گسترش بیماری‌های عفونی در مجتمع‌های پرورش دام و طیور موجب کاهش میزان بازدهی اقتصادی شده و می‌تواند خسارات جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد. از سوی دیگر برخی از انواع این بیماری‌ها می‌تواند به انسان منتقل شده و برای سلامت جامعه خطرآفرین باشد. از این رو بهداشت سالن‌های نگهداری دام و طیور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. امروزه انواع مختلفی از مواد شیمیایی با هدف گندزدایی سالن نگهداری دام و طیور مورد استفاده قرار می‌گیرد و "نقره کلوئیدی" که حاوی نقره با غلظت‌ها و اندازه‌های ذره‌ای مختلف است، در طول تاریخ برای درمان زخم‌ها و عفونت‌ها و از بین بردن آلودگی‌ها مورداستفاده قرارگرفته است. نفوذ نقره به درون سلول باکتری‌ها تغییرات زیاد ساختاری و مورفولوژیکی را ایجاد می‌کند که به مرگ آن می‌انجامد. نانوذرات نقره می‌توانند از رشد و یا چسبیدن باکتری بر روی سطح جلوگیری کنند و خواص گندزدایی به همراه داشته باشند.
در سال‌های اخیر که فناوری نانو وارد عرصه‌های مختلف صنعتی شد، از مزایای این فناوری در تولید ضد عفونی‌کننده‌های غیر شیمیایی استفاده شد، به گونه‌ای که محققان یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه نانو فناوری با بهره‌گیری از این فناوری موفق به تولید ضدعفونی‌کننده غیرشیمیایی و سازگار با محیط‌زیست با عنوان نانوبیوساید NF شدند که علاوه‌بر دارا بودن مزایای فراوان، در مقایسه با ضد عفونی کننده‌های شیمیایی و پایه الکلی، بسیاری از معایب آنها را نیز ندارد.
نانوذرات نقره موجود در نانوبیوساید NF از طریق تولید اکسیژن فعال توسط نانوذرات نقره، دگرگون کردن میکروارگانیسم‌ها (ترکیب با گوگرد موجود در RNA سلولی) و افزایش بار مثبت نقره در ابعاد نانو که موجب تخریب غشای سلولی میکروارگانیسم‌ها خواهد شد، اثرگذار می‌شود. بر این اساس نانوبیوساید NF با پراکسیداسیون لیپیدها و پروتئین‌های غشایی و اختلال در غشاهای باکتریایی و تغییر در فعالیت آنزیم‌ها موجب از بین رفتن باکتری‌ها و قارچ‌ها می‌شود و با متلاشی کردن دیواره سلولی باکتری باعث مرگ آنها خواهد شد.
علاوه بر آن نانوبیوساید NF با چسبیدن روی گیرنده‌های آنتی‌ژنی و شکستن پوشش ویروس‌ها موجب نابودی ویروس‌ها می‌شود. اسپری کردن نانوبیوساید در مکان‌های آلوده، بار آلودگی محیطی را کاهش داده و موجب مهار گسترش آلودگی خواهد شد.
این نانو محصول نسبت به مواد پایه الکل از ایمنی بالاتری برخوردار است و حساسیت پوستی ایجاد نمی‌کند و در عین حال امکان حذف بو از محیط دام و طیور را فراهم می‌کند. سازگاری با محیط از دیگر مزیت‌های این محصول به شمار می‌رود، ضمن آنکه ماندگاری بالا و نیاز به دوز پایین موجب شده تا مصرف‌کنندگان نسبت به خرید این فناوری علاقه‌مند شوند. از آنجایی که این ماده ضدعفونی‌کننده نانویی در محیط ایجاد خواص آنتی‌باکتریال می‌کند، به مرور مصرف دارو در دام و طیور کاهش می‌یابد.
نانوبیوساید NF برای دام‌های بزرگ، کوچک و صنعت طیور قابل کاربرد است. ضدعفونی حوضچه ورودی به سالن‌های پرورش، ضدعفونی محوطه مزارع پرورش طیور شامل سالن‌های پرورش، سقف، دیوارها، بستر، پنجره‌ها و اطراف سالن‌ها به صورت اسپری، ضدعفونی تجهیزات و لوازم آبخوری، دانخوری، ضدعفونی مخازن آب مصرفی و مسیرهای انتقال آب به داخل سالن و از بین بردن زیست‌فیلم در لوله‌ها و مخازن آب و ضدعفونی انبارهای خوراک (دیوار و سقف و کف و تجهیزات و میکسر) از جمله موارد کاربرد این محصول است.
از دیگر کاربردهای نانو بیوساید NF می‌توان به ضدعفونی کود به‌منظور کم شدن بوی نامطبوع و جلوگیری از احتمال انتشار آلودگی، ضدعفونی البسه و پوشاک و لوازم شخصی کارگران (چکمه‌ها و دستکش‌ها، روپوش‌ها)، ضدعفونی قفس‌های طیور و دستگاه‌های جوجه‌کشی و ضدعفونی کامیون‌های حمل جوجه و مرغ، ضدعفونی سالن‌های کشتار (سقف و دیوار و کف)، ضدعفونی تمام مسیر و دستگاه‌های خط کشتار و سالن‌های بسته‌بندی و ضدعفونی فیلتر دستگاه‌های هواساز و پوشال کولرهای آبی که منجر به کاهش شدید بار میکروبی از هوا و محیط دام و طیور می‌شود، اشاره کرد.
تاکنون ۲۵ هزار لیتر ماده ضدعفونی‌کننده نانویی دام و طیور این شرکت به بازار داخل عرضه شده، ضمن آنکه این محصول تاکنون در ۱۵ استان توزیع شده است و از آن برای محافظت از مرغ گوشتی، مرغ مادر، شترمرغ، گوسفند، گاو، شتر، حیوانات و پرندگان خانگی استفاده می‌شود.
از ابتدای سال تاکنون ۲۵ هزار لیتر از ضدعفونی‌کننده نانویی به ارزش ۱۲ میلیارد ریال به صنعت دام و طیور عرضه شده و به دلیل جذابیت‌های این محصول، این شرکت در حال رایزنی با شرکت‌هایی از ترکیه و سوریه است تا نسبت به صادرات این محصول اقدام کند.
ایسنا
