آسیب‌پذیری حداقلی نرخ ارز از تحولات سیاسی و نظامی

عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در پنجاه و نهمین مجمع بانک مرکزی که هم اکنون با حضور حسن روحانی، رئیس جمهور در حال برگزاری است، گفت: سال ۹۷ و ۹۸ جزو سال‌های بسیار سخت اقتصادی برای کشور است که یکی از بی سابقه ترین تحریم ها را برای کشور رقم زده است؛ این در حالی است که با تدبیری که صورت گرفت به تدریج به سمت ثبات حرکت کردیم.
وی افزود: بر این اساس طلیعه تلاش بانک مرکزی، ثبات در بازارها بوده است و البته باید توجه داشت که هدف دشمنان، حمله به بازار ارز ایران بوده و با توجه به ناترازی هایی که در سیستم بانکی وجود داشت، انتظارات عمومی بر این بود که با شوک ناشی از کاهش درآمدهای نفتی، اقتصاد وارد شرایط بسیار سخت تورم رکودی شود.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: در شرایط عادی نیز اگر رکود تورمی بر کشور حاکم شود، کار برای دولت بسیار سخت خواهد بود، اما ما در مدت کوتاهی و با شرایطی که فشار و قدرت آن بر مجموعه اقتصادی کشور بسیار بالا بود، از زیر این فشار خارج شده و در شش ماهه ابتدای امسال، رشد غیرنفتی کشور مثبت شده است و این نشانگر آن است که ما توانستیم بر رکودی که از نظر فعالیت های اقتصادی کشور است، غلبه کنیم.
اثر منفی کاهش صادرات نفت از سال ۹۹ از بین می‌رود
وی با اشاره به مثبت شدن رشد اقتصادی غیرنفتی کشور، تصریح کرد: طبیعی است که بخش نفتی، برون زا است و دولت و بانک مرکزی نقش زیادی در مدیریت آن ندارند و البته وزارت نفت برای صادرات تلاش می کند ولی به هر حال از آنچه که قبلا صادرات نفت صورت می گرفته است، کمتر انجام می شود و فشار ناشی از این کاهش صادرات نفت بر اقتصاد ایران برقرار است؛ ولی امیدواریم اثر آن در سال ۹۹ به طور کلی از بین رود.
به گفته همتی، در طول یکسال و نیم گذشته، از مهرماه سال ۹۷ در سه مقطع بود که کشور به شدت تحت فشار قرار گرفت؛ این در حالی است که یکی از این مقاطع، بحث آشفتگی بازار ارز بود که ما به خوبی این جو را متوجه شدیم و شوکی که دشمن می‌خواست در بازار ارز ایجاد کند را مدیریت کردیم، ضمن اینکه بخشی از این شوک نیز تا شهریور ۹۷ در کشور مشاهده شد، اما تدبیر بانک مرکزی این بود که این شوک باید در کوتاه مدت کنترل شود و خوشبختانه با اقدامات جدی و مهمی که در بانک مرکزی انجام شد، توانستیم تقاضاهای سفته بازانه را محدود کرده و کنترل بازار ارز را بدون از دست دادن ذخایر ارزی صورت دهیم، چراکه کنترل با از دست دادن ذخایر میتواند صورت گیرد، اما ما این کار را بدون از دست دادن ذخایر انجام دادیم.
آسیب‌پذیری حداقلی نرخ ارز از تحولات سیاسی و نظامی
وی اظهار داشت: امکان نوسان شدید نرخ ارز وجود داشت، اما اکنون آسیب پذیری نرخ ارز را از تحولات سیاسی و نظامی را به حداقل رسانده‌ایم و مانع خروج سرمایه از کشور شده و منجر به نگهداری ارز نزد مردم شده ایم که با این اقدامات، بانک مرکزی از سال ۹۷ به عنوان یک بازارساز وارد بازار شد.
اولین باری است که بانک مرکزی نقش بازارسازی را ایفا می‌کند
به گفته همتی، این اولین باری در کشور است که عنصری به عنوان بازارساز در بازار ارز داریم و این بازارساز، اجازه نوسان به دلال نمی دهد و در طول یکسال و نیم گذشته مهمترین تنش های سیاسی و نظامی در کشور رخ داد ولی هیچ یک از آنها نتوانست چارچوب بازار ارز کشور را به هم زند و این به خاطر تدبیر است.
همتی گفت: مجموعه اقداماتی شروع شده که ریال را از حالت ول بودن رها کند و این یک اقدام ساختاری است، ضمن اینکه اقدام برای کنترل تراکنش ها در پوزها، تراکنش های بانکی خارج از کشور، ساتنا، انتقالات ریالی و چک های تضمینی صورت داده و توانستیم ریال را در گردش کنترل کنیم و مهمترین عامل سفته بازانه حمله به بازار ارز را با ریال کنترل کنیم.
۸۰ درصد کار ادغام بانکهای نظامی پیش رفت
رئیس کل بانک مرکزی گفت: ناترازی بانکها از دو دهه قبل شکل گرفته و یک روزه و یک ماهه و یکساله نمی توانستیم آن را رفع کنیم، اما اقدامات خوبی شروع شده و موسسات مالی غیرمجازی که در دوره ۹۵ و ۹۶ جمع شده بودند را سامان دادیم و یکسری موسسات ناتراز را با انتخاب سرپرست، سامان دادیم و بانکهای نیروهای نظامی را ادغام کرده‌ایم؛ البته هم اکنون نیز کار را تا ۸۰ درصد پیش بردیم به زودی نهایی خواهیم کرد.
همتی گفت: سیستم بانکی را به آرامی حفظ خواهیم کرد و برخی می گفتند که برای کنترل بازار، نرخ سود را بیشتر کنید، ولی ما نگران تشدید رکود بودیم و این سیاست را انتخاب نکردیم و حتی تعدیل تدریجی نرخ سود بانکها را در دستور کار دادیم و این کار باعث کاهش ناترازی بانکها شد و اجازه ندادیم که رکود در بانکها کاهش یابد، پس مجموعه این سیاستها اقتصاد باثباتی را پیش روی ما قرار داده است.
ایران از ابرتورم نجات یافت
رئیس کل بانک مرکزی گفت: برخی می گفتند که ایران وارد ابرتورم می شود، ولی در حال حاضر بعد از گذشت یکسال از سخت ترین تحریم ها و فشار سنگین به درآمدهای دولت، الان تورم نزولی است و به جز آذرماه که تورم افزایش یافت و در دی ماه کنترل خواهد شد، روند رو به کاهش در تورم را شاهد هستیم و در مورد نرخ ارز نیز اگر آمارها را نگاه کنیم، از اول سال تاکنون، تغییری در نرخ ارز نداشتیم و در یک محدوده محدود نوسان می کند و مطمئن هستیم که از این شرایط ما بهتر خواهد شد.
همتی گفت: تصوراتی که در شهریورماه و مهر ۹۷ است و ابرتورم را شاهد خواهیم شد، رخ نداد و تدابیری که در بانک مرکزی اتخاذ شد و در اداره سیستم های بانکی و مدیریت نقدینگی کار به خوبی پیش رفته است؛ به نحوی که ما از میانگین متوسط ۵۰ سال گذشته، تنها سه درصد از میانگین بالاتر هستیم.
وی اظهار داشت: برخی میزان مطلق نقدینگی را مقایسه می کنند؛ در حالی که این معنا ندارد و درصد رشد معنادار است که مهار شده است و فکر می کنم که مقداری نیز در توزیع این مسائل باید به مردم بیشتر بپردازیم. اتفاقی که در یکسال و نیم گذشته رخ داده یکی از اتفاقات نادر ۴۰ ساله جمهوری اسلامی ایران است و تا به حال این چنین عملکرد باثباتی در اقتصاد نداشته ایم و تاکنون فشاری را هم این گونه تحمل نکرده ایم. پس یکی از موفقیت های دولت و بانک مرکزی در این دوره بسیار سخت شکل گرفته است.
عملیات بازار باز از شنبه رسما کلید می‌خورد
وی اظهار داشت: در آستانه شصتمین سال تاسیس بانک مرکزی، عملیات بازار باز را از شنبه آغاز خواهیم کرد و امروز این عملیات را رونمایی می کنیم و البته باید گفت که این کار به ما کمک خواهد کرد تا سیاستگذار و نظام سیاستگذاری پولی کشور را دچار تغییر و تحول عمده نماییم و نگرانی هایی که تا به حال در مورد اضافه برداشت و برداشت های بین بانکی و بازار بین بانکی داشتیم.
همتی گفت: با عملیات بازار باز به سمتی خواهد رفت که آنچه که در دنیا در بانکهای مرکزی مدرن دنیا برای اعمال سیاست های پولی عمل می شود، اجرایی گردد.

ایسنا