به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان،انسان برای زندگی به مواد مغذی حاوی انواع ویتامین، پروتئین و مواد معدنی نیاز دارد چه بر روی زمین زندگی کند و چه در فضا و درموقعیت میکرو گرانشی باشد.
بحث تغذیه فضانوردان با مواد مغذی و مفید برای سلامت بدن، سال هاست که از جمله چالشهای اصلی محققان به شمار میآید. در دهههای پیش تغذیه آنها تنها با مواد خوراکی منجمد و هوا زدایی شده ارسالی از زمین انجام میشد، اما همزمان با پیشرفت فناوریها محققان موفق به ابداع شیوههایی برای تولید مواد خوراکی تازه درفضا شده اند.
فضانوردان به تازگی در ایستگاه فضایی بین المللی نوعی کاهو به نام Mizuna lettuce برداشت کرده اند که نوعی کاهوی ژاپنی است. این کاهو حاوی انواع مغذی و مفید برای سلامت بدن و دستگاه گوارش است.
رشد این کاهو و برداشت آن بخشی از آزمایش Veg-۰۴B ناسا برای پرورش سبزیجات در فضاست. برای رشد کاهو، بخشی از آزمایشگاه ایستگاه فضایی بین المللی به این کار اختصاص داده شده است. سبزی در خاک و کود مناسب قرار میگیرد و با دریافت نور مصنوعی رشد میکند.
در صورت مهیا شدن سفر انسان به سیارهها و قمرهای فضایی درسالهای نه چندان دور، دسترسی به مواد خوراکی و آشامیدنی تازه کاری بسیار سخت و در سفرهای طولانی مدت امکان ناپذیر است به همین دلیل پرورش گیاهان و سبزیجات در فضای آزمایشگاهی درون ایستگاهها و سفینههای فضایی میتواند سبب بی نیازی به حمل میزان زیاد خوراک و مصرف مواد خوراکی تازه به وسیله فضانوردان و کاهش ابتلای آنها به انواع بیماریها شود.
ایستگاه فضایی بین المللی درفاصله ۴۰۲ کیلومتری از سطح کره زمین قرار دارد و هرکپسول فضایی برای رسیدن به آن حداقل به ۶ الی ۱۲ ساعت زمان نیاز دارد، اما در سفربه کره ماه یا سیاره مریخ ارسال آب و مواد خوراکی به آسانی امکان پذیر نخواهد بود.
در طول سفرهای طولانی مدت، فضانوردان درمعرض ابتلا به انواع بیماری ها، چون بیماریهای تنفسی به دلیل تنفس در فضای محدود و بسته درون سفینههای فضایی، خطر ابتلا به انواع سرطان، بیماریهای خونی، پوستی و عفونتها به دلیل قرار گرفتن در معرض اشعهها کیهانی و ابتلا به بیماریهای روانی به دلیل استرس فراوان، تنهایی و هرلحظه احتمال مواجهه با یک رخداد پیش بینی نشده قرار دارند.بیشتر بخوانید: پس از ۴۹ سال، ناسا از گنجینه پنهان ماموریت آپولو به کره ماه رونمایی کرد
امکان رشد و پرورش انواع مواد خوراکی در ایستگاههای فضایی و سفینهها میتواند به میزان زیاد سبب کاهش ابتلای فضانوردان به انواع بیماریها و افزایش سلامت روانی آنها شود.
آزمایش Veg-۰۴B ناسا به طور ویژه با هدف بررسی ویژگیهای زیست محیطی درفضا و اثرهای آن بر روی جانداران درحال انجام است.
تاکنون دانشمندان موفق به رشد کاهو و کلم درایستگاه فضایی بین المللی شده اند و محققان امیدوار هستند در سالهای آینده انواع سبزیجات و گیاهان را در فضا پرورش دهند.
افزون بر کشت سبزیجات، محققان به تازگی توانسته اند برای اولین بار گوشت در فضای آزمایشگاهی ایستگاه فضایی بین المللی تولید کنند.
در این آزمایش، دانشمندان سلولهای بافت گوشت گاو را استخراج کردنئ و موفق به رشد یک قطعه کامل از گوشت خوراکی در فضا شده اند.
دراین آزمایش که درماه سپتامبرسال میلادی جاری انجام شده است دانشمندان موفق شده اند قطعهای کوچک از بافت عضله گاو را در ایستگاه فضایی بین المللی تولید کنند. این آزمایش درون یک چاپگر زیستی سه بعدی تولید شده به وسیله دانشمندان روس انجام شده است.
چاپ زیستی فرآیندی است که در آن مواد زیستی، چون سلولهای حیوانی با فاکتورهای رشد و مواد bioink (جوهرهای زیستی) ترکیب و چاپ میشوند تا ساختاری لایه به لایه از یک بافت ماهیچهای به دست آید.
چاپگر زیستی سه بعدی به قطعههای درحال چاپ نیروی مغناطیسی وارد میکند که سبب تجمع سلولها دریک بافت کوچک و متراکم میشود و به این ترتیب بافت عضله گوشتی تشکیل میشود.
محققان اعلام کرده اند نحوه ترکیب و شکل گیری بافت گوش در زمین دارای جاذبه با فضا و جاذبه میکرو گرانش تفاوت دارد. به گفته محققان شکل گیری بافت گوشت در فضا بسیارسریعتر از وضعیت گرانشی در زمین پیش میرود.
کارشناسان اعتقاد دارند تولید گوشت چاپ شده درفضا میتواند منبع غذایی فضانوردان در سفرهای طولانی مدت فضایی در آینده شود بدون آنکه مانند روش سنتی پرورش حیوانها در زمین به میزان زیاد منابع آب و علوفه برای پرورش حیوانها نیاز داشته باشد.