بالاخره تصمیم دولت برای خانه‌دار کردن بی‌خانمان‌ها عملیاتی شد و از امروز، ثبت‌نام ۱۸۰هزار واحد از ۴۰۰ هزار واحد طرح ملی مسکن آغاز می‌شود. پیش‌بینی می‌شود طرح اقدام ملی مسکن که با هدف افزایش تولید مسکن و پاسخگویی به نیاز جامعه صورت می‌گیرد، بتواند در بلندمدت، تغییراتی را در بازار مسکن ایجاد کند. این اقدام قرار است با اولویت شهرهای جدید پیرامون کلانشهرها انجام شود. بر این اساس، خانه‌های طرح ملی برای تهران در شهرهای جدید پیرامونی نظیر پرند، پردیس و اندیشه، شیراز در شهر صدرا و تبریز در شهر سهند ساخته خواهد شد. همچنین ثبت‌نام این طرح استان به استان انجام خواهد شد و هر استانی که از لحاظ تامین زمین آماده‌تر باشد سریع‌تر به این طرح می‌پیوندد.
محمود محمودزاده معاون وزیر راه و شهرسازی در نشست خبری، اعلام جزئیات آغاز ثبت‌نام متقاضیان مسکن در طرح اقدام ملی با بیان اینکه از سال گذشته برای ساخت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در قالب طرح اقدام ملی هدف‌گذاری کرده بودیم، گفت: در گام اول باید شرایط متقاضیان این طرح احراز شود. دهک‌های کم‌درآمد می‌توانند از واحدهای مسکونی در اراضی ۹۹ ساله که قیمت کمتری دارند بهره‌مند شوند و دهک‌های متوسط می‌توانند در پروژه‌های مشارکتی ثبت‌نام کنند.
بررسی امروز (۱۹ آبان)روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها و تارنماهای داخلی نشان می دهد که این رسانه‌ها به بررسی مزایا و معایب طرح اقدام ملی مسکن پرداخته‌اند. در حالی‌که رسانه‌های اصلاح‌طلب این طرح را واقع‌بینانه‌تر از نمونه شکست‌خورده خود یعنی مسکن مهر می‌دانند، در مقابل رسانه‌های اصولگرا معتقدند اتمام طرح‌های باقیمانده مسکن مهر بهتر از آغاز طرحی جدید است.
رسانه‌های داخلی همچنین با بررسی وضعیت بازار مسکن و اجاره بها، معاملات مسکن در ماه‌های اخیر را رصد کردند.
رسانه‌های اصلاح‌طلب
شرق: این اقدام که البته در برخی شرایط بی‌شباهت به طرح مسکن مهر محمود احمدی‌نژاد نیست، در تلاش است تا در شرایط بحرانی قیمت مسکن، افرادی را که در خرید یک سرپناه به زیر خط فقر سوق داده شده‌اند، خانه‌دار کند.
طرح اقدام ملی مسکن
روزنامه آرمان ملی نوشت: طرح اقدام ملی مسکن، جدیدترین طرح خانه‌دار کردن مردم در کشور است؛ برخی از کارشناسان این طرح را واقع‌بینانه‌تر از نمونه شکست‌خورده سلف خود یعنی مسکن مهر ارزیابی می‌کنند. قرار است خانه‌های اقدام ملی مسکن با مجموعه‌ای از آورده متقاضیان، زمین دولتی، تسهیلات در محدوده‌های شهری ساخته شود تا مانند مسکن مهر با مشکل زیرساخت‌ها مواجه نباشد. پیش از این، معاون شهرسازی‌ومعماری وزارت راه‌وشهرسازی، یکی از تفاوت‌های عمده مسکن مهر با طرح اقدام ملی تولید مسکن را ارائه همزمان خدمات پشتیبان و تولید مسکن عنوان کرده بود. از سوی دیگر این طرح با توجه به سیاست‌های تمرکززدایی و کنترل جمعیت، به هیچ‌وجه در کلانشهرها اجرایی نخواهد شد. گفته می‌شود تاکنون کلنگ ۱۸۰هزار واحد از خانه‌های این طرح بر زمین زده شده که در مراحل مختلف فونداسیون، اسکلت، سقف سوم و چهارم و با درجات مختلف پیشرفت قرار دارند.
فرشید پورحاجت کارشناس مسکن در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: ما به عنوان بخش خصوصی از اینکه دولت سازوکاری برای تعادل‌بخشی به بازار مسکن تدوین کند و مسکن مناسب برای اقشار هدف بسازد استقبال می‌کنیم. ولی هر زمان دولت در حوزه مسکن مداخله کرده به طور ۱۰۰ درصد منتج به هدف نشده است. مصداق این مساله طرح‌هایی است که در ادوار گذشته مثل پروژه مسکن مهر، واگذاری زمین دولتی یا اجاره به شرط تملیک انجام شده که متاسفانه به هدف مورد نظر نرسیده است.
وی افزود: امیدواریم این طرح ماحصل آزمون و خطاهایی باشد که در پروژه‌های قبلی صورت گرفت. واقعیت این است که با چهار میلیون کاستی مسکن در کشور مواجهیم. در طرح اقدام ملی قرار است ۴۰۰ هزار واحد بسازد که می‌تواند ۱۰ درصد کمبود مسکن را جبران کند. لذا بازوی اصلی تولید مسکن کشور، بخش خصوصی است که باید با تسهیل قوانین و مقررات مزاحم، از ظرفیت این بخش استفاده شود.
دنیای اقتصاد در گزارشی اختصاصی از اجرای طرح جایگزین مسکن مهر نوشت: هدف از اجرای این طرح از تامین مسکن ارزان برای فاقدین مسکن اعلام شد اما بنا بر تازه‌ترین اطلاعات اعلام شده درخصوص جزئیات این طرح، قرار است این طرح برای سه گروه درآمدی اعم از کم‌درآمدها، گروه‌های درآمدی متوسط و متوسط رو به بالا اجرا شود. اولین پرسش به تعیین یک شرط در شروط اولیه این طرح برای قرار گرفتن در فهرست مشمولان برمی‌گردد؛ در یکی از شروط اولیه برای ثبت‌نام در طرح خانه‌سازی دولتی شرط سپرده‌گذاری ۳۰میلیون تومانی مطرح شده است. با توجه به اینکه بازه جغرافیایی اجرای این طرح در سراسر کشور تعریف شده است این سوال هم‌اکنون پیش‌روی متقاضیان قرار دارد که آیا در تمام شهرها، همه متقاضیان باید در ابتدا اقدام به سپرده‌گذاری ۳۰میلیون تومانی کنند؟ یافته‌های دنیای‌اقتصاد نشان می‌دهد الزاما همه متقاضیان در همه شهرها نیاز به سپرده‌گذاری ۳۰ میلیون تومانی ندارند، بلکه متقاضیان باید در ابتدا رقمی معادل ۳۰ درصد هزینه ساخت واحدها را به منظور اثبات توانایی مالی خود برای پرداخت آورده نقدی، در بانک سپرده‌گذاری کنند؛ این رقم الزاما در همه شهرها ۳۰ میلیون تومان نخواهد بود.در واقع این مبلغ برابر ۳۰ درصد کل هزینه ساخت منهای هزینه تامین زمین است که در قالب بخشی از آورده نقدی متقاضیان در بانک سپرده‌گذاری می‌شود.
روزنامه شرق در گزارشی نوشت: معاون امور مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در روز انتصاب رسمی خود در این سمت، جزئیات طرح اقدام ملی مسکن را اعلام می‌کند. این اقدام که البته در برخی شرایط بی‌شباهت به طرح مسکن مهر محمود احمدی‌نژاد نیست، در تلاش است تا در شرایط بحرانی قیمت مسکن، افرادی را که در خرید یک سرپناه به زیر خط فقر سوق داده شده‌اند، خانه‌دار کند. محمود محمودزاده در تشریح جزئیات ثبت‌نام طرح اقدام ملی تولید مسکن با اشاره به اینکه ثبت‌نام این طرح مرحله‌ای است، گفت: در طرح اقدام ملی مسکن، امکان خریدوفروش این سهم از سوی متقاضیان واجد شرایط وجود ندارد. محمودزاده با اشاره به اینکه طرح اقدام ملی تولید مسکن هدف‌گذاری احداث ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در بازه زمانی امسال و سال آینده برای گروه‌های هدف این طرح است، گفت: در این طرح، شرایط متقاضیان شامل تأهل، فاقد مالکیت مسکونی از اول فروردین ۹۸، عدم استفاده از امکانات دولتی و تسهیلات یارانه‌دار در موضوع مسکن و همچنین سابقه پنج سال سکونت در شهر مورد تقاضا است. او ادامه داد: در طرح اقدام ملی تولید مسکن سه شیوه کلی تأمین زمین وجود دارد که برای دهک‌های مختلف، متفاوت است. به این معنا واگذاری زمین ۹۹ساله برای دهک‌های کم‌درآمد، قیمت تمام‌شده برای واحد مسکونی در شهرهای میانی و شهرهای جدید با دو سال تنفس و سه سال پرداخت اقساط زمین و همچنین پروژه‌های مشارکتی است.
کاهش رشد قیمت مسکن
به گزارش خبرگزاری ایسنا، رشد قیمت مسکن در شش منطقه پرتقاضای شهر تهران آرام شده است؛ به طوری که مهرماه ۱۳۹۸ نرخ افزایش سالیانه قیمت در این مناطق کمتر از رشد میانگین شهر تهران بود. آمار نشان می دهد کمترین نرخ افزایش قیمت آپارتمان در دو گروه متراژی و منطقه‌ای مربوط به واحدهایی بوده که بیشترین تقاضا را دارند. بررسی افزایش قیمت بر اساس مناطق حاکی از آن است مناطق ۲۱، ۵، ۱۴، ۴، ۱۵، ۲ و ۷ که بجز منطقه ۲۱، سایر مناطق در محدوده پرتقاضا قرار دارند از کمترین نرخ رشد سالیانه در مهرماه ۱۳۹۸ برخوردار بوده اند. کاهش سرعت رشد قیمت در مناطق مذکور در حالی رخ داده که ۵۹ درصد معاملات در مناطق ۵، ۱۴، ۴، ۱۵، ۲، ۷ و ۱۰ انجام شده است.
روزنامه همدلی در گزارشی آورد: میانگین قیمت مسکن در ۱۰ منطقه جنوبی تهران در مجموع ۶ درصد در مقایسه با شهریورماه کاهش یافت که این میزان کاهش قیمت مسکن در یک ماه آن هم در شرایطی که حجم معاملات خرید مسکن ۲۲ درصد نسبت به مهرماه افزایش یافته به نوبه خود قابل توجه و نشان دهنده یک پیام واضح برای بازارمسکن است مبنی بر اینکه فعلا بازار مسکن حتی در صورت افزایش محسوس حجم معاملات، ظرفیتی از بابت رشد محسوس قیمتها ندارد. سلمان خادم المله، کارشناس بازار مسکن، ثبات بازارهای رقیب از یک طرف و سیاست های انبساطی دولت را منجر به رونق نسبی بازار مسکن در مهرماه دانست و گفت: به اعتقاد من افزایش ۲۲ درصدی معاملات تحول چشمگیری محسوب نمی شود. حداقل تا سه سال آینده نمی توان انتظار تحرک جدی در معاملات مسکن داشت و قیمتها جهش نخواهد کرد.
وام مسکن
به گزارش ایسنا، برخی کارشناسان، افزایش مبلغ وام مسکن را ضروری می‌دانند اما در سوی مقابل عده‌ای معتقدند با توجه به جهش قیمت مسکن که منجر به افت شدید معاملات شده افزایش سقف تسهیلات نمی‌تواند به رونق بازار مسکن کمک کند؛ چرا که متقاضیان مصرفی از عهده پرداخت اقساط برنمی‌آیند. هم‌اکنون قسط وام ۱۶۰ میلیون تومانی با نرخ سود هشت درصد برای زوجین خانه اولی در شهر تهران ماهیانه یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است و به نظر می‌رسد افزایش سقف وام چند سال زمان نیاز دارد تا به تدریج با رشد درآمد، خانوارها بتوانند مبلغ بیشتری را به عنوان اقساط ماهیانه پرداخت کنند.
رسانه‌های اصولگرا
تسنیم: فارغ از ابهامات متعدد طرح ملی مسکن، این طرح شباهت‌هایی به طرح مسکن مهر دارد و در واقع یک کپی ناقص از آن است.
طرح اقدام ملی مسکن
روزنامه جوان ذیل تیتر نخست خود ثبت‌نام بی‌خانمان‌ها آورده دولت در مسکن ملی! نوشت: طرح ملی مسکن بالاخره برای ثبت نام چند استان آماده شد که ظاهراً تنها آورده دولت تنظیم مقررات و شرط برای متقاضیان و جانمایی است و معلوم نیست بعد از عدم استقبال انبوه سازان از این طرح با تسهیلات نرخ ۱۸ درصد، دولت با چه شرکت‌هایی قرار است خانه‌ها را بسازد؟! البته حتی با رفع این ابهام‌ها معلوم نیست تعداد افرادی که مشمول چهار شرط اصلی هستند و توان پرداخت ۳۰ درصد هزینه ساخت را در ابتدا دارند به ۴۰۰ هزار نفر برسد یانه و چه تضمینی است که با چنین طرح پر ابهامی متقاضیانی تا پایان عمر این دولت صاحب خانه شوند و سرنوشتشان مانند سرنوشت مسکن مهر نشود!
روزنامه وطن امروز با طرح این پرسش که آیا اتمام طرح‌های باقیمانده مسکن مهر بهتر از آغاز طرحی جدید نبود؟ نوشت: در طرح اقدام ملی تولید مسکن قرار است طی ۲ سال ۴۰۰ هزار واحد مسکونی احداث و به متقاضیان تحویل شود. این در حالی است که با وجود وعده‌های بسیار برای اتمام واحدهای باقیمانده مسکن مهر و گذشت بیش از ۶ سال از دولت تدبیر و امید، هنوز بیش از ۳۰۰ هزار متقاضی مسکن مهر واحدهای خود را تحویل نگرفته‌اند. در واقع اگر دولت به دنبال رفع مشکل مسکن اقشار کم‌درآمد است، شاید بهینه‌ترین راه در حال حاضر تکمیل واحدهای باقیمانده از طرح مسکن مهر باشد که اتفاقا هزینه بخش زیادی از آن از محل بازپرداخت اقساط تسهیلات مسکن مهر قابل تامین است، به ویژه اینکه بخش زیادی از واحدهای باقیمانده در شهر پردیس واقع شده که با تکمیل واحدهای آن بخش بزرگی از تقاضای مسکن از بازار تهران خارج خواهد شد.از طرفی در این طرح هیچ تسهیلاتی برای مردم متقاضی مشارکت در ساخت در نظر گرفته نشده است و دولت هم غیر از زمین رایگان نقشی در تامین مالی آن ایفا نخواهد کرد، بنابراین به نظر می‌رسد این طرح نمی‌تواند اقشار کم‌درآمد را چندان هدف‌گذاری کند.
احمدرضا جوکار، نایب‌رئیس کانون سراسری انبوه‌سازان ایران به روزنامه رسالت گفت: چارچوب این طرح به شکل مشارکتی است نه واگذاری زمین. در این طرح، سازنده سهم خود را برداشته و سهم دولت را در قالب سهم زمین واگذار می‌کند. از مزایای این طرح می‌توان به این موضوع اشاره کرد که این طرح با قیمت خاص تمام‌شده‌ای مطرح نشده و براساس شرایط فیزیکی و فنی بسته می‌شود. عدد آن مهم نیست چراکه سازنده در آن شریک و اگر سود و زیانی نیز وجود داشته باشد برای سازنده نیز این سود و زیان ازجمله افزایش قیمت در بحث فروش جبران می‌شود.
وی ادامه داد: قرار بر آن بود تا تغییراتی در این طرح وجود داشته باشد متأسفانه باتوجه به قراردادهای مشارکتی این طرح به‌صورت یک‌طرفه به دست آمد و بسیاری از سازنده‌ها زیر بار این موضوع نرفتند. به همین جهت وزارتخانه به سمت ساخت دولتی حرکت کرد یعنی قراردادها با بنیاد مسکن و شرکت‌های دولتی بسته شدند. هنگامی‌که قراردادی به‌صورت دولتی بسته شود دولت می‌تواند در جلسات به مشکلات آن رسیدگی کند اما اگر این موضوع در بخش خصوصی مطرح می‌شد در صورت وجود اشکال، امکان اصلاح طرح موجود بسیار کم بود. به نظر می‌آید اقبال بخش خصوصی در این قراردادها بسیار کم است.
مهدی غلامی، کارشناس مسکن طی یادداشتی در تارنمای قدس آنلاین آورد: طرح اقدام ملی مسکن هر چند دیرهنگام دنبال شد اما به این خاطر که بار روانی آن می‌تواند تأثیر کوچکی در بخش مسکن به جای بگذارد از جهاتی قابل اعتناست. تولید ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در طول دو سال پاسخگوی نیاز کشور به مسکن نیست، چرا که بین یک تا ۲ میلیون مسکن در سال می‌تواند پاسخگوی نیاز واقعی کشور به مسکن باشد. طرح اقدام ملی صاحب خانه شدن را عمومی کرده است، به این معنا که طبقه یا قشر خاصی هدف تولید و اعطای مسکن نیستند. افرادی مشمول اولویت خواهند بود که در چند سال اخیر مسکن شخصی نداشته و وام خرید مسکن یا زمین به عنوان امکانات دولتی دریافت نکرده‌اند.
خبرگزاری تسنیم در گزارشی با عنوان یک کُپی گران از مسکن مهر آورد: تا اینجای کار که حدود یکسال از مطرح شدن طرح ملی مسکن می‌گذرد و با احتساب اطلاعات ارائه شده دیروز قرار است در قالب طرح مذکور وام ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومانی با سود ۱۸ درصد به متقاضیان پرداخت شود. همچنین متقاضی همان ابتدا باید ۳۰ درصد قیمت تمام شده واحد مسکونی را پرداخت کند که البته این عدد هم به گفته معاون تازه وارد وزیر راه و شهرسازی "فیکس" نیست. در این طرح متقاضیان باید ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان در بانک مسکن سپرده‌گذاری کنند که طبق معمول از جزئیات این مسئله نیز اطلاعی در دست نیست. فارغ از ابهامات متعدد طرح ملی مسکن، این طرح شباهت‌هایی به طرح مسکن مهر دارد و در واقع یک کپی ناقص از آن است. در طرح ملی مسکن متقاضی باید چهار شرط تاهل، عدم استفاده از تسهیلات دولتی حوزه زمین و مسکن از اول انقلاب تاکنون، عدم داشتن مالکیت از تاریخ اول تیرماه ۸۴ به بعد و سابقه ۵ سال سکونت را داشته باشد.
تناقض در آمارهای حوزه مسکن
به گزارش افکارنیوز، این روزها بسیاری از مسئولان حوزه مسکن آمارهایی در رابطه با کاهش قیمت مسکن اعلام می‌کنند به طوری که برخی از مدیران این بخش خبر از کاهش ۳۰ تا ۴۰ درصدی مسکن به ویژه در واحدهای بزرگ متراژ را می‌دهند.این در حالیست که آمارهای بانک مرکزی و آمارهای دفتر اقتصاد و برنامه ریزی وزارت مسکن آمارهای متناقضی را می‌دهند به طوری که بانک مرکزی از رشد ۲۲ درصدی معاملات مسکن در کشور خبر می‌دهد، اما وزارت راه و شهرسازی رشد ۱۰ درصدی قیمت مسکن را اعلام می‌کند همین موضوع زمینه ساز ایجاد نوساناتی در حوزه مسکن شده است. البته چندی پیش خسروی رئیس اتحادیه املاک استان تهران اعلام کرده بود در ماه‌های محرم و صفر بسیاری از متقاضیان مسکن به دلیل رعایت شرعیات اقدام به خرید مسکن نمی‌کنند، و تا تمام شدن ماه‌های حرام (محرم و صفر) میزان معاملات مسکن در مقایسه با سایر ماه‌ها روند کاهشی دارد بنابر این آماری که بانک مرکزی درباره رشد ۲۲ درصدی معاملات مسکن داده است آماری غیر واقعی است.
عوامل رشد قیمت مسکن
به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمدرضا رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با اشاره به افزایش نجومی قیمت مسکن در سال ۹۷ و اوایل امسال، اظهار کرد: بر اساس آمار رسمی قیمت مسکن در مدت اشاره‌شده حدود ۱۰۰ درصد افزایش یافت، این مسئله باعث کاهش شدید قدرت خرید مردم در بازار مسکن شد. وی با بیان اینکه رکود حاصل از این افزایش قیمت طی ماه‌های اخیر باعث شکسته شدن حدود ۲۰ درصدی قیمتها در بازار مسکن شده است، افزود: این میزان کاهش قیمت خوشایند نبوده و در مقابل افزایش سرسام‌آور قیمتها، چندان بالا نیست. به‌نظرم یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث افزایش قیمت مسکن شد عدم تولید مسکن مناسب است.
ایرنا
