ایران اکونومیست- نفت به عنوان یک کالا و یا منبع سرمایه برای کشورهای دارنده این ذخائر ارزشمند، نوعی امتیاز امنیتی و اقتصادی محسوب می شود. همین امر زمینه ساز درگیری ها و جنگ های بسیار زیادی برای تصاحب و سلطه بر این کشورها توسط قدرت های مستبد جهان می شود چرا که کشورهای دارای نفت برای اَبَر قدرت های جهان یک نوع هراس ایجاد می کنند.
اما طی سال های گذشته این جنگ فیزیکی تبدیل به جنگ نرم و روانی شده و کشورهایی نظیر آمریکا با تحریم صادرات نفت برخی کشورها همچون ایران، ونزوئلا و لیبی قصد برهم زدن طبیعت اقتصاد آن ها را دارد. غافل از اینکه این موضوع هم تقریبا منقضی شده و اقتصاد هر کشور تنها با دانش و مهارت نخبگان و سیاست تجاری روسای آن جامعه مدیریت می شود.
تحریم صادرات نفت ایران خبری است که تنها در حیطه رسانه ها قصد برهم زدن ثبات داخلی کشورمان را دارد، موضوعی که سال هاست از جانب دولت های ایالات متحده آمریکا دنبال می شود اما باز هم ثمره ای نداشته و تنها در میان مدت کشورهای وابسته به نفت ایران را دچار التهاب و سردرگمی کرده است.
از این رو مسئولان ایران برای مدیریت صحیح کشور و جلوگیری از فشارهای خارجی به معیشت داخلی، وابستگی به نفت در بودجه امسال را به پایین‌ترین حد خود رسانده اند و بر پایه این هدف، وابستگی نفت به بودجه تنها ۲۷ درصد از فروش آن خواهد بود، البته در لایحه بودجه امسال، درآمدهای مالیاتی بعنوان دومین بازوی درآمدی دولت با توجه به نرخ تورم، ۲۰ درصد رشد داشته است.
کارشناسان اقتصادی براین باورند که برای رهایی از حربه آمریکا و متحدانش در به صفر رساندن صادرات نفت ایران، دولت باید به گونه ای برنامه ریزی کند که وابستگی بودجه خود را به نفت به صفر رسانده و بیش تر در زمینه افزایش درآمدهای مالیاتی خود مانور دهد که برای تحقق این موضوع باید تولید رونق یابد. اکنون که شعار امسال تحت عنوان رونق تولید نامگذاری شده است فرصت مهیاست که با تقویت پایه های تولید، فصل افزایش وابستگی درآمدهای دولت به مالیات و کاهش وابستگی به فروش نفت با جدیت و شتاب هر چه افزون تری آغاز شود.
مجیدرضا حریری، نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین ایجاد یک اتاق شیشه ای در جهت شفافیت عملکرد دولت ها در واقعی سازی رونق تولید را از ضرورت های اقتصاد ایران دانست و گفت: سالهاست اقتصاد کشور با بیماری های مزمنی که از خارج تحمیل شده است دست و پنجه نرم می کند، موضوعاتی مختلف که اقتصاد را به حاشیه برده و منجر به کاهش رشد اقتصادی در جهان شده است.
وی افزود: برای بهبود شرایط فعلی تولید و تجارت ایران با توجه به اعمال تحریم ها و محدودیت فروش نفت ایران، باید ابتدا شفافیت در بازارها تعریف شود، سپس با تعریف این مقوله کارشناسان و مسئولان به بررسی ظرفیت های اقتصاد کشورمان بپردازند، بعبارتی باید مشخص شود که چه حجمی از اقتصاد برای تولید کشش لازم را داشته و چه بخشی نیازمند فعالیت های خدماتی است.
حریری ابراز کرد: قطعا در بسیاری از کشورها برای توسعه شرایط اقتصادی شفافیت تعریف شده، اما در ایران هنوز نقشه راه کاملی برای فعالان اقتصادی تبیین و تدوین نشده است. رقابت محور بودن و فضای لیاقت سنجی یا همان رتبه بندی اعتباری از عواملی است که در اقتصاد کشور تعریف نشده است تا بتوان رونق تولید را از قالب شعار به واقعیت تبدیل کرد.
وی بیان کرد: اقتصادی که فعالیت های آن برمبنای رقابت و لیاقت عملکرد تجّار باشد قطعا تولیدات بهتر و بیشتری را شامل می شود. تولیداتی که علاوه بر تامین نیاز داخلی، مطابق با نیاز کشورهای دیگر نیز تولید شده است، اگر سهم هر یک از بخش های کشاورزی، صنعتی و معدنی و سایر تولیدات در کشور کاملا مشخص باشد می توانیم برای درآمدهای مالیاتی از این بخش ها نیز برنامه ریزی درستی را انجام دهیم.
امیر عادل طاهرخانی عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی قزوین با اعلام این که برای تحقق شعار رونق تولید ضروری است در قوانین مالیاتی کشور بازنگری صورت گیرد گفت: متاسفانه در کشور ما هنوز چنین سازوکاری برای استفاده بهینه از درآمدهای مالیاتی در بخش تولید به طور مناسب تعریف نشده و درآمدهای مالیاتی بخش عمده‌ای از درآمد دولت را تامین می‌کند.
وی با اشاره به مشکلات عدیده تولید کنندگان و صنعتگران در سال گذشته افزود: همانطور که شرع مقدس در شرایط اضطرار و برای حفظ بقاء برخی اعمال ممنوع را جایز شمرده است؛ در شرایط فعلی اقتصادی کشور نیز برای جلوگیری از مرگ اقتصاد و حفظ بقاء تولید باید از برخی قوانین با تسامح و تفاهم عبور کرده و تجدید نظر صورت گیرد و منظور از تسامح در برخی قوانین، اعمال مشوق‌های مالیاتی و یا تسهیل در زمان دریافت مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر درآمد با تعریف فرجه زمانی برای تولید کنندگان است.
طاهرخانی تاکید کرد: منظور تولیدکنندگان و بخش خصوصی از معافیت‌ها لزوما قطعا کامل دریافت مالیات از بخش تولید نیست بلکه در شرایط دشوار کنونی انتظار می‌رود زمینه تسهیل شرایط برای تولیدکننده در بخش‌هایی نظیر مالیات و حق بیمه کارفرما ایجاد شود.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی قزوین در ادامه ضمن انتقاد به افزایش حق بیمه کارفرما گفت: می‌پذیریم که دولت نیز در شرایط اضطرار اقتصادی است و فشار زیادی را متحمل می‌شود، اما افزایش حدود ۳۶ درصدی برای بخش تولید در کشور منصفانه نیست.
وی یکی از عوامل موثر در رونق تولید را حذف چند نرخی بودن ارز در کشور دانسته و گفت: در اقتصاد هرگاه یک کالا و یا یک مولفه اقتصادی دچار بیماری چند نرخی شود، فساد و هرج و مرج را به دنبال خواهد داشت.
طاهرخانی در ادامه با اشاره به نقش دولت در افزایش درآمدهای مالیاتی گفت: با افزایش تعداد واحد‌های تولیدی قطعا چرخ مالیات ستانی نیز افزایش پیدا خواهد کرد، اما به شرطی که فاکتور حمایتی و ملاحظه گری تولید کننده نیز لحاظ گردد.
وی در پایان تاکید کرد: بخش خصوصی در کشور نیازمند نظارت است و نه دخالت، یعنی دولت با اعمال قوانین و تعریف چارچوب اجازه تخطی را به بخش خصوصی ندهد، ولی در نحوه عملکرد اعمال سلیقه نکند.
محمدجواد عاصمی پور، معاون اسبق وزیر نفت و مدیرعامل اسبق شرکت ملی حفاری نفت ایران و طراح، مجری و موسس بورس نفت ابراز کرد: اقتصاد نفتی تعبیر درستی نیست زیرا کشورهای دارای نفت قطعا این سرمایه را برای کشور خود یک امتیاز می دانند و هر چقدر که با راهکارهای مناسب بتوانند محصولات نفتی و میعانات را بفروشند راه اقتصاد خود را هموار تر کرده اند. در واقع کشورهای دارای نفت برای اَبَر قدرت های جهان یک نوع هراس ایجاد می کنند.
وی افزود: قطعا کشورها بدون انرژی نمی توانند اقتصاد را مدیریت کنند ولی این به آن معنا نیست که تحریم نفتی، ایران را فلج خواهد کرد بلکه این موضوع منابع نفتی را به سمت تولید صنایع مشمول نفت و فرآورده های نفتی می برد. پس از جنگ تحمیلی اگر نگاهی به پالایشگاه ها و همچنین پارس جنوبی با آن عظمت بیاندازیم، درمی یابیم که صنعت تولیدات قطعات استخراج نفت و تبدیل آن به مواد پتروشیمی از فروش نفت خام پیشی می گیرد.
عاصمی پور بیان کرد: کشوری که دارای منابع نفتی است هیچگاه لنگ محرومیت ها و تحریم های بی منطق نمی ماند بلکه با تبدیل خام فروشی به فروش تولیدات داخلی و افزایش محصولات پتروشیمی به چرخش ارزش افزوده این محصولات از جمله دکل حفاری، متهٔ حفاری و سایر قطعات این صنعت حرکت می کند، بنابراین با افزایش تولیدات داخلی چرخ مالیات ستانی آن هم در ابعاد بسیار گسترده افزایش پیدا کند.
اقتصاد ایران دارای ظرفیت های بسیار زیادی است که تنها نفت گوشه ای از آن است، اگر به ظرفیت بالقوه سایر حوزه های تولیدی به اندازه نفت توجه شود، قطعا سودی چند برابر درآمدهای نفتی عاید کشور خواهد کرد. بهرحال برای پایان دادن به سوء استفاده دشمنان از نقطه ضعف خود ( وابستگی به نفت) اتکا به درآمدهای مالیاتی بهترین و مثمرترین راهکار است که این مهم نیز در سایه رونق تولید امکان پذیر است.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
