ایران اکونومیست- درست یک ماه پیش نماینده عالی رئیس جمهور آمریکا در یک کنفرانس مهم انرژی اعلام کرد: شرایط بازار، صفر کردن صادرات نفت ایران بدون بالا رفتن قیمت‌ها را راحت‌تر کرده است.
برایان هوک، نماینده امور ایران در وزارت خارجه آمریکا در کنفرانس سراویک به میزبانی شرکت IHS Markit در هیوستون، اظهار کرده بود: زمانی که عرضه بهتری در بازار نفت وجود دارد ما می‌توانیم روند صفر کردن صادرات نفت ایران را تسریع کنیم. اما از آن زمان قیمت نفت آمریکا ۱۲ درصد رشد کرده و نفت برنت بالای ۷۰ دلار در هر بشکه معامله می‌شود و میانگین قیمت بنزین در آمریکا ۳۰ سنت در هر گالن افزایش پیدا کرده است.
دلیل اصلی این افزایش ساده است؛ بازار دچار محدودیت عرضه شده و مازاد عرضه جهانی از میان رفته است و عرضه و تقاضا را به تعادل رسانده و بازار را در خطر کمبود عرضه قرار داده است.
آژانس بین‌المللی انرژی روز پنج‌شنبه در گزارشی اعلام کرد: عرضه نفت در سه ماهه دوم محدودتر می‌شود، زیرا کاهش تولید اوپک و متحدانش و تحریم‌های آمریکا روی ایران و ونزوئلا به میزان فزاینده‌ای تأثیر خود را گذاشته‌اند. این آژانس اعلام کرد: محدودیت در بازار تنها مساله عرضه نیست. در ماه‌های اخیر مساله بالا ماندن تقاضا توجه کمتری نسبت به تولید جلب کرده در حالی که این موضوع نیز به نوبه خود حائز اهمیت است.
محدودیت عرضه نفت توجیه محدود کردن قابل توجه صادرات نفت ایران در ماه میلادی آینده را برای ترامپ دشوارتر خواهد کرد. تا چند هفته دیگر رئیس جمهور آمریکا باید درباره تمدید معافیت‌هایی که به کشورهای متعدد اجازه داده از ایران نفت وارد کنند، تصمیم‌گیری کند.
با وجود این‌که مقامات دولت آمریکا مکرراً بر هدف خود برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران تاکید کرده‌اند، تحلیلگران تردید دارند که ترامپ از تمدید معافیت‌ها امتناع کنند.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه پس از این که تحت فشار سناتور تد کروز برای متوقف کردن صدور معافیت‌ها قرار گرفت، به نظر رسید که اظهار می‌کند این اقدام قریب‌الوقوع نیست. وی در جلسه کمیته روابط خارجی سنا گفت: تصور می‌کنم ما درباره هدف‌مان برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران به سرعت ممکن روشن بوده‌ایم و همچنان به این کار ادامه خواهیم داد.
اما سوال این است که دولت ترامپ اجازه خواهد داد چه میزان نفت ایران به کشورهایی مانند چین و هند صادر شود؟
در حالی که دولت ترامپ سیاست فشار مضاعف را در قبال ایران اختیار کرده، رئیس جمهور این کشور اعلام کرد در نوامبر به هشت کشور معافیت صادر کرد تا از جهش قیمت‌های نفت جلوگیری کند. این معافیت‌ها همچنین به عنوان راهی برای مدیریت روابط با کشورهای خارجی که اکثر آنها مخالف سیاست ایران ترامپ هستند، دیده می‌شود.
در آستانه مهلت معافیت بعدی دولت ترامپ، نفت برنت ۳۲ درصد و نفت آمریکا ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده و شرایط بازار نفت، به روند صعودی قیمت‌ها اشاره دارند.
تولید نفت اوپک در مارس به پایین‌ترین حد در چهار سال گذشته سقوط کرد و برخلاف سال گذشته این گروه درخواست ترامپ برای بالا بردن تولید و جلوگیری از افزایش قیمت‌ها را نادیده گرفته است. عربستان سعودی اعلام کرده همچنان پایین ۱۰ میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کند که در مقایسه با رکورد ۱۱.۱ میلیون بشکه در روز در نوامبر کمتر است.
در این بین تهدیدهای جدیدی در کشورهای تولید کننده بزرگ نفت ظهور کرده است. تحت فشار بحران سیاسی و اقتصادی، تحریم‌های آمریکا و خاموشی گسترده، تولید نفت ونزوئلا در مارس به پایین‌ترین رکورد در ۷۴ سال گذشته سقوط کرد. لیبی در آستانه جنگ داخلی قرار دارد و ناآرامی سیاسی الجزایر را فرا گرفته است.
بر اساس گزارش شبکه سی ان بی سی، این عوامل و عوامل دیگر باعث شده شرکت "آر بی سی کپیتال مارکتس" پیش‌بینی قیمت نفت برنت در سال ۲۰۱۹ را به ۷۵ دلار در هر بشکه افزایش دهد. این بانک سرمایه‌گذاری خاطر نشان کرده بشکه‌های نفت تولید نفت شمال و غرب آفریقا به راحتی خریدار پیدا می‌کنند.
تحلیلگران گروه مشاوره ریسک اوراسیا بر این باورند که ترامپ معافیت‌ها برای پنج کشوری که از اولین دور معافیت‌ها برای واردات نفت ایران به مدت شش ماه استفاده کردند را تمدید خواهند کرد، اما معافیت‌ها برای سه کشوری که نفت ایران را خریداری نکردند، تمدید نخواهد شد.
