در یک ماه اخیر فراغت مجموعه دولت –شامل وزیر و معاونان ستادی و مدیران
استانی- از پایش پروژه‌های مسکن‌مهر فرصتی را فراهم کرد تا برخی
پیمانکارانی که از ابتدای امسال به واسطه نزدیکی به تغییر و تحولات کابینه،
سرعت اجرای تعهداتشان را عمدا کند کرده بودند، آن را به طور کامل متوقف
سازند و موجی از نگرانی را در جامعه پیش‌خریداران به وجود بیاورند.
پیش‌خریداران مسکن‌مهر در هفته‌های اخیر با در دست داشتن قراردادهای
سررسید‌شده‌‌ای که تاریخ تحویل واحد در آنها به ماه‌ها پیش برمی‌گردد، مصمم
شدند بدون مراجعه به کارگزاری‌های مسکن‌مهر و دریافت پاسخ‌های غیرمسوولانه
از آنها، مستقیم در کارگاه ساختمانی پروژه‌ها حاضر شوند تا در واقعیت،
زمان دقیق تکمیل واحدها برایشان روشن شود، اما تعطیلی کارگاه‌ها و غفلت
برخی مدیران باعث شد ابعاد موضوع روز سه‌شنبه به اطلاع وزیر راهوشهرسازی
برسد.
همچنین اختلال کوتاه‌مدتی که ظرف دو سه روز اخیر در مسیر پرداخت وام‌های 25
میلیونی به پیمانکاران مسکن‌مهر به وجود آمده بود و برخی از همین
پیمانکاران آن را بهانه قرار داده بودند نیز از طریق وزارت راهوشهرسازی به
بانک عامل مسکن‌مهر – بانک‌مسکن- اطلاع داده شد. این دو چالش هم‌اکنون
منجر به صدور دو بخشنامه شده است.
عباس آخوندی وزیر راهوشهرسازی در نامه‌ای به مدیرعامل بانک‌مسکن با تاکید
براینکه همه سیاست‌‌های قبلی در طرح مسکن‌مهر به قوت خود باقی است،
خواستار تداوم پرداخت وام با همان شرایط پیشین به ساخت‌وسازهای مسکن‌مهر
شده است.
آخوندی همچنین در واکنش به اقدام احتمالی برخی پیمانکاران مسکن‌مهر بابت
تعطیل کردن کارگاه‌ها به بهانه مذاکره و رایزنی با مسوولان جدید و کسب
امتیازاتی از جمله اخذ مجوز افزایش دوباره قیمت تمام‌شده واحدها نیز به
صراحت اعلام کرد: 10 میلیون نفر مخاطب طرح مسکن مهر هستند. تعهدات
پیمانکاران به دولت و همچنین تعهدات دولت به مردم طبق قراردادهای
سه‌طرفه‌ای که بین سازنده و دولت و مردم منعقد شده کماکان اعتبار دارد و در
این میان هیچ امتیازی به هیچکس داده نمی‌شود و همه باید به قراردادهایشان
پایبند باشند، چه دولت و چه بخش خصوصی.
آستانه تخلیه‌کامل خط‌اعتباری
از سوی دیگر، دیروز مدیرعامل بانک‌مسکن در پاسخ به نامه وزیر به
دنیای‌اقتصاد اعلام کرد: سیاست بانک‌مسکن هیچ تغییری پیدا نکرده و همه شعب
بانک بدون وقفه و متناسب با پیشرفت‌فیزیکی ساخت‌وسازهای مسکن‌مهر، به محض
دریافت صورت‌وضعیت از پیمانکار، اقدام به پرداخت تسهیلات می‌کنند.
قدرت‌ا... شریفی با تاکید براینکه ماموریت بانک‌مسکن در پرداخت وام‌های 20 و
25 میلیون تومانی با نرخ سود 4، 7 و 9 درصد براساس مصوبه هیاتدولت و
تصویب شورای پول‌واعتبار تعریف شده است و قطعا با تغییر کابینه، مفاد این
مصوبه بی‌اعتبار نشده است، افزود: طبق مصوبه هیاتدولت بانک‌مسکن مجاز است
تا سقف 50 هزار میلیارد تومان به پروژه‌های مسکن‌مهر وام پرداخت کند. بانک
تاکنون از این رقم، 39 هزار و500 میلیارد تومان پرداخت کرده و به اندازه 7
هزار و 500 میلیارد تومان دیگر نیز با پیمانکاران قرارداد از پیش منعقدشده
دارد که در مجموع تا این لحظه معادل 47 هزار میلیاردتومان به مسکن‌مهر
تعهد پرداخت داشته است، ضمن اینکه بررسی‌های اولیه مدیران شعب نیز نشان
می‌دهد به اندازه یک هزار میلیارد تومان دیگر نیز پرونده در بانک‌مسکن
تشکیل شده است.
مدیرعامل بانک‌مسکن تصریح کرد: به این ترتیب طبق آخرین حسابرسی‌هایی که در
پرونده مالی مسکن‌مهر انجام داده‌ایم مشخص شده است از 50 هزار میلیارد
تومان خط‌اعتباری اختصاص داده‌شده از بانک‌مرکزی، تاکنون حدود 48 هزار
میلیارد تومان به پروژه‌های در حال ساخت پرداخت‌شده یا در حال پرداخت است و
به اندازه 2 هزار میلیارد تومان ظرفیت خالی وجود دارد.
شریفی درباره تکلیف ادامه پروژه مسکن‌مهر در صورت اتمام ظرفیت خط‌اعتباری
50 هزار میلیاردی نیز گفت: محاسبات وزارت راهوشهرسازی که به ما اعلام شده
نشان می‌دهد پرونده کل 2 میلیون و 400 هزار واحد مسکونی این پروژه سرجمع 50
هزار میلیارد تومان اعتبار بانکی نیاز دارد که برای این رقم از طرف
بانک‌مرکزی خط شارژ شده است، بنابراین در صورتی که ساخت‌وساز جدید تعریف
نشود و سقف وام‌ها نیز افزایش نیابد، این خط جوابگو خواهد بود.
پذیرش فعلا نداریم، اما به تعهدات پایبندیم
مدیرعامل بانک‌مسکن درباره سوءبرداشت از تصمیم تازه بانک نیز تصریح کرد: با
توجه به اینکه حجم پرونده‌های موجود در بانک‌مسکن برای پرداخت وام
مسکن‌مهر معادل 48 هزار میلیارد تومان است و عملا به مرز سقف تعیین‌شده
نزدیک شده است، فعلا پرونده جدید پذیرش نمی‌شود تا بعد از محاسبه دقیق کل
تعهدات پذیرش‌شده بانک‌مسکن و مقایسه آن با ظرفیت 50 هزار میلیاردی، در
صورتی که ظرفیت خالی وجود داشت مجددا تشکیل پرونده‌های جدید
آغاز شود. شریفی اما تاکید کرد: عدم تشکیل پرونده جدید به معنی توقف پرداخت
تسهیلات مسکن‌مهر نیست بلکه بانک‌مسکن به همه تعهدات قبلی کماکان وام
پرداخت می‌کند، اما فعلا پذیرش ندارد.
از 39 هزار و 500 میلیارد تومان تسهیلات پرداخت‌شده به مسکن‌مهر، برای
بازپرداخت 14 هزار و 800 میلیارد تومان تاکنون کارت‌قسط صادر شده است، به
این صورت که صاحبان 820 هزار واحدمسکونی‌مهر با دریافت کارت‌قسط، روند
بازپرداخت وام‌ها را شروع کرده‌اند.
مدیرعامل بانک‌مسکن در این‌باره گفت: بازگشت وام‌های مسکن‌مهر با پرداخت
به‌موقع اقساط، از کمترین نرخ معوقه در مقایسه با سایر معوقات بانکی
برخوردار است، زیرا ارزش افزوده ایجاد‌شده در مسکن‌مهر برای متقاضیان مانع
تعلل آنها در پرداخت اقساط شده است.
آمادگی تشکیل بازار رهن‌ثانویه
مدیرعامل بانک‌مسکن در پاسخ به پرسشی در خصوص پیشنهاد بانک برای شیوه جدید
تامین‌مالی طرح مسکن‌مهر یا هر نوع طرحی که دولت یازدهم بخواهد به جای
مسکن‌مهر استفاده کند، گفت: بانک‌مسکن پیشنهاد خود را برای تشکیل بازار
رهن‌ثانویه به بانک‌مرکزی ارائه کرده و آمادگی جذب نقدینگی مردم در قالب
صندوق پس‌انداز برای خلق منابع جدید را هم دارد.
دو روز پیش معاون اول رییس‌جمهور با انتقاد از رویه شارژ خط‌اعتباری در
بانک‌مرکزی برای تامین مالی مسکن‌مهر در دولت دهم، استفاده مجدد از این روش
را با قاطعیت رد کرده و خواستار تعریف راهکار جدید از سوی کارشناسان شده
بود.
