ایران اکونومیست- مقصود اسعدی سامانی - دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی - حدود یک ماه پیش از تداوم کاهش سفرهایی هوایی خبر داده و گفته بود: «در تعطیلات نوروز پروازهای داخلی ۲۰ درصد و پروازهای خارجی ۵۰ درصد کاهش داشته است.» پیشبینی آژانسهای گردشگری نیز بر این است که کاهش تقاضا برای سفرهای هوایی بهویژه به خارج از کشور همچنان ادامه داشته باشد.
برخی آژانسها نیز در پی این گرانیها و افزایش هزینه سفر، در یک سال گذشته اعلام ورشکستگی و تعلیق خودخواسته کردهاند. با این وجود بعضی شرکتها و آژانسهای هواپیمایی و سامانههای رزرواسیون گردشگری، از گرانی جدیدی در سفرهای هوایی خبر دادهاند.
در پیامهای تبلیغاتی این آژانسهای مسافرتی و هواپیمایی که همزمان با اعلام مواضع جدید ایران در موضوع برجام نشر داده شده به مردم اطلاع داده شده است که «با توجه به احتمال افزایش قیمت ارز، توصیه میشود برای تهیه پرواز و هتل خارجی تعجیل کنید.»
اگرچه این گرانی به افزایش نرخ ارز ارتباط داده شده اما این شکل تبلیغ کردن و به تعجیل انداختن مردم قطعاً نظم بازار را بر هم خواهد زد؛ تکرار تجربهای که پیشتر در خرید و فروش خودرو، مواد غذایی و حتی خود ارز، شاهد بودهایم.
حرمتالله رفیعی - رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران - اما این اقدام آژانسها و سامانههای رزرواسیون را به حساب ماندگاری مشتری میگذارد، هرچند که این روش تبلیغ را تأیید نمیکند و میگوید: اگرچه قیمت ارز درحال افزایش است و باید سریعتر کنترل شود اما باید یادآور شد که قیمت بلیت هواپیما بر اساس نرخ تبدیل ارز (ROE) تعیین میشود که تا همین اواخر، پایه محاسبه آن روی بیشتر از ۸ هزار تومان بود و حالا به بالای ۱۰ هزار تومان رسیده است. طبیعی است افزایش نرخ ارز، ROE را بالا ببرد اما تبلیغ و به تعجیل انداختن مردم برای خرید بلیت هواپیما نمیتواند ROE (نرخ تبدیل ارز به ریال) را تغییر دهد. به عبارتی چنین تبلیغاتی روی گران شدن قیمت بلیت هواپیما، آنقدری که ارز تأثیر دارد، اثر ندارد.
وی اظهار میکند: شرکتها و آژانسهایی که دست به چنین تبلیغاتی زدهاند احتمالاً نگران وضعیت فروش خود هستند و به ماندگاری مشتریهایشان فکر میکنند و این فرصت را در اختیار آنها قرار میدهند تا بلیت و هتل مورد نیاز را تا گرانتر نشده، بخرند که اساساً نباید این کار را انجام دهند.
رفیعی توضیح میدهد: در این ماجرا آنچه مورد تأیید نیست، به ولع انداختن مردم یا ایجاد حس نیاز در آنها برای خرید است که در نهایت شاید اصلاً نرخ پایه ارز در محاسبه قیمت بلیت تغییر هم نکند اما مردم را به عجله انداختهایم که بلیت بفروشیم.