هفته ای که گذشت آسمان نعمت های خود را به زمین ارزانی کرده و تا حدودی رنگ و روی زمستان به ایران نشان داده شد.
بارش های هر چند کم اما به موقع نزولات آسمانی تا حدودی کشاورزان را خوشحال و ساکنان جنوب کشور را غافلگیر کرد. آبگرفتگی معابر و سیلاب های رخ داده در قشم نیز از جمله مواردی است که در هفته های گذشته تاحدودی سازمان هواشناسی آن را هشدار داده بود.
شدت بارش ها بقدری بود که برخی بخش های جنوبی گرفتار سیل شدند و استان های شمالی رنگ برف را در خیابان های خود دیدند. تا حدودی مقیاس پیش بینی ها برای این هفته هر چند با چند ساعت تا چند روز تاخیر محقق شد. اما دل بسیاری از مردم کشور را نسبت به بارش الهی خشنود کرد.
نقشه های از پیش تعیین شده نشانگر کاهش دما در هفته های آینده در شرق، جنوب شرق و شمال شرق کشور هستند. ورود سامانه جدید بارشی که علاوه بر کاهش دمای تمام استان های کشور، به نظر می رسد غافلگیری بارشی را نیز همزاه داشته باشد.
عدم پیش بینی باران های این هفته صحت ندارد
صادق ضیائیان مدیر کل پیش بینی و هشدار سازمان هواشناسی با اشاره به این ابهام که سازمان هواشناسی در هفته گذشته بارش‌ها را در کشور اعلام نکرده است؛ گفت: این موضوع صحت ندارد ما بارش را از چند روز قبل اعلام کردیم.
او ادامه داد: خوشبختانه سامانه بارشی فعالی در این چند روز کشور را تحت تاثیر قرار داده بود که توسط اطلاعیه‌های به موقع سازمان هواشناسی اطلاع رسانی شد و شاهد بارشهای حجیمی در جنوب کشور بودیم امروز هم این فعالیت در نیمه شرقی کشور فعال است و بارش در استان‌های خراسان رضوی، جنوبی به صورت برف و باران پیش بینی می‌شود.
مدیر کل پیش بینی و هشدار سازمان هواشناسی تصریح کرد: همچنین در استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان و هرمزگان بارش به صورت باران پیش بینی می‌شود انتظار داریم از امروز این سامانه فعالیت خود را در استان‌های خراسان رضوی، شمالی و بخش‌های از خراسان جنوبی ادامه داشته باشد و بتدریج این سامانه از کشور خارج می‌شود.
ضیائیان افزود: همچنین از روز دوشنبه سامانه بارشی جدیدی وارد کشور می‌شود که فعالیت آن عمدتا شمال غرب کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد که این بارش‌ها به صورت برف و در بخشی از نقاط به صورت باران است.
او گفت: در روز‌های سه شنبه تا آخر هفته هم سامانه بارشی در کشور فعال است، ولی حجم بارش‌ها زیاد نیست و این بارش‌ها در شمال غرب کشور فعال است.
مدیر کل پیش بینی و هشدار سازمان هواشناسی ادامه داد: براساس اطلاعیه سازمان هواشناسی بامداد امروز یکشنبه (۲۲ دی ماه) دمای کمینه ۸ تا ۱۲ درجه سانتیگراد در نیمه شرقی کشور کاهش می‌یابد که افزایش شدید مصرف شبانه حامل‌های انرژی و احتمال خسارت به محصولات کشاورزی جنوب شرق را در پی دارد بنابراین نسبت به انجام اقدامات پیشگیرانه در خصوص مدیریت حامل‌های انرژی و به کارگیری تمهیدات لازم برای کاهش سرمازدگی محصولات توصیه می‌شود.
ضیائیان با اشاره به بارشهای سیل آسا در قشم و کیش گفت: سامانه بارندگی فعال در این شهر‌ها شرایط جوی شهر‌ها تا پایان هفته فعال است و بتدریج از امروز این سامانه از کشور خارج می‌شود و این سامانه بیشتر در شمال شرق کشور فعالیت دارد.
او در ادامه با اشاره به هوای پایتخت بیان کرد: مشکل خاصی را برای تهران در روز‌های آینده نداریم، ولی امروز مقداری انباشت آلاینده‌ها را خواهیم داشت، ولی این آلایندگی به حدی نمی‌رسد که تصمیم خاصی اتخاذ شود اگر مشکل خاصی به وجود بیاید در اطلاع رسانی‌های بعدی گزارش می‌شود.
مدیر کل پیش بینی و هشدار سازمان هواشناسی افزود: سازمان هواشناسی از ۲ تا ۳ روز قبل در خصوص بارش‌ها در کشور اطلاع رسانی می‌شود و هرچه این سامانه‌ها نزدیکتر شود اطلاع رسانی‌ها دقیق‌تر است.
سامانه جدید بارشی در راه است
محمد اصغری کارشناس هواشناسی گفت: در بسیاری از استان های کشور از جمله در آذربایجان غربی و شرقی، اردبیل، کردستان، همدان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، تهران، قم، مرکزی، فارس، یزد، بوشهر و هرمزگان امروز هوا بارانی یا برفی است
او گفت: تا اوایل هفته آینده شاهد بارشهای قابل توجهی در سراسر کشور خواهیم بود پس از بارشهای امروز، هوای پایتخت از فردا سردتر می شود.
شادی مردم ایران از بارش ها به دلیل اینکه سرزمین نیمه خشک ایران هستند، منجر شده تا هر روز تعداد ۳ گزارش از روند تحرکات جوی و سامانه ای، در بخش های مختلفی خبری مخابره شود موضوعی که برای کشاورزان بسیار حائزتر دیده می شود.
گفته می شود این هفته کشاورزان باید با دقت مراقب تاسیسات و محصولات خود باشند. چرا که سازمان هواشناسی از کلمه (یخ زدگی) برای تمامی استان های شمالی و شمال غربی استفاده کرده است.
اما بهتر است در ذخیره نعمات الهی بویژه استفاده از آب های زیز زمینی، تا حد معقولی مدیریت را سرلوحه کار خود قرار دهیم چرا بسیاری از کارشناسان این میزان بارش ها را هنوز هم جبران خشکسالی ایران نمی دانند.
ایران گرفتار کم آبی و نیازمند سامانه های باری و جعبه است
کهرم کارشناس حوزه آب درباره کم آبی و بارش باران در ایران، گفت: باران، هم می‌تواند نعمت باشد و هم بلا، ولی مهم این است که در کجا باران ببارد. در بالا و پایین نقشه ایران دو دریای بزرگ قرار دارد که اگر بارش باران به این دو دریا منتهی شود، بی‌اثر است و اینکه اگر در محلی که باران می‌بارد پوشش گیاهی وجود نداشته باشد دوباره این آب به رود خانه و در انتها به دریا منتهی می‌شود.
او درباره بارش باران در اولین ماه‌های سال ۹۸ گفت: بارانی که در بهار و عید داشتیم هیچکدام از آن‌ها جذب سفره‌های زیرزمینی نشد، علاوه بر این بارش مطلوب و خوبی هم نبود، برعکس باعث خرابی خانه‌ها، پل‌ها و به صورت همان بلا نازل شده است، علت وقوع سیلاب در بهار کمبود پوشش گیاهی بوده است که خاک را به آسفالت تبدیل کرده و در نهایت آب در سطح خاک به صورت سیل جاری شده است.
تفاوت پوشش گیاهی کشورها، علت تفاوت خسارت در زمان سیلاب است
این کارشناس با مقایسه میزان بارندگی‌ها در اروپا و ایران گفت: اروپا ۹ ماه از سال را بارندگی دارد و در کشور‌هایی مثل فرانسه، انگلیس، آلمان، اتریش، ایتالیا و حتی قسمت‌هایی از ترکیه، حداکثر اتفاقات ناشی از بارندگی زیاد، بالا آمدن سطح رودخانه است یا حداکثر یک نفر مجروح یا کشته می‌شود، ولی همین مقدار بارش باران در بنگلادش باعث بی‌خانمانی حدود صد هزار نفر یا کشته شدن ۱۵۰ نفر شده که علت آن تفاوت میزان پوشش گیاهی در کشورهای اروپایی و بنگلادش است.
کهرم در ادامه افزود: پوشش گیاهی، تراکم گیاه و انواع گیاه در انگلستان باعث شده که مقدار زیادی از باران جذب لایه‌های زیرزمینی شود، به طوری که اگر ۵ متر از زمین را بکنیم به چاه آب می‌رسیم و همچنین بسیاری از کشاورزان برای آبیاری از همین منابع زیرزمینی استفاده می‌کنند.
کهرم در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا سد سازی کمکی به تبخیر آب برای بارش باران می‌کند؟ گفت: وقتی آب در رودخانه جاری می‌شود تا به سد برسد، تبخیر آن کم است، ولی وقتی آب پشت سد به یک دریاچه تبدیل می‌شود در اثر تماس آب با هوا میزان تبخیر به ۳۰ میلیارد متر مکعب در سال می‌رسد. این ۳۰ میلیارد متر مکعب برابر است با یک سوم آبی که ایران در سال مصرف می‌کند.
او درباره نوع بارش مورد نیاز در مناطق مختلف گفت: نوع بارش بسته به جنس خاک دارد و حرکت آهسته آب در خاک، بهتر جذب می‌شود و، چون برف و تگرگ زمان بیشتری برای جذب شدن در خاک نیاز دارد روستاییان و کشاورزان بارش برف را به باران ترجیح می‌دهند.
این کارشناس راهکار کم‌آبی در ایران را رشد مرتع‌داری و علاوه بر آن کاهش مقدار گاو و گوسفند دانست، چون میزان دام در ایران ۴ برابر پوشش گیاهی موجود است.
کهرم در پایان گفت: اگر رشد مرتع در ایران شکل نگیرد، هر چند وقت یکبار بر اثر بارش باران، شاهد سیلاب در نقاط مختلف ایران هستیم.
سرانجام این گزارش باید گفت؛ برای هفته آتی بارش ها تحت عنوان برف و باران در شما و شمال شرقی و غربی کشور پیش بینی شده است و با ورود سامانه حدید به نظر می رسد کهاین بارش ها به سمت مرکز و جنوب کشور هم دامنه خود را گسترده کند. حال باید منتظر ماند و دید زمستان ۹۸ با وجود اعلام سازمان جهانی زمین شناسی؛ تحت عنوان افزایش گرمای زمین، چطور زمستانی خواهد بود.
