به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، شدت گرفتن حساسیت ها به تبادلات انرژی ایران و روند ادامه دار فروش نفت علارغم تحریم ها، اهمیت این طلای سیاه ایرانی را بیش از پیش برای جهانیان بالا برده است تا جایی که مشتریان زیادی با عناوین مختلفی قصد خرید میعانات گازی و مشتقات نفتی ایرانی را دارند.
بر همین اساس پیشنهاد فروش نفت با مکانیزم خاص یعنی بازار سرمایه تخصصی بعد از چند دوره شکست در دولتهای گذشته، مجدد از جانب وزیر نفت به سران سه قوه ارائه شد. رئسای این سه قوه نیز پس از چکش کاریها و مشورتهای بسیار گسترده اجازه فروش نفت در بورس انرژی را به وزیر نفت دادند.
پس از تایید سران قوا، زنگنه وزیر نفت در حاشیه بازدید از نمایشگاه صنعت نفت از آغاز فروش این سرمایه ملی در رینگ بین المللی بورس انرژی خبر داد و به این ترتیب اولین عرضه نفت خام در بورس که درست تاریخ ۶ آبان پارسال اتفاق افتاد، تالار مجازی بازار سرمایه، پذیرای ۱۰ خریدار بود که این استقبال مشتریان نفتی، منجر به خرید ۸ محموله ۳۵ هزار بشکهای با مبلغ هر بشکه ۷۴ دلار و ۸۵ سنت توسط سه کارگزاری بانک پارسیان، بانک رفاه و سهام خبرگان شد.
ابتدای امر شرایط فروش تا حدودی مبتدیتر بود و شرکت ملی نفت ایران به عنوان فروشنده پیش پرداخت ۱۰ درصدی را معیار کار خود قرار داده بود.
با گذشت ادوار مختلف فروش، فراز و نشیبها و شکست و پیروزی عرضههای نفت خام سبک و سنگین تا حدودی منجر به تغییر اساس نامه و اطلاعیههای این شرکت شد.
امیر حسین تبیانیان، نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، به تشریح ادوار مختلف فروش نفت خام سبک و سنگین در سال گذشته پرداخت و گفت: تا همین هفته که در آن هستیم بورس انرژی شاهد فروش نفت و میعانات گازی در ۲۶ نوبت معاملاتی بوده است که در این دورهها نفت خام سبک، سنگین و میعانات پارس جنوبی عرضه شده اند.
وی افزود: از این ۲۶ دوره، تعداد ۴ دوره از فروش نفت موفقیت آمیز بود که در مجموع یک میلیون و صد هزار بشکه در این معاملات بفروش رسید.
این مقام مسئول در ادامه با اشاره به اینکه قیمتهای فروش در هر مرحله به نسبت شرایط اقتصادی متفاوت بوده است، گفت: کمترین نرخ فروش نفت در سال گذشته با رقم ۵۲ دلار و ۵۳ سنت مربوط به بهمن پارسال و بیشترین آن با رقم ۷۴دلار و ۸۵ سنت مربوط به آبان سال گذشته است.
تبیانیان در پاسخ به این سوال که دلیل فروش نرفتن چند دوره از عرضه نفتی در بورس انرژی چیست؟ بیان کرد: اینکه در دورهها ما چیزی به عنوان فروش نداشتیم به آن معنا نیست که مشتری و یا متقاضی برای خرید نفت نبوده است. بلکه ما در هر دوره از عرضه متقاضیان داخلی و خارجی زیادی را در رینگ بین المللی اکسپت میکنیم، اما هر بار دلایل مختلفی منجر میشود آنها موفق به خرید نشوند.
او بیان کرد: نفت هم مانند سایر محصولات عرضه شده در بورس مشمول نوعی پیش پرداخت است و بعد از اصلاحات صورت گرفته خریداران میتوانند پیش پرداخت خود را چه به صورت ریالی و ارزی تا سقف ۶ درصد به شرکت ملی نفت ایران پرداخت کنند.
تبیانیان تصریح کرد: خریداران در ادوار گذشته پیش پرداخت خود را پرداخت کرده اند و سپس به دنبال کسب تضامین بانکی و مسیرهای ترانزیت کالایشان رفته اند و با مشکل برخوردند و در نهایت با پایان یافتن مهلت مذکور پیش پرداخت آنها به صورت خودکار از گردونه خارج میشود.
او توضیح داد: همانطور که از قبل هم گفته ایم شرکت ملی نفت ایران فروش و تحویل از مبدا را به عنوان شیوه معاملاتی خود انتخاب کرده است و در نهایت خریدار خود باید مسئول حمل و نقل و عوامل نظیر مسائلی از قبیل بیمه و هزینه انتقال باشد. درصورتی که این خریدار موفق به انجام شروط ما نشود رسما نامش از لیست خریداران خارج میشود.
نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی بیان کرد که بیشتر متقاضیان نفت از بورس ایران، تلاطم و دشواریهای تامین تضامین بانکی برای خریداران داخلی و خارجی دارند.
او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا فروش درمحمولههای بسیار کم حجم یعنی یک صد بشکهای را تجربه نمیکنید، گفت: اندازه بارگیری و فروش چنین کالایی باید اندازهای باشد که صرفه اقتصادی داشته باشد. یک هزار بشکه تقریبا برابر ۱۱۰ تن یعنی ۶ تانکر حمل سوخت است.
این مقام مسئول بازار فروش نفت در بورس انرژی را تا حدودی مسرت بخش دانست و گفت: تاکنون تعداد زیادی از متقاضیان خرید نفت از بورس با ما در ارتباط هستند که بنا بر نظرات این افراد تا حدودی آئین نامه آن را اصلاح کرده است.
تبیانیان تاکید کرد: ما برای فروش ۲ روش انتقال داریم که افراد بورس را خریداری کرده و در محمولههای مد نظر خود ذخیره میکند، ولی عدهای نیز با ترانزیت بخش خصوصی این موارد را حمل میکنند.
او گفت: ما برای تمام عرضهها در هفته، امیدوار موفقیت هستیم. هرچقدر تجار برنامه ریزیهای لازمی داشته باشند به هنگام فروش با مشکل روبرو نمیشوند.
تبیانیان همکاری سازمان بورس انرژی با شرکت ملی نفت ایران را استاندارد خواند و گفت: انتظار میرود بورس انرژی و سازمان بورس و اوراق بهادار در پی بررسی مهمونی است.
او تاکید کرد: انتظار داریم بورس و اوراق بهادار شرکت ما را نیز از مانند سایر شرکتهای بورسی در نظر بگیرد، در واقع حداقل صفحه اصلی معاملات بورسی باید مجهز به خوانش با تعداد ۷ تا ۸ زبان بین المللی باشد تا مشتریان با دقت بیشتری بورس را دنبال کنند.
وی گفت: بورس ایران را در خاورمیانه به عنوان رابط بورس و با نام بورس انرژی ایران معرفی و بشناسانیم.
کشورهای زیادی بورس را به عناون دروازه ای برای شناخت بهتر محصولاتشان انتخاب کرده اند و چه بسا در این مسیر به آن ها اختیار خوبی داد شده است و حال حاضر باید منتطر ماند و دید امروز در عرضه نفت در بورس چه رخ خواهد داد.
عرضه نفت در بورس بیش از اینکه جنبه اقتصادی داشته باشد باید جایگاه سیاسی و انرژی بورس ایران را تقویت کند.
گزارش از نرگس معززی