ایران اکونومیست- نابسامانی ثبت‌نام و حذف نشدن یارانه بگیران پُردرآمد برای یارانه بگیران حقیقی که نیازمند حمایت هستند نوعی بلاتکلیفی ایجاد کرده است.
کد خبر: ۳۱۰۲۶۶
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، کشورهای مختلف با پرداخت مبلغی به عنوان یارانه در پی حمایت از قشر ضعیف جامعه و همچنین تولید کشور بر می‌آیند. رقمی که به صورت پنهان و عیان خانوارها را حمایت می‌کند.
البته این مفهوم در برخی کشورها به عنوان حق افراد تلقی شده و استفاده از یارانه توسط افراد پر درآمد منجر می‌شود که اهداف دولت‌ها برای ایجاد عدالت اجتماعی و اقتصادی چندان موفق نشود. یارانه حق مردم چه کم درآمد و چه با درآمد بالاست و طبق قانون این یارانه از محل حذف یارانه سوخت به مردم ارایه می‌شود و نباید حتی الزامی برای قطع یارانه دهک‌های بالا باشد؛ اما در شرایط حال حاضر اقتصاد کشور بهتر است که برای کمک به افزایش قدرت خرید دهک‌های کم درآمد، مشمولان از دریافت یارانه انصراف دهند.
متأسفانه دولت در چند سال اخیر نتوانست بانک اطلاعاتی جامعی از وضعیت درآمد مردم داشته باشد که براساس آن نسبت به اجرای سیاست حذف یارانه‌ها اقدام کند. نه تنها یارانه دهک‌های با درآمد بالا حذف نشد و کسی انصراف نداد، بلکه به اشتباه یارانه برخی از خانوارهای کم‌درآمد هم حذف شد. از آنجایی که رسیدگی به این مسئله زمان بر است، نارضایتی‌هایی بین مردم ایجاد شده است.
انتظار می‌رفت دولت در بودجه سال آینده تعیین تکلیفی درباره بحث بودجه در نظر می‌گرفت، چرا که افزایش سقف یارانه دهک‌های ضعیف کشور در شرایط جدید اقتصادی ضرورت دارد. می‌دانیم که دولت در تنگنای مالی قرار دارد و افزایش سقف یارانه نقدی فشار مضاعفی روی دولت ایجاد می‌کند. در این شرایط تنها راهکار این است که دهک‌های بالا از گرفتن یارانه که تأثیری در اقتصاد خانوار آنها ندارد، به نفع افزایش یارانه دهک‌های کم درآمد صرف نظر کنند و دولت باید بر این موضوع تأکید داشته باشد که افراد با حقوق بالای پنج میلیون تومان از یارانه صرف‌نظر کنند. یارانه پنهان مفهومی ندارد شیوا رضایی نژاد، استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه اقتصاد، در این باره می‌گوید: در اکثر کشورهای دنیا یارانه‌ها به صورت پنهان به افراد پرداخت می‌شود.
وی افزود: مشکل به آنجا بر می‌گردد که دولت‌ها بیشتر هزینه‌ها را صرف پرداخت یارانه‌های پنهان می‌کنند و رقمی بالغ بر ۹۵۰ هزار میلیارد تومان به عنوان رکورد پرداخت یارانه به جامعه را به ثبت می‌رسانند.
این استاد دانشگاه ضمن انتقاد از عملکرد ضعیف سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها بیان کرد: اگر نهادی به عنوان مسئول پرداخت یارانه‌ها وظیفه‌اش پرداخت مبلغ یارانه به سرپرستان خانوار آن هم توسط سازمان برنامه و بودجه است باید توانایی شناسایی افراد را داشته و یا حداقل برای شناسایی متمولان و دارای ثروت را هم داشته باشد.
سیدحسن حسینی شاهرودی، عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، ضمن انتقاد به ضعف دولت در حذف یارانه بگیران پر درآمد اظهار کرد: با وجود آنکه مجلس شورای اسلامی بارها تکلیف حذف افراد پردرآمد از لیست یارانه بگیران را روشن کرده است؛ اما دولت‌ها همچنان با بهانه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی از این موضوع سر باز می‌زنند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مسئولیت حذف یارانه بگیران به‌طور کامل به استانداری‌ها محول شده است؟، گفت: خیر. قرار بر این شد که فرمانداری‌ها و استانداری‌ها مسئولیت رسیدگی به شکایات افرادی که از گردونه دریافت یارانه حذف شده‌اند را بر عهده بگیرند، همچنین مقرر شده منابعی که از محل حذف یارانه‌ها در اختیار دولت قرار می‌گیرد به استانداری‌هامحول شود و در پیشرفت و آبادانی استان‌ها و روستاها به کار گرفته شود که البته این امر هنوز محقق نشده است.
حسینی شاهرودی توضیح داد: سال‌هاست که وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی مدعی است با در دست داشتن اطلاعات مختلفی نظیر تراکنش‌های بانکی، اسناد و املاک ثبتی و سایر امور اطلاعاتی توانایی مدیریت دهک‌های مشخص شده در جامعه یارانه بگیران را دارد. این ادعا موجب شده است تا انتظار مجلس شورای اسلامی برای مدیریت و حذف افراد با درآمد بالا از سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها بیشتر شود.
عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی شورای اسلامی افزود: سازمان برنامه و بودجه، استانداری‌ها را به عنوان بازوی کمکی برای حذف دهک‌های پر درآمد از دریافت یارانه قرار داده است، بنابراین دولت باید برای سروسامان دادن به لیست یارانه بگیران در این شرایط اقتصادی دست بجنباند.
وی گفت: استانداری‌ها فعلا تنها بازوی کمکی برای سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها هستند و سازمان تصمیم گیرنده برای حذف افراد از سیستم دریافت یارانه نقدی همچنان سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها است. نبود اطلاعات افراد بهانه‌ای برای عدم حدف یارانه بگیران پردرآمد فرید موسوی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: متأسفانه با وجود آنکه مجلس قوانین خوبی برای هدفمندسازی یارانه‌ها تصویب کرده ولی دولت همچنان تنبلی می‌کند و دائم در حال پاسکاری حذف خانوارهای دارای حقوق بالاست.
وی افزود: با اینکه این میزان یارانه حتی پول یک وعده غذا هم نمی‌شود؛ اما وقتی همین ارقام کم کنار یکدیگر قرار بگیرند قطعا رقم بالایی است که می‌تواند بخش قابل توجهی از نیازهای قشر کم درآمد را بر طرف کند. موسوی گفت: مجلس نحوه دخالت استانداری‌ها و دهیاری‌ها برای شناسایی افراد پردرآمد یارانه بگیر را در بودجه ۹۸ مشخص کرده است؛ اما به نظر می‌رسد اعمال قدرت و فشار مجلسی‌ها به دولت اثر نداشته است و آنها هنوز نبود اطلاعات و عدم تکمیل بانک اطلاعات اشخاص را بهانه حذف نکردن یارانه بگیران پر درآمد اعلام می‌کنند.
وی گفت: مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه سال ۹۸ نحوه اعلام نام و اسامی سرپرستان خانواری که درخواست یارانه دارند را اعلام کرده است. یارانه معوقه نوزادان پرداخت شد؟ باشگاه خبرنگار جوان طی گزارش‌های متعددی به نحوه حذف افراد پردرآمدی که هنوز از دریافت یارانه نقدی انصراف نداده‌اند پرداخته است و در هر قسمت به نحوه حذف و اضافه این افراد اشاره کرده است. البته در این بین مشکلات متعددی دامنگیر نظام یارانه‌ای کشور شده است از حذف یارانه برخی کم درآمد‌ها تا عدم پرداخت یارانه معوق نوزادان متولد سال ۹۷ و همچنین بلاتکلیفی در جداسازی یارانه زوج‌های جوان که می‌توان به عنوان ضعف در این سیستم از آنها نام برد. به نظر می‌رسد سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها علاوه بر یک بازنگری کلی نیازمند نوسازی در سیستم قوانین پرداخت یارانه‌ها است.
