یحیی آل اسحاق رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق در گفت وگو با ایران اکونومیست گفت : برای جایگزینی پول ملی به جای دلار در معاملات بین الملل مشکلی که هست معضل سلطه دلار بر اقتصادهای جهان است.یک حرکت یک طرفه از سوی آمریکا درجهان اعمال می شود و استفاده سیاسی و امنیتی از دلار انجام می دهد.آمریکا به خاطر توانایی که در جهان به دست آورده، دلار را جهانی کرده است و در معاملات تجاری و نفتی و کالایی دنیا به عنوان ارز اول از آن استفاده می شود.
وی ادامه داد: بانکهای مرکزی دنیا ذخایر ارزیشان دلار است و به عنوان پشتوانه از آن استفاده می کنند.بنابراین دلار به عنوان پول معتبر در دنیا استفاده می شود و باعث سوءاستفاده آمریکا گردیده است ،چرا که در مبادله تجاری نفر سوم علاوه بر خریدار و فروشنده آمریکاست.
به گفته وی آمریکا این حق قانونی را برای خود می داند که باید ضوابطی را که اعلام می کند در معاملات جهانی اعمال شود یعنی معاملات بالای 10 هزار دلار باید اطلاعاتش در بانک مرکزی آمریکا بیاید و در صورت دادن مجوز آمریکا باید انجام شود.لذا دنیا به دنبال عزم عمومی است تا خود را از این سلطه بیرون بکشد.حتی آمریکا پشتوانه طلا برای پول خود را برداشته و هر میزانی که بخواهد دلار منتشر می کند و با چاپ این اسکناس، نرخ دلار را در جهان بالا وپایین می کند.
وی تصریح کرد: بنابراین دلار عامل اقتدار وابزار جنگی این کشور است .آمریکا با تسلط بر سوئیفت و نظام مالی بین الملل محدودیتهایی ایجاد کرده که حتی ما نفتی که به هند یا چین می فروشیم به خاطر حجم بالای معامله اجازه انتقال پول آن را نمی دهد.یا در رابطه با چین وروسیه وهند و اروپا و...این جریان ادامه دارد.بنابراین عزمی در دنیا به وجود آمده تا دنیا از سلطه دلار خارج شود.
آل اسحاق گفت : اولین حرکت از سوی چین صورت گرفت که با 60 کشور رابطه مبادلاتی با دلار را حذف کرده و به جایش پول ملی را جایگزین کرده است. روسیه هم این روند را شروع کرده است.ایران هم به دنبال این ماجرا هست منتهی یک الزاماتی می خواهد که باید انجام شود. در حال حاضر در نظام جهان خرید وفروش نفت طبق سنت وعادت با دلار است .ما برای انتقال کالا نیاز به وسیله مبادلاتی داریم و محدودیتهایی وجود دارد.
وی افزود: در مبادله با ترکیه چون حجم مبادلات همگن است یعنی میزان صادرات وواردات بین دوکشور یکسان است به راحتی می توان پول ملی را جایگزین دلار کرد.می توان براساس قرارداد بانک مرکزی دوکشور معامله تهاتری انجام داد و هر سه ماه یکبار باهم تسویه کنیم.اما با عراق که صادرات ما 13 میلیارد دلار و وارداتمان از این کشور یک میلیارد دلار است کار سخت‌تر است.
به اعتقاد وی می‌توان در رفت و آمد میان عراقی ها به ایران وبالعکس این کار را انجام داد چون حجم مبادلاتی که انجام می دهند بالاست و این کار را آسان می کند.دینار در نظام بین المللی پولی است که نوساناتش حداقل است. مثلا اگر برق صادر می کنیم دینار جایش بگیریم و دینار قابل مبادله به پولهای دیگر است .یا حتی با افغانستان وچین وهند می توان ارز ملی را جایگزین دلار کرد.
وی ادامه داد: البته از نظر اجرایی کمی سخت است چرا که پولها باید در سیستم بانک مرکزی کشورها نقل وانتقال پیدا کند اما غیر ممکن نیست. ما در سال 68 یک موافقتنامه بین ایران و پاکستان و هند برقرار کردیم که در آن سیستم تهاتر کالایی انجام می‌دادیم. این مسئله باعث تحریک بالانس کالایی خارج از سیستم دلار بود.بانک مرکزی تجربه چنین کاری را دارد و یک عزم و اراده جدی می خواهد تا این تجربه دوباره تکرار شود.
وی گفت :ایران وروسیه وچین این کار را می توانند بکنند چون طرفین عزم آن را دارند تنها باید با سختی عملیاتی شدن این مساله کنار بیایند و مشکلاتش را برطرف کنند.
وی خاطر نشان کرد: مبادلات ایران وترکیه هم از یک ویژگی خاصی برخوردار است اگر برنامه ریزی وعزم هر دو کشور و بانکهای مرکزی آنها انجام شود می توانند سیستم ارز ملی را جایگزین دلار کنند.
