همان طور که اخیرا دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا در مکالمهای با لیو هی، معاون نخست وزیر چین خاطرنشان کرد: هر بار که اخبار بد جنگ تجاری وجود دارد، بازار فوق العاده پایین میرود و هر بار که کمی خبر خوبی باشد بازار به شکل فوق العادهای بالا می رود. و همچنین اخبار بسیار بزرگ دیگری هستند که بازار واقعا اهمیتی نمیدهد. به نظر میرسد برای بازار تنها توافق آمریکا و چین مهم است. چهارشنبه قرار است آمریکا و چین فاز اول توافق تجاری را امضا کنند که میبایست به مناقشه ۱۸ ماهه آنها پایان دهد اما در واقعیت ممکن است هنوز اختلافاتی وجود داشته باشد.
امضای فاز اول توافق مطمئنا روابط پرشکاف آمریکا و چین را برای مدتی آرام نگه میدارد و اندکی زمان خریداری میکند که هر دو طرف خواهان آن هستند. از نقطه نظر ترامپ، کاهش تنشهای جنگ تجاری با چین حداقل به حدی که دیگر برای اقتصاد آمریکا آسیب رسان نباشد، برای میزان محبوبیت وی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری مهم است. از زمان جنگ جهانی اول رییس جمهوری وقت در شرایطی که رکود اقتصادی در ۲۴ ماه پیش از انتخابات وجود نداشته، در ۱۱ بار از ۱۱ بار مجددا در انتخابات پیروز شده است. اما روسای جمهوری که در شرایط رکود اقتصادی میخواستند دوباره انتخاب شوند در پنج بار از هفت بار شکست خوردند. بعلاوه توافق با چین بدون اهمیت که چقدر ساختگی باشد، برای این که ترامپ از حمایت جمهوریخواهان در سنا برخوردار باشد و از مرحله بعدی استیضاح اجتناب کند، کلیدی محسوب میشود.
به نظر میرسد برای چین امضای فاز اول توافق تجاری به سران این کشور یک حس خوشبینی مجددی درباره دورنمای رشد ۲۰۲۰ میدهد. روری گرین، اقتصاددان آسیا در شرکت "تی اس لومبارد" در این باره به اویل پرایس گفت: اشاره به روزهای درخشان و دستیابی به هدف ۱۰ هزار دلار سرانه تولید ناخالص داخلی و تبدیل شدن به یک اقتصاد ۱۰۰ میلیارد یوانی به کرات در رسانه های دولتی مطرح میشود. همزمان اعتماد قویتری ایجاد میشود که پایان جنگ تجاری مانع پیش پای فعالیت اقتصادی را رفع میکند. با توجه به این که سران چین نمیتوانند جنگ تجاری را عامل کاهش فعالیت اقتصادی اعلام کنند، احتمالا چین تلاش خواهد کرد به هدف دو برابر کردن سطح تولید ناخالص ۲۰۱۰ تا سال ۲۰۲۰ دست پیدا کند.
در حالی که به نظر میرسد شی جین پینگ، رییس جمهور چین از ترس تشدید بار بدهی هنگفتی که هم اکنون هم وجود دارد و ممکن است سیستم مالی رسمی و سایه چین را بیثبات کند، برای اجرای دور عظیم دیگری از تدابیر محرک مالی احتیاط میکند، فعالیت اقتصادی با تطبیق نسبت به تولید ناخالص داخلی ۲۰۱۸ بهبود پیدا خواهد کرد. نرخ رشد هدف گذاری شده برای ۲۰۲۰ احتمالا حدود شش درصد خواهد بود و اگر فعالیت اقتصادی در نیمه اول امسال بهتر از این حد باشد، حزب کمونیست احتمالا سیاست حمایتی خود را تعدیل خواهد کرد.
با این حال با توجه به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، روابط حسنه میان دو کشور ممکن است تحت فشار قرار بگیرد. عامل اصلی موثر بر این موضوع این است که آمریکا با ادامه رشد قابلیتهای فناوری و دسترسی جهانی چین چگونه برخورد خواهد کرد. به گفته یک منبع سیاسی بلندپایه در دولت روسیه، چین پیش از این که آمریکا اواخر سال میلادی گذشته از مواضع خود عقب نشینی کند به بررسی مجموعهای از گزینهها علیه آمریکا و متحدانش در آسیا-اقیانوسیه پرداخته بود. با این حال با ادامه مجوز فعالیت برای هواوی از سوی آمریکا، طرحهای مذکور هرگز مورد استفاده قرار نگرفت. همچنین در کاخ سفید ملاحظاتی درباره این که آیا باید مجوز شرکت هواوی برای خرید قطعات از شرکتهای آمریکایی تامین کننده تمدید شود، وجود داشت. دولت آمریکا در ماه مه ۲۰۱۹ شرکت هواوی را با ادعای این که این غول فناوری در فعالیتهای ضد امنیت ملی آمریکا یا منافع سیاست خارجی دخیل بوده است، در لیست سیاه قرار داده بود. برای برخی از مقامات در دولت چین، اقدامات آمریکا علیه هواوی و شرکتهای وابسته به آن مصداق اعلام جنگ است.
بر اساس گزارش اویل پرایس، از سوی دیگر ریسک بزرگ پیش از انتخابات آمریکا این خواهد بود که ترامپ احساس کند باید در زمان انتخابات برای افزایش شانس پیروزی خود کاری کند و به این باور برسد که گشایش مجدد جنگ تجاری برای وی رای خواهد خرید. طبق یافتههای نظرسنجی که سال گذشته از سوی یک اندیشکده آمریکایی "پیو ریسرچ سنتر" انجام گرفت، رفتار سخت گیرانه در قبال چین برای رای دهندگان آمریکایی جذابیت بیشتری پیدا کرده است و تنها ۲۶ درصد از شهروندان آمریکایی نظر مساعدی نسبت به چین داشتند که کمتر از ۳۸ درصد در سال پیش از آن بود.
ایسنا