سید یحیی اخلاقی، معاون دبیرکل سازمان اکو، در سومین نشست روسای سازمانهای هواشناسی کشورهای اکو که هماکنون در تهران برگزار میشود گفت: کشاورزی که شدیدا متکی به آب و هوا، اقلیم، زمین، و آب برای شکوفایی است، مشخصا در مقابل بحرانهای طبیعی آسیبپذیر است. یکی از مستقیمترین راههایی که بحرانهای طبیعی بر کشاورزی اثر میگذارند کاهش تولید است که منجر به خسارت کشاورزان، تاثیر بر رشد کشاورزی و معیشت روستاییان میشود.
اخلاقی افزود: افزایش رخداد شرایط خاص جوی روز به روز آثار منفی فزایندهای بر کشاورزی دارد که تا همینجا هم از آستانههای بحران گذشته است. بحرانها اکنون آثاری فراتر از تاثیرات کوتاه مدت دارند. بخش کشاورزی اکنون از پیامدهای طولانی مدت و چند جانبه همچون از دست رفتن محصول و دام، شیوع بیماری، خرابی زیرساختهای روستایی و سیستمها آبیاری رنج میبرد.
وی ادامه داد: خشکسالی میتواند تاثیرات ویرانگری روی جوامع و محیط آنها بگذارد. همچنین هجوم آفات و حشرات و بیماریهای گیاهی را به دنبال دارد که خود منجر به آسیب گیاهان و گونههای جانوری، زیستگاههای حیات وحش، کیفیت آب و هوا، فرسایش خاک، از دست رفتن تنوع زیستی و آسیبهای زیست محیطی خواهد شد.
معاون دبیرکل سازمان اکو تاکید کرد: در خط مقدم، کاهش درآمد کشاورزان تاثیری زنجیرهای به دنبال دارد که طی آن معیشت فرآوری کنندگان، عمده فروشان و خرده فروشان و دیگر تامین کنندگانی که به کشاورزان کالاهایی ارائه میدهند نیز آسیب میبیند. افزایش بیکاری، افزایش مخاطره سرمایهگذاری برای نهادهای مالی و از دست رفتن سرمایه از دیگر پیامدهای خشکسالی خواهد بود.
اخلاقی ادامه داد: تاثیرات منفی خشکسالی منجر به مهاجرت انسانها برای دستیابی به آب و غذای کافی در خانههای تازه خواهد شد. افزایش فشار بر منابع آبی در کشورهای منطقه اکو بر این تنشها میافزاید. نرخ رشد جمعیت و توسعه سریع اقتصادی شدیدا تقاضای آب را بالا برده است. اغلب کشورهای عضو اکو هم اکنون هم از کمبود آب مزمن رنج می برند.
وی تصریح کرد: بخش کشاورزی با مخاطرات زیادی در منطقه اکو رو به روست همچون ناپایداری اقلیم و بازار، آفات و بیماریها، و رویدادهای جوی. بحرانهای طبیعی میلیاردها دلار به تولید کشاورزی خسارت زدهاند. بحرانها مردمان بیشتری را به شرایط فقر و ناامنی غذایی و بیخانمانی راندهاند. آثار تغییر اقلیم نیز این تهدیدها و چالشها را تشدید میکند. به این ترتیب مدیریت مخاطرات باید به بخشی درونی شده در کشاورزی نوین بدل شود.
معاون دبیرکل سازمان اکو اعلام کرد: بر اساس آمار سال ۲۰۱۸ حدود ۳۲ درصد جمعیت فعال اقتصادی منطقه اکو در بخش کشاورزی مشغول به کارند. این بخش یک سوم فرصتهای شغلی همه جمعیت را تامین میکند و نیمی از جمعیت منطقه اکو در مناطق روستایی زندگی میکنند.
اخلاقی در پایان گفت: تحت این شرایط دولتهای عضو اکو این فرصت را دارند که با یکدیگر همکاری کنند برای رسیدن به آیندهای امنتر در توسعه کشاورزی و معیشت روستایی. ظرفیتهای ملی و محلی باید تقویت شوند تا در مقابل شوکهای مکرر و مخاطرات افزاینده تاب آورند. ساخت یک چارچوب همه جانبه مقاوم در مقابل بحران برای کشاورزی اکنون برای تامین توسعه پایدار حیاتی است که یکی از پایههای صلح و سازگاری با تغییر اقلیم به عنوان چشمانداز ۲۰۲۵ اکو به شمار میرود.
سومین نشست روسای سازمانهای هواشناسی کشورهای اکو به برنامه چشمانداز ۲۰۲۵ اکو در حوزههای مرتبط با هواشناسی، اقلیمشناسی، هواشناسی کشاورزی، و مخاطرات طبیعی میپردازد و در این نشست تصویب اساسنامه مرکز مدیریت ریسک بلایای طبیعی اکو در مشهد نیز مورد بررسی قرار میگیرد.
مهر