تولد کودکان دوقلو برای والدین و اطرافیان آنها واقعه هیجان انگیزی است و دیگران با دیدن تولد کودکان شبیه هم بسیار واکنش مثبت نشان میدهند.
اما تولد دوقلوها در کنار هیجان انگیز بودند نیز از لحاظ تربیت دارای اهمیت است چراکه گاهی اوقات دیگران در نوع مهروزی و ابراز علاقه به این کودکان تبعیض قائل میشوند و هم اندازه دوقوها را دوست ندارند.
همچنین در برخی از مهمانیها شاهد هستیم که آشنایان و اقوام فقط به یک قل توجه میکنند و سرگرم بازی با همان یکی میشوند و به قل دیگر توجهی نمیکنند.
والدینی که کودکان دوقلو و یا چند قلو دارند باید در تربیت آنها بیشتر توجه کنند چراکه تربیت این کودکان حائز اهمیت است.
محمدباقر حسنوند روانشناس کودک در گفتگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص رفتار با دوقلوها اظهار کرد: پرورش دوقلوها فرآیند پیچیدهای است؛ دوقلوها جذابیتهای خاص خودشان را دارند و درست به همان اندازه باید مراقب تلههایی که در تربیت آنها وجود دارد، باشیم.
حسنوند بیان کرد: تلهای به نام تربیت یکسان و شبیه سازی اجباری وجود دارد برخلاف چیزی که بیشتر مردم فکر میکنند تاکید بر دوقلویی بچه ها، آنها را خوشحال نمیکند. آنها از این که بشنوند چقدر شبیه هم هستند خسته میشوند.
وی گفت: در رفتارتان با بچههای دوقلو سعی کنید تا حد ممکن هویت فردی آنها را به رسمیت بشناسید. بازیهای یکسان، لباسهای یک شکل و … به معنی آن است که شما بچهها را وادار به یک شکل شدن میکنید.
این روانشناس با بیان اینکه کودک با این کارها یاد میگیرد که باید همیشه در حد و اندازههای قل دیگرش باشد، تاکید کرد: صرف نظر از اینکه استعدادهای درونی او بیشتر یا کمتر از آن قل است، این موضوع باعث میشود او نتواند به قدر قابلیتهای خودش رشد کند.
حسنوند تشریح کرد: آنها را به نام دوقلوها صدا نزنید و مجبورشان نکنید کپی برابر هم باشند؛ مثلا از آنها نخواهید همیشه شبیه به هم فکر کنند، همیشه از عقاید یکدیگر پشتیبانی کنند و مثل هم زندگی کنند.
این مشاور خانواده با اشاره به اینکه هیچ وقت برای تنبیه فرزندتان نگویید تو را کمتر از خواهر/برادرت دوست دارم، گفت: به جای ارزش گذاری بر ویژگیهای یکی از قل ها، بر ویژگیهای مثبت هر کدام از آنها تاکید کنید.
این روانشناس با بیان اینکه به بزرگتری یکی از قلها تاکید نکنید، اظهار کرد: معمولا فرزندان بزرگتر حقوق و حمایت بیشتری از طرف والدین دریافت میکنند.
وی اضافه کرد: دوقلوها با وجود تشابهات ظاهری و حتی ژنتیکی، مهارتهای متفاوتی دارند. آنها ممکن است همزمان به حرف نیفتند یا با هم راه رفتن را یاد نگیرند.
حسنوند گفت: ممکن است یکی از آنها درونگرا و دیگری برونگرا و یا اینکه یکی محافظه کار و دیگری جسور باشد؛ لذا از هر کدام از کودکان به اندازه خودش انتظار داشته باشید.
این مشاور خانواده بیان کرد: بچههای دوقلو را در یک مهدکودک یا مدرسه ثبت نام نکنید. اصرار نداشته باشید آنها همکلاس باشند. تا جایی که ممکن است بگذارید استقلال را یاد بگیرند و هویت خود را پیدا کنند. بزرگ شدن آنها در محیطهای متفاوت باعث میشود مهارتهای ارتباطی و اجتماعی بیشتری کسب کنند و دوستان متفاوتی داشته باشند.
این روانشناس با اشاره به اینکه باید دوقلوها را به یک اندازه دوست داشت، افزود: همیشه به یاد داشته باشیم که شباهت به معنای تساوی نیست؛ در حقیقت آنها دو شخصیت کاملاً مستقل از یکدیگر هستند.
کمال پرهون روانشناس و مشاور در گفتوگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره چگونگی تربیت دوقلوها اظهار کرد: اغلب دوقلوها را با لباس و شکل و شمایل یکسان و پرسیدن پرسشهای کلیشهای در مورد آنها به یاد داریم، در حالی که تفاوتهای فردی قانون هستی است و حتی دوقلوهای همسان نیز دو فرد متفاوت با ویژگیهای منحصر به فرد هستند.
پرهون گفت: تربیتی درست است که بدون افراط و تفریط باشد و تعادل را بین دوقلوها حفظ کند، چرا که هر کدام قوتها و ضعفها و نیازهای خاصی دارند و والدین باید در تربیت فرزتدان خود طوری عمل کنند که باعث رشد و شکوفایی استعدادهای فرزندان خود شوند.
وی افزود: والدین باید توجه ویژهای به رشد هویت و استقلال فردی و ویژگیهای شخصیتی هر کدام از کودکان دوقلو خود به صورت جداگانه داشته باشند.
این روانشناس ادامه داد: در اغلب موارد یکی از دوقلوها از دیگری آرامتر است و این موضوع ممکن است قل دیگر را قلدرتر کند، از این رو باید والدین در مدیریت این قبیل کودکان هوشیار باشند.
پرهون با بیان اینکه برای رشد خودشناسی در دوقلوها تا حد امکان از خرید لباس و وسایل یک شکل اجتناب کنید، افزود: در مورد ویژگیهای خلقی و شخصیتی کودکان در سنین مختلف مطالعه لازم را داشته باشید و به تفاوتهای فردی از قبیل راه رفتن، به حرف آمدن و مهارتهای حرکتی و غیره آنها احترام بگذارید.
وی با تأکید بر اینکه از نامگذاری «این یکی بدعنق هست، ولی اون یکی نه» بپرهیزد، ادامه داد: با توجه به شرایط سنی مهارتهای اجتماعی به ویژه کنترل خشم، همکاری، رعایت نوبت، همدلی و جرأت مندی را به دوقلوها آموزش دهید، هرگز آنها را با هم مقایسه نکنید و حس حسادت را در آنها تقویت نکنید، هر کدام از کوکانتان را به عنوان یک فرد جداگانه محک بزنید و از وجود آنها لذت ببرید.
این روانشناس با بیان اینکه کارهایی که هر کدام از کودکان باید در منزل انجام دهند را مشخص کنید، گفت: بکوشید کارها را به صورت نوبتی بین آنها عوض کنید تا کودک احساس نکند که با او عادلانه رفتار نشده است، از کودکان خود بخواهید که بعضی از کارها را با یکدیگر انجام دهند، چراکه این تجربههای گروهی باعث میشود حس همبستگی و احساسات مثبت بین آنها بیشتر شود.
پرهون تصریح کرد: راههای استفاده مشترک از وسایل و اسباب بازیها را به کودکان آموزش دهید، به بدگویی کودکان ازیکدیگر توجه نکنید، اختلاف بین کودکان را تشویق نکنید و در صورت لزوم با استفاده از محرومیت موقت برای هر کدام از آنها از درگیری جلوگیری کنید.
باشگاه خبرنگاران جوان