خبرگزاری اسپوتنیک در گزارشی به بررسی فیلم ۱۹ ثانیه‌ای که پس از سقوط هواپیمای اوکراینی از سوی نیویورک تایمز منتشر شد، پرداخت.
در گزارش خبرگزاری اسپوتنیک آمده است: فیلم ۱۹ ثانیه‌ای که هفته پیش از سوی نیویورک تایمز منتشر شد و در آن لحظه اصابت یک موشک ایرانی به یک هواپیمای مسافربری را نشان می‌دهد، شک و شبهه‌های بسیاری را در شبکه‌های اجتماعی برانگیخته است. این پرسش‌ها در خصوص برنامه‌ریزی شده بودن زمان و شرایط دقیق ضبط لحظاتی است که هواپیما مورد اصابت قرار می‌گیرد.
این روزنامه در تاریخ ۹ ژانویه (پنجشنبه هفته پیش) و یک روز پس از آنکه هواپیمای مسافربری اوکراین نزدیک تهران ساقط شده بود، این داستان را برجسته کرد و نوشت: ویدئویی که نشان می‌دهد هواپیمای اوکراینی بر فراز ایران مورد اصابت قرار گرفته است.
اسپوتنیک در ادامه نوشت: (در پی این حادثه) تمامی ۱۷۶ نفری که سوار این هواپیما بودند، کشته شدند. دو روز بعد ستاد کل نیرو‌های مسلح ایران اعلام کرد که یکی از واحد‌های پدافند هوایی به سوی این هواپیما شلیک کرده و به اشتباه آن را یک موشک کروز دشمن تلقی کرده است.
یکی از شواهد بی چون و چرا، چگونگی توصیف این فیلم از سوی «کریستین تریبرت» (Christiaan Triebert) روزنامه نگار نشریه نیویورک تایمز در یک پیام توییتری است. تریبرت در این روزنامه، در بخش تیم تحقیقات تصویری فعالیت دارد. او در همان توئیت از یک ایرانی به نام «نریمان غریب» تشکر کرده که این ویدئو را برای نیویورک تایمز فرستاده و فیلمبرداری که می‌خواسته ناشناس باقی بماند.
این فیلمبردار ناشناس، فردی است که کلیپ ۱۹ ثانیه‌ای را گرفته است؛ (کلیپی) که نشان می‌دهد یک موشک، پرواز شماره ۷۵۲ را اندکی پس از برخاستن از فرودگاه امام خمینی حوالی ساعت ۶:۱۵ صبح هدف قرار می‌دهد. این فرد که در زمان فیلمبرداری ساکت است و تنها سیگار می‌کشد (دود سیگار در تصویر مشخص است) در حومه پرند و در حالی که به شمال غربی نگاه می‌کند، این تصاویر را ضبط کرده است. مشخصات جغرافیایی این فرد از سوی نیویورک تایمز و با استفاده از اطلاعات ماهواره‌ای مورد تأیید قرار گرفت. اما روش سریعی که این منبع فنی نیویورک تایمز استفاده کرده، پرسشی را ایجاد کرده که چگونه فیلمی که به ظاهر اتفاقی گرفته شده، حاوی چنین دقتی است.
اسپوتنیک در ادامه این گزارش می‌نویسد: اما پرسش مهمی که بسیاری از مردم در شبکه‌های اجتماعی در حال پرسیدن آن هستند، این است: چرا فرد فیلمبردار در یک منطقه صنعتی متروکه خارج از تهران حوالی ساعت شش صبح ایستاده بود و با دوربین تلفن همراه در حال فیلمبرداری از یک زاویه ثابت تاریک در آسمان بود؟ هواپیمای مسافربری به سختی قابل مشاهده است؛ اما فرد فیلمبردار آماده فیلمبرداری از یک رویداد غم‌انگیز، ثانیه‌ها پیش از رخ دادن آن است. این اقدام، به شکلی قوی، نمایانگر نوعی پیش آگاهی است.
به نوشته گزارشگر اسپوتنیک، عجیب‌تر این است که با وجود آنکه اتفاقی وحشتناک مشاهده شده، اما فردی که دوربین را در دست دارد، آرام و بدون استرس ایستاده و هیچ سخنی که بیانگر شوکه شدن وی باشد و حتی کوچکترین ناراحتی (از سوی او) دیده نمی‌شود.
در ادامه این گزارش آمده است: اما بعد مشخص شد «نریمان غریب» فردی که این فیلم را دریافت کرده و از سوی نیویورک تایمز مورد تصدیق قرار گرفته بود، یک مخالف ضد حکومت ایران است که در ایران زندگی نمی‌کند و در پست‌های خود در شبکه‌های اجتماعی، مسأله تغییر رژیم را تبلیغ می‌کند.
کریستین تریبرت، کارشناس فیلم روزنامه نیویورک تایمز که با نریمان غریب از نزدیک در این ماجرا همکاری داشته، قبلا به عنوان محقق ارشد در سایت «بلینگ کت» (Bellingcat) فعالیت می‌کرد. بلینگ کت خود را یک پروژه روزنامه نگاری تحقیقاتی مستقل و آنلاین می‌خواند؛ اما برخی منتقدان این پایگاه را بازوی رسانه‌ای برای بخش اطلاعاتی- نظامی غرب می‌دانند. وبسایت بلینگ کت یکی از طرفداران بزرگ روایت‌های رسانه‌ای بوده که دولت‌های روسیه و سوریه را در جریان سرنگونی پرواز MH۱۷ بر فراز اوکراین در سال ۲۰۱۴ و نیز حملات با تسلیحات شیمیایی متهم کرده است.
خبرگزاری اسپوتنیک در بخش دیگری از این گزارش می‌نویسد: این گمانه زنی منطقی به نظر می‌رسد که در ساعات اولیه هشتم ژانویه، حادثه‌ای مصیبت بار به وقوع پیوست. این سرنگونی تنها ۴ ساعت پس از حمله ایران به پایگاه‌های آمریکا رخ داد. آن حملات در انتقام ترور پهپادی یک فرمانده ارشد ایران، سردار (شهید) قاسم سلیمانی در تاریخ سوم ژانویه بود. در پی آن، سامانه‌های پدافندی ایران در بالاترین سطح هشدار برای ضد حمله احتمالی نیرو‌های آمریکایی بودند. چندین گزارش نشان می‌دهد رادار‌های پدافندی ایران، هشدار‌هایی در خصوص ورود جنگنده‌های دشمن و موشک‌های کروز را در صبح هشتم ژانویه (چهارشنبه هفته گذشته) تشخیص داده بودند. اما اینکه چرا تمامی پرواز‌ها لغو نشده بود شاید به این دلیل باشد که هواپیما‌های مسافربری، بطور عادی از سوی رادار و نیز سیگنال‌های دیگر، از اهداف نظامی قابل تشخیص هستند. هر چند با فناوری‌های جنگ الکترونیک که آمریکا در سال‌های اخیر آن را توسعه داده، کاملا امکان پذیر است که رادار‌های طرف مقابل فریب داده شوند. یکی از این فناوری‌های جنگ الکترونیک که از سوی پنتاگون توسعه داده شده است، می‌تواند سیگنال‌های فریبنده‌ای را بر روی سیستم راداری دشمن در خصوص نزدیک شدن یک کلاهک جنگی نشان دهد.
این خبرگزاری در پایان نتیجه‌گیری کرده و گفته است: آنچه ما می‌گوییم این است که آمریکایی‌ها از سناریوی وضعیت در آستانه جنگی سوء‌استفاده کردند؛ بطوری که آن‌ها پیش بینی کرده بودند سیستم دفاعی ایران در حال آماده باش است. علاوه بر این، یک حمله بوسیله جنگ الکترونیک به رادار‌های نظامی ایران می‌تواند اطلاعات یک هواپیمای مسافربری را به شکل یک هدف تهاجمی نشان دهد.
باشگاه خبرنگاران جوان
