به گزارش ایران اکونومیست به نقل از سايپانيوز، حالا ديگر 6 سال از مدير عاملي مري بارا، در جنرال موتورز آمريكا مي گذرد. وي اولين بانويي است كه سكان هدايت يك خودروساز جهاني مهم را به دست گرفته و اين اميد را به وجود آورده است كه در صنعتي با اكثريت مردان، جايي براي رشد بانوان هم در رده مديريت هاي ارشد فراهم آيد.
اما چنين اتفاقي نيافتاد.
با اين كه حضور مري بارا در جنرال موتورز به اعتبار و سودآوري آن منجر شد و در رقابت با بازيگران اصلي اين صنعت كم نياورد، در مجموع كل صنعت خودرو بيشتر باشگاه پسرانه باقي مانده است. جولي هامپ، از كهنه كاران صنعت خودرو كه به عنوان مدير ارشد ارتباطات در جنرال موتورز و تويوتاي آمريكا سابقه طولاني دارد مي گويد، اين صنعت آغوش خود را براي پذيرفتن بيشتري بانوان در پست هاي رهبري و مديريتي باز نكرده است. وي مي گويد: «خودرو صنعتي است كه واقعا نياز دارد كمي منطق و حس كسب و كار خوب را براي بانوان در رأس هرم در نظر بگيرد، و من اين سؤال را مي پرسم كه آيا چنين كاري مي كنند؟ اين موضوع خيلي مهم است و بايد اهميت آن را دريابند.
از 11 خودروساز اصلي در بازار آمريكا كه اطلاعات در اختيار روزنامه يو اس آ تودي قرار داده اند، در هيچيك از آنان درصد حضور بانوان در پست هاي معاونت، قائم مقامي مدير عامل يا بالاتر از 23 درصد بيشتر نبوده است. در دو شركت هيوندايي و كيا –كه در حقيقت دو خودروساز اصلي ادغام شده در كره جنوبي هستند- درصد حضور بانوان در پست هاي ارشد، صفر بوده است.
به استثناي جنرال موتورز كه 6 نفر از 11 اعضاي هيئت مديره جهاني آن را زنان تشكيل مي دهند، همه خودروسازان بازار آمريكا كمتر از 35 درصد از اعضاي هيئت مديره خود را به بانوان سپرده اند. 11 خودروسازي كه يو اس آ تودي در آنان تحقيق و نظرسنجي به عمل آورده –فيات كرايسلر، نيسان، هوندا، هيوندايي-كيا، جگوار، لندرور و تويوتا- از هر پنج عضو هيئت مديره، بيش از 4 نفر مرد بودند. بر اساس تحقيقات به عمل آمده ، در شركت هايي كه اعضاي هيئت مديره آنان به تناسب مناسب از بانوان بهره جسته، موفق تر از شركت هايي بوده اند كه اكثريت هيئت مديره را آقايان تشكيل داده اند.
لورين هاريتان، مدير عامل كاتاليست Catalyst، يك شركت غيرانتفاعي مدافع حقوق زنان در محيط كار مي گويد: «همه تحقيقات و داده ها نشان مي دهند شركت هايي كه به تنوع بيشتر اهميت مي دهند و غيرانحصاري عمل مي كنند رقابتي تر هستند و نتايج بهتري هم مي گيرند.»
هواداران تنوع جنسيتي مي گويند به كارگيري بانوان و محدود نكردن انسان ها به دليل جنسيت آنها، ساده ترين روش براي انجام دادن درست ترين كار است. شركت هايي كه بانوان را در هئيت مديره و پست هاي راهبري خود به كار نمي گيرند، خودشان ضرر مي كنند.
شريل اولافلين، كه در بنيانگذاري مؤسسه جدي [Justice Equity Diversity Inclusion (JEDI)] نقش داشته و هوادار نقش بيشتر بانوان در نقش هاي مديريتي و راهبري است مي گويد: «چه گونه مي توانيم احساس مشتريان و مصرف كنندگاني را درك كنيم كه با كفش آنها راه نرفته ايم. ما چه دركي از زندگي آنها داريم.»
درك اولويت ها و نيازهاي حمل و نقل و تحرك بانوان، براي موفقيت خودروسازان حياتي است، برخلاف اين كه به نظر مي رسد، پسرها به ماشين علاقه دارند، بانوان نقش بسيار مهمي در انتخاب و خريد خودرو ايفا مي كنند. بر اساس تحقيقات هم according to a recent Cars.com survey بيش از 60 درصد از موارد فروش خودرو، «تصميم گيرنده اصلي براي خريد خودروي بعدي» بانوان هستند و معمولا هم زنان بيشتر به جنبه هاي عملي و كاربردي خودرو نظير فضاي كافي براي بار، جاي راحت سرنشين و غيره اهميت مي دهند.
باز هم بر اساس تحقيقات according to research از لحاظ مالي و اقتصادي به نفع خودروسازان است كه زنان را در پست هاي راهبري و مديريتي ارتقا دهند. با توجه به اميد به زندگي در بانوان، آنها بهتر مي توانند فرصت ها و چالش ها را نسبت به مردان شناسايي كنند مخصوصا جايي كه مردان به دليل اعتماد بيش از حد به خود باعث شكست سياست هاي شركت مي شوند.
ربكا ليندلند تحليلگر و بنيانگذار RebeccaDrives.com مي گويد: صندلي خودروها بر اساس آناتومي بدن مردان ساخته مي شوند مخصوصا در خودروهاي اسپورت. وي مي گويد: « صندلي راحت براي مردي كه بالاي 170 سانتيمتر قد دارد لزوما براي بانوان، حتي با همان قد و اندازه مناسب نيست.
هاريتون مدير عامل كاتاليست مي گويد: «شما به آنها [زنان در پست هاي ارشد] نياز داريد، چون همه كمپاني ها نياز دارند بهترين استعدادها را به خدمت بگيرند كه به جنسيت بستگي ندارد، به كارگيري استعدادهاي برتر، به تصميم سازي بهتر كمك مي كند، و ما اين را مي دانيم كه جمعيت بسيار متنوع است و بايد متناسب به خواسته ها و نيازهاي آنان پيش رفت.»
البته عدم راهيابي بانوان به پست ها و مقام هاي راهبري مختص صنعت خودرو نيست. نتايج تحقيقات مؤسسه مكنزي آمريكا [A recent report by consultancy McKinsey] نشان داده است كه در تمامي بنگاه هاي اقتصادي آمريكا بانوان كمتر از 21 درصد اعضاي هيئت مديره، كمتر از 30 درصد پست هاي قائم مقام يا معاون مدير عامل و كمتر از 38 درصد پست هاي مديريتي را به دست آورده اند.
اما عدم پيشرفت بانوان در پست ها و مقام هاي راهبري و مديريتي در صنعت خودرو وخيم تر است.
تري باركلي مدير عامل اينفورم Inforum مي گويد: «با مقايسه بخش صنعت خودرو با كل بنگاه هاي اقتصادي، وضع از اين وخيم تر وجود ندارد». وي كتابي با عنوان راه به سمت بالاترين مقام روي نقشه نيست “The Road to the Top is Not on the Map: Conversations with Top Women of the Automotive Industry.”
برخي از شركت هاي در حال پيشرفت در زمينه به كارگيري بيشتر زنان در مقام هاي راهبري هستند.
در جنرال موتورز تا ساليان متمادي، راهبري برعهده مردان سفيد پوست مثل راجر اسميت، جك اسميت و ريك واگونر بود، اما با آمدن مري بارا، اين وضع در حال عوض شدن است. وي در پاسخ به سؤالات ارسال شده از روزنامه يو اس آ تو دي نوشته است: «حصول اطمينان از ايجاد تنوع جنسيتي و پرهيز از انحصار در محيط كار، امري حياتي در كسب و كار است و ما در آن مسير حركت مي كنيم.» وي مي گويد حتي اگر براي پستي، كانديدا با تنوع جنسيتي وجود نداشته باشد، تلاش مي كنيم ظرف سه سال اين تنوع به وجود آيد.
هواداران تنوع جنسيتي در مشاغل صنعت خودرو، مري بارا را تحسين مي كنند كه نشان داد، مشخصات خودرو مثل اسب بخار، گشتاور، حجم موتور علايق پسرانه نيست.
ميشل كربس تحليلگر اتوتريدر Autotrader مي گويد: «آنها زنان را متهم مي كنند كه به قدر كافي زمخت و محكم نيستند. در حالي كه او [مري بارا مدير عامل جي ام] تصميم هاي بسيار دشواري را در جنرال موتورز گرفته [كه مردانه به نظر مي آيند].
همپ رئيس هيئت مديره شركت مديريت كننده خودروهاي ناوگاني موتوس وان Motus One مي گويد: «او [مري بارا] نتايج بسيار محكمي به دست آورده، اقدامات جديد به خرج داده تا مدل كسب و كار را متحول سازد آن هم در زماني كه خود صنعت خودرو با تغييرات بنيادي رو به رو است. خيلي از مردم به او به عنوان يك الگو نگاه مي كنند و با خود مي گويند من هم روزي مي توانم.»
مري بارا سه سال متوالي بعد از ورشكستگي سود نشان داده و در سال 2018 در سود 7.9 ميليارد دلاري اثر اصلي را داشته است. حيف كه اين نتايج بزرگ اثر جدي روي تغيير رويكرد و به كار گيري بيشتر زنان در مقام هاي راهبري در سطح بنگاه هاي اقتصادي نگذاشته است.
تويوتا با اين كه نسبت به ساير خودروسازان آسيايي به تنوع جنسيتي اهميت مي دهد از ارائه آمار به روزنامه يواس آ تودي خودداري كرده است. با اين حال اين اطلاعات موجود است كه در سه كارخانه اين شركت در آمريكا زنان به مقام هايي مثل معاون مالي يا معاون منابع انساني رسيده اند اما در كارخانه هاي تويوتا در آمريكا كمتر از 13 درصد از اعضاي هيئت مديره را زنان تشكيل مي دهند.
در برند نيسان، 6 نفر از 27 مدير ارشد اجرايي در كارخانه هاي آمريكايي اين برند را زنان تشكيل مي دهند (22%). سوبار 3 نفر از 21 نفر (14%)، هُندا 6 نفر از 46 نفر (13 %). در نتيجه معلوم مي شود خودروسازان آسيايي در بازار آمريكا با روند كُندي بانوان را به مقام هاي راهبري مي رسانند. در خود كشور ژاپن از هر 10 نفر در مديران بنگاه هاي اقتصادي، كمتر از 1 نفر به بانوان اختصاص يافته است، حتي با اين كه آبه شينزو نخست وزير اين كشور كه «جامعه اي مي خواهد كه زنان در آن بدرخشند.» و آن را در رونق اقتصاد ژاپن مؤثر مي داند.
در فيات-كرايسلر كه مقر فرماندهي آن در ايالت ميشيگان آمريكا قرار دارد اما پايگاه اصلي خود را به اروپا انتقال داده است كمتر از 17 درصد از پست هاي راهبري آن را بانوان تشكيل مي دهند.
شايد مشكل در جاي ديگري هم باشد. در حال حاضر بانوان رؤياي موفقيت در صنعت خودرو را درذهن نمي پرورانند. عقل مردم به چشمشان است، زماني كه دخترها حضور خود را در صنعت خودرو كم رنگ مي بينند باورشان هم مي شود كه وضع بايد همين گونه باشد.