به گزارش "ورزش سه"، کارلوس کی روش طی چند ماه، یک تیم فوق العاده را ساخته و با تکیه بر ستاره های بزرگی همچون خامس رودریگز، خوان کوادرادو، رادامل فالکائو و ... توانست هر سه بازی مرحله گروهی را با پیروزی به پایان برساند. کلمبیا طی 3 بازی، 3 بار کلین شیت کرد و با پیروزی 1-0 مقابل پاراگوئه، صعود مقتدرانه خود به مرحله یک چهارم نهایی را جشن گرفت. نمایش قدرت مندانه کلمبیا یادآور کوپا آمه ریکا 2001 است که این تیم برای آخرین بار، عنوان قهرمانی این رقابت ها را جشن گرفت. پس از این که کی روش نتوانست ایرانی ها را به آرزوی دیرینه آنها یعنی قهرمانی در جام ملت های آسیا برساند، اکنون برای دست یابی به این هدف بزرگ در آمریکای جنوبی می کوشد. با توجه به این که کلمبیای کی روش بوی قهرمانی می دهد، خالی از لطف نیست که آخرین قهرمانی «لوس کافه تروس» در کوپا آمه ریکا را مرور کنیم.
چهلمین دوره رقابت های کوپا آمه ریکا در سال 2001 برگزار شد که در حقیقت، نخستین دوره این تورنمنت در هزاره جدید و البته قرن 21 بود. می توان کوپا آمه ریکا 2001 را یکی از پر هیاهو ترین ادوار این تورنمنت چه در داخل و چه در خارج از زمین دانست. کلمبیا برای اولین بار به عنوان میزبان کوپا آمه ریکا انتخاب شد اما معضلات امنیتی مربوط به کارتل های قاچاق مواد مخدر، امتیاز میزبانی را برای کلمبیایی ها به مخاطره انداخت. خشونت های خیابانی یک رویه نسبتا عادی در کلمبیا محسوب می شد و هر ساله، هزاران شهر نشین، زندگی خود را از دست می دادند. چندین بمب گذاری در ماه ژوئن، منجر به مرگ 12 تن گردید و 200 تن نیز زخمی شدند. ربودن هرنان کامپوزانو نائب رئیس فدراسیون فوتبال کلمبیا توسط گروه شبه نظامی مخالف دولت کلمبیا موسوم به «فارک»، دامنه نگرانی ها را افزایش داده بود. کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی (کونمبول) تنها 10 روز پیش از آغاز این تورنمنت، خبر از لغو آن داد اما آندرس پاسترانا رئیس جمهور کلمبیا، از مسئولان برگزاری مسابقات التماس کرد که تصمیم خود را تغییر دهند. او طی یک مصاحبه و با چهره ای نگران، چنین گفت: بیایید برای صلح تلاش کنیم. لازم است تا خشونت و اقلیت خشن را شکست بدهیم.
در همان زمان، ونزوئلا پیشنهاد کرد تا میزبانی تورنمنت را به عهده گیرد اما احتمال بیشتر وجود داشت که برگزاری کوپا آمه ریکا 2001 منتفی شده و دوره بعدی این رقابت ها، به سال 2003 موکول گردد. شاید رایزنی های رئیس جمهور کلمبیا تأثیر گذار بود که 6 روز بعد، تصمیم مسئولان کونمبول تغییر کرد و جواز برگزاری مسابقات به میزبانی کلمبیا صادر گردید زیرا فشارهای زیادی از جانب حامیان مالی و شرکت های پخش تلویزیونی وجود داشت و کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی نتوانست در مقابل این فشارها، دوام بیاورد. با توجه به این که اغلب تیم ها طی هفته نخست ماه جولای، از برگزاری کوپا آمه ریکا نا امید شده بودند، بسیاری از بازیکن های خود را به تعطیلات یا تیم های باشگاهی خود فرستادند. البته همه تیم ها با جمع آوری بازیکن ها، وارد کلمبیا شدند اما تیم ملی کانادا که یکی از میهمان های مدعو در کوپا آمه ریکا 2001 بود، از حضور در این جام انصراف داد زیرا امکان بازگشت بازیکن های خود از تیم های باشگاهی را نداشت.
تهدیدات برخی گروه های بزه کار کلمبیایی باعث شد تا تیم ملی آرژانتین نیز یک روز پیش از شروع جام، انصراف بدهد. آرژانتین در آن زمان تحت هدایت مارسلو بیلسا، بهترین و پُر ستاره ترین تیم در منطقه آمریکای جنوبی بود و قدرت خویش را در مرحله انتخابی جام جهانی 2002 نیز به اثبات رسانید. عدم حضور تیم رؤیایی آرژانتین، ضربه بزرگی به اعتبار این رقابت ها زد و سر انجام دو تیم از منطقه کونکاکاف، یعنی کاستاریکا و هندوراس به ترتیب جایگزین کانادا و آرژانتین شدند. بازیکن های هندوراس تنها چند ساعت پیش از شروع بازی نخست، به کلمبیا رسیدند. در کمال تعجب، همان تیم نا شناخته هندوراس توانست یکی از بزرگ ترین شگفتی های تاریخ کوپا آمه ریکا را خلق کند.
به هر حال، کوپا آمه ریکا 2001 در تاریخ 11 جولای و با پیروزی 4-1 شیلی مقابل اکوادور در حضور 40 هزار تماشاگر در شهر بارانکیا آغاز شد. کلمبیا پس از نایب قهرمانی در سال 1975 و مقام سومی در سال های 1987، 1993 و 1995، سر انجام نخستین قهرمانی خود در کوپا آمه ریکا را در سال 2001 جشن گرفت. تیم رؤیایی کلمبیا، این جام را با پیروزی 2-0 مقابل ونزوئلا آغاز کرد. با توجه به درگیری تیم ها با مسابقات انتخابی جام جهانی 2002، برخی مربیان تصمیم گرفتند تا به چهره های جوان تر و بازیکن های ذخیره خود در کوپا آمه ریکا 2001 فرصت بازی بدهند. به عنوان مثال، برزیل در غیاب رونالدو، ریوالدو، رونالدینیو و روبرتو کارلوس، در نخستین بازی با حساب 1-0 مقابل مکزیک شکست خورد. لوئیز فیلیپه اسکولاری از چهره های جوان تر مانند دیدا، دنیلسون، امرسون، جونینیو پرنامبوکانو و جونیور در ترکیب خود استفاده می کرد و به رغم حضور این چهره های جوان، هنوز هم بسیاری از کارشناس ها، برزیل را شانس اول قهرمانی می دانستند زیرا آرژانتین (قهرمان 14 گانه کوپا آمه ریکا)، در این دوره حضور نداشت.
اروگوئه با هدایت ویکتور پوآ نیز یک تیم مدعی محسوب می شد. پیروزی 1-0 اروگوئه مقابل بولیوی، دشوارتر از حد تصور به نظر می رسید. اروگوئه در بازی دوم، مقابل کاستاریکا به تساوی 1-1 دست یافت. کاستاریکا با ستاره هایی مانند پائولو ونچاپ، رولاندو فونسکا، مائوریسیو سولیس و والتر سنتنو، هیچ گاه تیم دست و پا بسته ای نبود و با پیروزی 4-0 مقابل بولیوی، به عنوان تیم اول گروه صعود کرد. در حالی که همگان انتظار داشتند تا اروگوئه با یک پیروزی آسان در بازی آخر گروهی مقابل هندوراس، به عنوان تیم اول گروه C صعود نماید، اتفاق عجیبی رقم خورد و نماینده کم نام و نشان کونکاکاف توانست با تک گل آمادو گوئه وارا در دقیقه 86، از سد اروگوئه عبور کرده و راهی مرحله بعد شود. هندوراس به عنوان تیم دوم و اروگوئه نیز به عنوان تیم سوم، از این گروه صعود کردند. برزیل نیز پس از شکست رد بازی نخست مقابل مکزیک، به جبران مافات پرداخت و هر دو بازی بعد را با برتری مقابل پرو و پاراگوئه به پایان رساند.
کلمبیای 2001 نیز همچون تیم کنونی کارلوس کی روش، یک عملکرد رؤیایی در مرحله گروهی کوپا آمه ریکا داشت و هر سه بازی گروهی را با پیروزی و 9 امتیاز کامل به پایان رسانید. جالب این که کلمبیا در سال 2001 نیز همچون دوره کنونی کوپا آمه ریکا، سه پیروزی را با سه کلین شیت جشن گرفت. برتری 1-0 مقابل اکوادور که یکی از تیم های آماده در آن زمان محسوب می شد و سپس یک بازی خاطره انگیز مقابل شیلی با حضور هزاران تماشاگر مشتاق کلمبیایی در ورزشگاه متروپولیتانو که با برتری 2-0 «لوس کافه تروس» به پایان رسید. البته شیلی نیز بعد از کلمبیا، جواز صعود از این گروه را به دست آورد. کلمبیا در مرحله یک چهارم نهایی نیز به قدرت نمایی خود ادامه داد و با حساب 3-0 از سد پرو گذشت. ویکتور آریستیزابال ستاره بی چون و چرای کلمبیا در کوپا آمه ریکا 2001 بود که در هر 4 بازی نخست کلمبیا گلزنی کرد. او در بازی مقابل پرو، 2 گل به ثمر رساند تا در صدر جدول گلزن ها نیز قرار بگیرد. اگر چه حذف تیم های آماده کاستاریکا و شیلی در مرحله یک چهارم نهایی، جالب توجه بود ولی بدون شک، بزرگ ترین شگفتی این جام و چه بسا بزرگ ترین شگفتی تاریخ کوپا آمه ریکا در بازی برزیل و هندوراس رقم خورد.
هندوراس میهمان عاریه ای این تورنمنت نیز چند بازیکن کلیدی خود از جمله کارلوس پاوان، ویلمر کروز، نینرول مدینا و میلتون نونیز را در اختیار نداشت و صعود این تیم از مرحله گروهی نیز به اندازه کافی شگفتی ساز شده بود اما چه کسی تصور می کرد که هندوراس بتواند برزیل را شکست دهد؟ برزیل نیز به رغم غیبت چند ستاره بزرگ، هنوز هم یک مدعی بسیار جدی محسوب می شد و یاران اسکولاری، حریف اهل آمریکای مرکزی را دست کم گرفته و از ابتدای بازی، صعود خود به نیمه نهایی را قطعی می دانستند. هندوراس که جایگزین آرژانتین شده بود، با پیروزی 2-0 مقابل برزیل در مرحله یک چهارم نهایی، دنیای فوتبال را شوکه کرد و به نیمه نهایی کوپا آمه ریکا 2001 رسید. داستان حماسی هندوراس تا همین جا نیز شگفت انگیز بود ولی فرانسیسکو ماتورانا سرمربی با تجربه کلمبیا، دیگر نمی خواست شب دردناک اسکولاری را برای خود و تیمش شاهد باشد. ماتورانا این حریف مرموز کونکاکافی را دست کم نگرفت و کلمبیا با پیروزی مقابل هندوراس در مرحله نیمه نهایی، یک اتفاق تاریخی را رقم زد و به مسابقه فینال در شهر بوگوتا راه یافت. در جامی که میهمان های کونکاکافی خوش درخشیدند، تیم ملی مکزیک با هدایت خاویر آگیره و هنرنمایی آلبرتو گارسیا آسپه، توانست با نتیجه 2-1 مقابل اروگوئه پیروز شده و پای دیگر فینال باشد.
اگر چه مکزیک در بازی فینال، بسیار خوب و با تعصب بازی کرد اما نتوانست مقابل کلمبیا پیروز شود و تک گل ایوان کوردوبا، نخستین قهرمانی «لوس کافه تروس» در تاریخ کوپا آمه ریکا را رقم زد. کلمبیا میزبان بسیار خوبی برای کوپا آمه ریکا 2001 بود زیرا تماشاگرهای کلمبیایی، شور و شعف خاصی روی سکوها داشته و اغلب سکوها را پُر کرده و جو کم نظیری را به وجود آوردند. تیم ملی کلمبیا با هدایت فرانسیسکو ماتورانا، با 6 پیروزی و 6 کلین شیت، در کمال اقتدار به مقام قهرمانی دست یافت. اگر چه بعضی کارشناس ها اعتقاد داشتند که غیبت آرژانتین و حضور کم رمق برزیل در این دوره از رقابت ها، باعث قهرمانی کلمبیای میزبان شد اما واقعیت این است که کلمبیا یک تیم بسیار شایسته بود و قهرمانی اش در کمال قدرت به دست آمد. ستاره هایی همچون اسکار کوردوبا، ایوان کوردوبا، ماریو یپس و ویکتور آریستیزابال از جمله مشهور ترین یاران کلمبیا در این جام بودند و به جز ایوان کوردوبا، هیچ کدام از بازیکن های کلمبیا در لیگ های اروپایی حضور نداشتند. جالب این که فرانسیسکو ماتورانا با نسل طلایی فوتبال کلمبیا به هیچ افتخاری دست پیدا نکرد اما این نسل کم ستاره و نو ظهور کلمبیا توانست بزرگ ترین افتخار تاریخ فوتبال این کشور را رقم بزند. ماتورانا با ستاره های بزرگی همچون الکسیس مندوزا، هرمان گاویریا، هارولد لوزانو، کارلوس والدراما، فرید موندراگون، فردی رینکون، لیونل آلوارز، فاستینو آسپریا، خورخه برمودز، آنتونی دی آویلا، ویلمر کابررا، لیدر پرسیادو و همیلتون ریکارد به هیچ عنوانی دست پیدا نکرد.
البته این نسل طلایی، در سه دوره پیاپی جام جهانی 1990 تا 1998 به میدان رفت و دو بار در کوپا آمه ریکا 1993 و 1995 به مقام سومی رسید. جالب این که پس از پایان آن نسل طلایی، «لوس کافه تروس» با نسل جدید فوتبال خود و بدون تکیه بر نام های مطرح، به قهرمانی کوپا آمه ریکا 2001 دست یافت و پس از آن، بالاترین مقام کلمبیا در این جام، به سال 2016 مربوط می شود که با خوزه نستور پکرمن آرژانتینی به این مقام نائل گردید. اکنون کلمبیا با کارلوس کی روش، سه بازی نخست را با سه پیروزی و سه کلین شیت به پایان رساند تا شروعی مشابه با کوپا آمه ریکا 2001 داشته باشد. البته کلمبیا در حال حاضر، از لحاظ مهره و همچنین از لحاظ وزن فنی سرمربی اش، نسبت به سال 2001، بسیار بهتر و قوی تر به نظر می رسد و چه بسا که با هدایت این مرد پرتغالی، یکی از جدی ترین مدعیان فتح کوپا آمه ریکا 2019 باشد.
محمدرضا شعاعی
