ایران اکونومیست- به گزارش تارنمای وزارت جهاد کشاورزی، هوشنگ جزیی گفت: در حوضه های آبخیز گلستان که با اعتبارات تخصیص یافته عملیات آبخیزداری انجام شده است، سیل خسارت وارد نکرد و در مناطقی که نتوانستیم آبخیزداری انجام دهیم، سازه هایی مانند جاده و راه آهن موجب شد سیل مسیر خود را ادامه ندهد و در دشت هایی مانند آق قلا متوقف شود.
به گفته وی، 96 حوضه آبخیز در استان گلستان استعداد سیل دارد که اگر با روش آبخیزداری مدیریت نشود سیل می تواند در همه محدوده گلستان رخ دهد.
** جلوگیری از سیل، یکی از کارکردهای آبخیزداری است
جزیی، آبخیزداری را یکی از راه های موثر در مدیریت سیلاب عنوان و تصریح کرد: آبخیزداری یک اقدام نقطه ای مانند ساخت سد کرخه در خروجی یک رودخانه بزرگ نیست، بلکه در این روش اقدامات از بالاترین نقطه یک حوضه آبخیز آغاز می شود و تا پایین ترین نقطه حوضه آبخیز ادامه می یابد.
وی ادامه داد: در کنار عملیات آبخیزداری اقدامات دیگری همچون احیای پوشش مرتعی، مدیریت حفاظتی و نگهداری از این عرصه ها مانند قرق کردن و مدیریت چرا صورت می گیرد و از این رو آبخیزداری گستره وسیعی از مجموعه اقدامات است.
این مسوول گفت: با روش آبخیزداری می توان مدیریت و بهره برداری از سیل را در همه نقاط جغرافیایی حوضه های آبخیز انجام داد و علاوه بر کاهش خسارت، به افزایش آب در سفره های زیر زمینی از طریق نفوذ در خاک کمک کرد.
** خاک در ایران، مهمتر از آب است
مدیرکل آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور یادآوری کرد «توجه کشور به موضوع آب است و مسوولان کشور از عناوینی مانند حکمرانی آب یا مدیریت جامع منابع آبی استفاده می کنند اما این یک اشتباه استراتژیک است، زیرا موضوع مهمتر از آب در ایران، خاک است».
جزیی گفت: خاک مکانی است که آب می تواند در آن ذخیره شود، بنابراین اگر حتی در کشور بارش ها زیاد باشد و وارد دوره تر سالی شویم اما خاک نداشته باشیم، شاهد خسارات ناشی از بارش ها و از دست دادن آب خواهیم بود.
وی تصریح کرد: توصیه حفاظت از خاک باید جدی گرفته شود و این حفاظت را می توان با عملیات آبخیزداری پیگیری کرد.
** تهدید رانش بیخ گوش 78 روستا در استان های سیلزده
این مسوول به موضوع رانش و لغزش زمین بر اثر جاری شدن سیل اشاره کرد و گفت: به علت بارش های شدید و رانش، خاک به روستاها و سدها منتقل می شود و گل و لای ایجاد می کند و حوضه هایی که امکان رانش دارد فعال تر می شود.
جزیی افزود: سیلاب های اخیر، ما را با تهدید رانش و لغزش شدید زمین مواجه می کند و با بررسی هایی که ما انجام دادیم 23 روستا در استان گلستان، 6 روستا در خراسان شمالی و 49 نقطه در لرستان در معرض تهدید رانش و لغزش زمینی هستند.
وی آبخیزداری را یکی از راهکارها برای کنترل لغزش زمین دانست و تصریح کرد: ما در حال حاضر با یکی از دانشگاه های آلمان در زمینه لغزش زمین و رفتار سطحی و کنترل آن همکاری داریم و ضروری است اعتبار ویژه در زمینه زمین لغزش به آبخیزداری برای جلوگیری از سیلاب اختصاص یابد.
بارندگی های شدید و سیل از بیست و هشتم اسفندماه گذشته آغاز شد و همه استان های کشور را درگیر کرد.
استان های گلستان، مازندران، ایلام، کرمانشاه، لرستان، خوزستان، چهارمحال بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد در شرایط اضطراری قرار گرفتند.
جاده های میان شهری در این نواحی بسته و بسیاری از خانه ها در شهرها و روستاها ویران شد.
اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوانداری کاهش خسارت ناشی از سیل را ممکن می سازد اما بهره برداری های نادرست از منابع طبیعی و غفلت در مدیریت می تواند علاوه بر تخلیه آبخوان ها و فرونشست دشت ها، به بی توازنی در عرصه های طبیعی، اکولوژیک و هیدرولوژیک و کاهش امنیت غذایی، حیات اقتصادی و اجتماعی مردم منجر شود.
برای امسال با هدف استحصال آب و توسعه پوشش گیاهی، 150 میلیون یورو از محل صندوق توسعه ملی به پروژه های آبخیزداری و آبخوانداری اختصاص یافته است.
در سال 97 نیز از محل تخصیص 200 میلیون دلار از صندوق توسعه ملی، در 6 هزار و 84 نقطه از کشور طرح های آبخیزداری و آبخوانداری اجرا شد.
