۸۷۷ روستا در روزهای نخست برق دار شدند.
وی با بیان اینکه در استان سیستان و بلوچستان قبل از سیلاب اخیر نیز مشکل آبرسانی داشتیم و تعدادی از روستاها با تانکر سیار آبرسانی می‌شدند و ما همزمان با سیلاب برنامه‌ای داشتیم که آبرسانی به ۲۱۶ روستا افتتاح شود که تعدادی از این‌ها که از شبکه تأمین سد زیردان استفاده می‌کردند، آبرسانی متوقف شده بود که البته وضع عادی شده است، افزود: اکنون هر ۵ سد استان سیستان و بلوچستان آبگیری کامل و ۲ سد هم سرریز شدند.
اردکانیان با اشاره به اینکه در مجموع، شرایط استان سیستان و بلوچستان از حیث آب شیرین خوب است، گفت: در بخش برق هم طرح‌های بزرگی را تا پایان سال در این استان با حجم حدود هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان افتتاح می‌کنیم که شامل توسعه نیروگاه، پست و خطوط انتقال و زیرساخت‌های دیگر است.
وی افزود: در سفر اخیر رئیس جمهور به استان سیستان و بلوچستان موافقت شد که منابع لازم برای سرعت دادن به تکمیل سد کهیر و شهری پور فراهم شود که در همین دولت به بهره برداری می‌رسد.
وزیر نیرو در پاسخ به سؤالی درباره آخرین وضع آب و برق در استان‌های کرمان و هرمزگان هم گفت: وضع خوب و در استان کرمان مشکلی نداریم و در استان هرمزگان نیز حجم قابل ملاحظه‌ای آب شیرین در سد استقلال و میناب جمع آوری شده است و در خصوص روستاها هم مشکلاتی وجود دارد که در صدد رفع آن هستیم.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا همچنان جدای از سیلاب اخیر در برخی روستاهای استان سیستان و بلوچستان آبرسانی با تانکر انجام می‌شود؟ گفت: استان سیستان و بلوچستان پهناور است و روستاهای پراکنده فراوانی دارد و در موضوع آبرسانی روستایی در سال‌های اخیر به ویژه از سال ۹۳ به بعد با اجازه‌ای که از مقام معظم رهبری برای برداشت از صندوق توسعه ملی گرفته شد جهش در موضوع آب روستایی در کشور داشته ایم.
اردکانیان گفت: بر اساس استانداردهای سازمان بهداشت جهانی برای بهره مندی روستاییان اگر یک روستایی با حدود حداکثر ۳۰ دقیقه پیاده روی به منبع آب دسترسی داشته باشد، روستای برخوردار تلقی می‌شود و ما اگر همین استاندارد را ملاک قرار دهیم بیش از ۹۰ درصد روستاهای ما برخوردار محسوب می‌شوند، اما ما دسترسی مناسب را اینگونه می‌دانیم که هموطنان روستایی مان مانند شهرنشینان به آب پایدار در منازل خود دسترسی داشته باشند و این دسترسی باید در همه ساعات شبانه روز باشد.
وی افزود: طبق این تعریف، جمعیت برخوردار ما در مقطع سال ۹۲ و آغاز کار دولت ۱ میلیون نفر بود و به مدد توجه دولت، مجلس و اجازه مقام معظم رهبری، در ۶ سال گذشته ۷ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر از هموطنان روستایی ما در ۱۰ هزار و ۶۰۰ روستا به شبکه آب سالم و پایدار دسترسی پیدا کرده اند که تا پایان سال ۱۴۰۰ این رقم به ۱۰ میلیون نفر می‌رسد که شاخص مهمی در جهان است.
وزیر نیرو گفت: امروز با این شاخص می‌توانیم بگوییم که ۷۶ درصد جمعیت روستایی ما به شبکه آب سالم و پایدار دسترسی دارند که با اصلاح ساختاری صورت گرفته و یکپارچه کردن شرکت‌های آب و فاضلاب در شهر و روستا، آبرسانی به روستاها و فاضلاب روستایی به میزان قابل توجهی توسعه یافته است.
تا پایان هفته ۱۳۳ طرح به بهره برداری می‌رسد
وزیر نیرو با بیان اینکه مقرر شد در نیمه دوم امسال ۲۲۷ طرح بزرگ را افتتاح کنیم که تا پایان این هفته ۱۳۳ طرح به بهره برداری می‌رسد، افزود: ما به عنوان دستگاهی هستیم که بیشترین تماس را با هموطنانمان داریم و باید مدام در تأمین، تولید و عرضه آب و برق اقدام کنیم و باید به هموطنان خود نشان دهیم که چرخ توسعه حتی در شرایط تحریم در حال گردش است.
وی گفت: ما قول داده بودیم که ۲۲۷ پروژه بزرگ را در نیمه دوم امسال با سرمایه گذاری ۳۳ هزار میلیارد تومان افتتاح کنیم که اتصال ۱۱۲۴ روستا به شبکه پایدار آب، وارد مدار کردن ۳۰۰۰ مگاوات نیروگاه جدید و بهره برداری از ۲۹ تصفیه خانه فاضلاب و افتتاح ۱۰ سد بزرگ و چند ۱۰ هزار هکتار شبکه آبیاری زهکشی تعدادی از این طرح هاست.
وزیر نیرو افزود: ما هر هفته در یکی از استان‌ها طرح‌های عمده‌ای را افتتاح می‌کنیم و تاکنون ۶ سد و ۶۳۳۵ هکتار شبکه آبیاری زهکشی با سرمایه گذاری ۱۱۲۹ میلیارد تومان در استان‌ها افتتاح کردیم.
اردکانیان گفت: ۱۱ پروژه آبرسانی شهری و ۱۲ طرح مجتمع آبرسانی شامل ۶۷۰ روستا با جمعیت ۳۸۴ هزار نفر افتتاح کردیم و در بخش آب و فاضلاب نیز ۸ تصفیه خانه فاضلاب و ۶ تصفیه خانه آب افتتاح شد و در موضوع انرژی هم ۱۱ نیروگاه حرارتی و ۳ نیروگاه مقیاس کوچک به ظرفیت هزار و ۶۲۱ مگاوات را با سرمایه گذاری ۱۱ هزار و ۸۴۰ میلیارد تومان افتتاح کردیم.
وی افزود: ۱۱ نیروگاه تجدیدپذیر و پست‌های برق و خطوط انتقال نیز از ۲۲۷ پروژه‌ای که وعده کردیم، به بهره برداری می‌رسد که تا پایان این هفته تعداد طرح‌های بهره برداری شده ۱۳۳ طرح خواهد بود.
وزیر نیرو گفت: سه شنبه این هفته در تهران پروژه‌ای با سرمایه گذاری ۲۰ هزار میلیارد تومان با عنوان واحد دوم تصفیه خانه آب تهران به مدار بهره برداری می‌رسد که مناطق ۱۵ تا ۲۱ تهران و همچنین هموطنان ما در پاکدشت، ورامین و پیشوا که جمعیت ۲ میلیون نفری را شامل می‌شوند از آب با کیفیت بهره‌مند خواهند شد. اردکانیان افزود: با وجود همه محدودیت‌های ممکن تلاش می‌کنیم همه این طرح‌ها بدون هیچ وقفه‌ای انجام شود و سال آینده هم طرح هایمان ادامه خواهد داشت.
تکلیف چاه‌های غیر مجاز چه می‌شود؟
وی در پاسخ به سؤالی درباره اقدامات وزارت نیرو برای مقابله با چاه‌های غیرمجاز گفت: این تکلیفی قانونی است و با همکاری میان وزارتخانه‌های نیرو و کشور با دستگاه قضایی اقدامات خوبی صورت گرفت و از محل مسلوب المنفعه کردن چاه‌های غیر مجاز صرفه جویی‌های خوبی ایجاد شد. از این طریق در مناطقی که محدودیت آب زیرزمینی داشتند معیشت کشاورزان اصلاح شد و به سمت توسعه صنعت گلخانه‌ای رفتند.
اردکانیان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه برای کاهش مصرف گاز چه برنامه‌ای دارید؟ گفت: این از عرصه‌های کار بین دستگاهی است و ما در تابستان امسال تجربه خوبی به سبب همراهی هموطنانمان در بخش خانگی، صنعت و کشاورزی داشتیم و در موضوع گاز هم در شرایط معمولی ۷۰۰ میلیون متر مکعب تولید و مصرف گاز در بخش‌های مختلف است که ۵۲۰ میلیون متر مکعب مربوط به بخش خانگی و بقیه مربوط به نیروگاه‌ها و صنایع بزرگ و صادرات است.
وی افزود: در این روزها که با سرمای هوا مواجهیم مصرف خانگی گاز به ۶۰۰ میلیون متر مکعب رسیده است که اگر چه برای ما بخش خانگی اولویت دارد، اما قطعاً باید به جنبه‌های دیگر هم بپردازیم و اگر گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها را نتوانیم تأمین کنیم جبران آن سخت می‌شود.
وزیر نیرو گفت: ما هم مانند شرکت گاز قراردادهایی برای صادرات برق داریم و درست است که طرف‌های ما می‌دانند که اولویت برای مصرف داخلی خود ماست، اما باید به تعهدات خود هم عمل کنیم و اگر مصرف در کشور کنترل شود به قول و قرارهایمان به همسایگان هم می‌توانیم عمل کنیم.
اردکانیان اظهار کرد: در پنجشنبه گذشته دستورالعملی را دریافت کردیم که هم ما و هم وزارت نفت باید اقداماتی را انجام دهیم و باید پویش اصلاح مصرف به ویژه در زمان تحریم را برنامه ریزی کنیم که البته ۷۵ درصد مردم الگوی مصرف را رعایت می‌کنند.
جزئیات طرح جایگزینی کولرهای گازی
وی در پاسخ به سؤالی درباره جزئیات طرح جایگزینی کولرهای گازی گفت: اگر چه در رسانه‌ها به این موضوع به عنوان طنز پرداخته شد، اما طنز کمک می‌کند تا مسائل مهم در کانون توجه قرار گیرد. من در حاشیه جلسه کمیسیون آب و کشاورزی مجلس در جمع خبرنگاران موضوعی را در بحث دستگاه‌های سرمایشی مطرح کردم به این ترتیب که حدود ۲۰ درصد از کل مصرف انرژی در دنیا مربوط به دستگاه‌های سرمایشی است.
وزیر نیرو گفت: این میزان در ایران بالاتر است و ما در زمان اوج بار، ۵۶ هزار مگاوات در تابستان مصرف داریم که بیش از ۲۲ هزار مگاوات مربوط به دستگاه‌های سرمایشی است که ۴ تا ۵ هزار مگاوات آن در دستگاه‌های دولتی و سازمان‌های عمومی مصرف می‌شود و بر اساس قانون رفع موانع تولید، دولت موظف است ترتیباتی اتخاذ کند که دستگاه‌هایی که از استاندارد لازم برای مصرف برق برخوردار نیستند اصلاح شوند.
اردکانیان ادامه داد: از سال ۱۳۹۴ کار سنگینی آغاز شد که در سال ۱۳۹۶ به نتایج خوبی رسیدیم، مصوبه‌ای در شورای اقتصاد مطرح شد به این ترتیب که کولرهای گازی بسیار زیادی در مناطق گرمسیری داریم که به لحاظ فرسودگی مصرف بالا دارند که اگر ۱ میلیون کولر اصلاح شود، بیش از هزار و ۶۰۰ مگاوات برق صرفه جویی خواهد شد.
وی درباره طرح برقی شدن موتورسیکلت‌ها هم گفت: امسال به سبب پدیده وارونگی هوا با تعطیلی مدارس مواجه شدیم که شرایط سختی بود و هزینه‌های اقتصادی زیادی وارد کرد.
اردکانیان با بیان اینکه سازمان حفاظت محیط زیست و شهرداری تهران گزارشی در هیأت دولت ارائه کردند به این ترتیب که بر اساس آمارها موتورسیکلت‌های فرسوده تا ۱۸ برابر یک اتومبیل آلایندگی دارند، گفت: امروز جهت گیری در دنیا به سمت استفاده از وسایل نقلیه برقی است و در کشور همسایه که خواستند خودرو ملی عرضه کنند گفتند خودرویشان برقی خواهد بود.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه تعداد قابل توجهی موتور سیکلت فرسوده در کلانشهرها داریم که باید برای برقی کردن آن اقدام کرد یا باید موتور سیکلت‌های موجود برقی شود و یا ساخت موتور سیکلت‌های برقی در دستور کار قرار گیرد، گفت: قطعاً این اقدام صرفه جویی قابل توجهی در مصرف بنزین دارد و برای صاحب وسیله نقلیه هم سودآور است.
اردکانیان افزود: ما ابتدا سراغ شرکت‌های خدماتی و توزیع برق رفتیم و بسیاری از همکاران ما سرکشی‌هایشان را با موتورسیکلت انجام می‌دهند که ما امروز و فردا تعدادی از موتور سیکلت‌های برقی را در اختیار آنان قرار خواهیم داد، امیدواریم این اقدام در سازمان‌های دولتی دیگر هم انجام شود.
وی گفت: یک حرکت خوب دیگری از پارسال شروع کردیم که الحاق جمهوری اسلامی ایران به موافقتنامه اقتصادی اوراسیاست. از پنجم آبان رسماً عضو شدیم و همکاری خوبی میان دستگاه‌ها وجود دارد و آخرین گزارش حاکی از افزایش ۷۲ درصدی صادرات ایران به کشورهای اوراسیاست و کاهش ۷ درصدی واردات را هم به دنبال داشته است که این اقدامات موجب توسعه اشتغال می‌شود.
ایسنا
گزارش خطا
آخرین اخبار