ایران اکونومیست، صنعت هوایی ایران به عنوان مهمترین صنعت حمل و نقل کشور همزمان با اعمال تحریم‌های ظالمانه آمریکا دچار مشکلات زیادی در بخش قطعات هواپیما و خرید ناوگان هوایی شد. پس از لغو کوتاه مدت برخی از تحریم‌ها، شرکت‌های ایرانی موفق شدند که تجهیز قطعات بیش از ۲۰ فروند هواپیمای خود را عملیاتی کنند تا در مسیر‌های داخلی و بین‌المللی پرواز کنند. یکی از این شرکت‌ها، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران بود که توانست ۱۳ هواپیمای‌ای تی آر را برای پرواز در مسیر‌های کوتاه وارد کشور کند.
هم اکنون عمر میانگین ناوگان هوایی ایران به ۲۶ سال رسیده این در حالی است که در بخش بین‌المللی تمام هواپیما‌های بالای ۲۰ سال جزو ناوگان فرسوده محسوب شده و باید از رده خارج شوند، اما شرکت‌های ایرانی با تحمل مشکلات و هزینه‌های بسیار زیاد سعی کرده‌اند ناوگان هوایی کشور را سر پا نگه دارند.
همزمان با سالگرد ۵۷ سالگی تاسیس شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما)، این شرکت توانست سه فروند هواپیمای ایر باس ۳۱۹ را به ناوگان هوایی ایران ایر الحاق کند.
در همین رابطه فرزانه شرفبافی مدیر عامل ایران ایر اعلام کرد که پس از امضای برجام اداره خزانه داری آمریکا مجوز فروش ایر باس، بوئینگ و ای تی آر را صادر کرد و مقرر شده بود ۲۰ فروند ای تی آر، ۸۰ فروند بوئینگ، ۱۰۰ فروند ایر باس را ۱۰ سال دیگر تحویل هما دهند.
وی افزود: در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ سه فروند ایرباس و تا پایان ۲۰۱۷ هم ۸ فروند ای تی آر تحویل گرفتیم، اما همزمان با خروج یک جانبه آمریکا از برجام، اداره خزانه‌داری به هر سه شرکت اعلام کرد مجوز شما باطل شده و تنها می‌توانید برای خدمات پس از فروش درخواست مجوز دهید.
شرفبافی توضیح داد: شرکت‌های هواپیمایی ایران به ویژه شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران با شرایط بسیار پیچیده توانستند با موفقیت پرواز داشته باشند.
وی اظهار کرد: هم اکنون نه تنها شرکت هواپیمایی ایران ایر بلکه بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی خصوصی برنامه‌ریزی‌های لازم را برای نوسازی و یا ساخت قطعات هواپیما انجام می‌دهند، زیرا ما از تحریم‌های گذشته تجربه‌های بسیار خوبی داریم و امیدواریم در این دوران هم بتوانیم مشکل ناوگان را بر طرف کنیم.
همچنین چندی پیش عابدزاده رئیس سازمان هواپیمایی کشور در مراسم تودیع و معارفه مدیر عامل شرکت فرودگاه‌های کشور اعلام کرد: سال آینده باید با قدرت بیشتری صنعت هوایی را پیش ببریم تا دشمنان مجبور شوند برای ایران سر تعظیم فرو بیاورند.
وی افزود: هدف اولیه دشمنان، صنعت هوایی بوده، اما ما با قدرت بیشتری توانستیم این صنعت را سر پا نگهداریم البته این یک کار بسیار سخت و دشوار بود و ادامه این مسیر نیاز به فداکاری بیشتری دارد.
عابدزاده گفت: هم اکنون در حوزه تعمیرات و ساخت قطعات هواپیما به خود کفایی رسیده‌ایم به طور مثال در ساخت لاستیک هواپیما یک آیتم بسیار پیچیده و مهم است ما توانستیم با استفاده از تکنولوژی‌های داخلی و نیرو‌های متخصص به خودکفایی در این بخش برسیم.
وی تاکید کرد: امسال به گفته بسیاری از سیاستمداران سال سخت و دشواری خواهد بود، اما ما با توجه به تجربه‌های ارزشمندی که در این حوزه داشته‌ایم با سربلندی این سال را طی خواهیم کرد.
در همین رابطه مجید کیان‌پور عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه بیشتر از ۵۰ درصد ناوگان هوایی کشور فرسوده است گفت: برای داشتن صنعت هوانوردی مناسب باید سن ناوگان هوایی کشور را کاهش دهیم.
وی افزود: هم اکنون عمر ناوگان هوایی کشور بیش از ۲۳ سال است که این میزان سن در دنیا بسیار بالا است و حداکثر هواپیما‌ها باید ۱۰ تا ۱۲ سال عمر مفید داشته باشند.
کیان‌پور گفت: شرکت‌های هواپیمایی که اقدام به واردات هواپیما می‌کنند باید در نظر داشته باشند که هواپیما‌های با بیش از ۲۰ سال وارد نکنند، زیرا که ورود این هواپیما‌ها برای ما بسیار هزینه آور است.
وی توضیح داد: باید سعی شود که از هواپیما‌هایی با عمر مفید ۱۰ تا ۱۲ سال استفاده شود و شرکت‌های خصوصی به جای خرید هواپیما از صنعت اجاره داری در این بخش استفاده کنند.
کیان پور با بیان اینکه هم اکنون ۲۶۰ فروند ناوگان هوایی در کشور وجود دارد گفت: از این میزان ناوگان تنها ۱۵۰ فروند هواپیما فعال است و مابقی هواپیما‌ها زمین‌گیر و فرسوده هستند که در چنین شرایطی با کمبود قطعات آن‌ها روبرو هستیم بنابراین ضروری است که به جای خرید هواپیما از صنعت اجاره داری در این بخش استفاده شود.
همچنین در این رابطه مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکت‌های هوایی اعلام کرده است شرکت‌های هواپیمایی در تلاش هستند که کمبود ناوگان هوایی موجود را بر طرف کنند و با توجه به آنکه در ایام نوروز هستیم این شرکت‌ها از حداکثر ظرفیت خود استفاده می‌کنند.
سامانی اظهار کرد: آمریکا نهایت تلاش خود را برای تهدید ناوگان هوایی در پیش گرفته است و شرکت‌های هواپیمایی برنامه‌ای برای دور زدن تحریم‌های آمریکا دارند، اما به دلایل امینتی نمی‌توانیم اطلاعات لازم را اعلام کنیم.
بر اساس برآورد‌های رسمی وزارت راه و شهرسازی، ناوگان هوایی کشور طی ۱۰ سال پیش رو به ۵۰۰ فروند هواپیما نیاز دارد به طوری که ورود ۱۶ فروند هواپیما منجر به حل مسئله هواپیمایی نشده و همچنان نیازمندی‌هایی در این زمینه وجود دارد.
صدیف بدری سخنگوی کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه نوسازی ناوگان هوایی کشور باید با مدیریت شرکت های حمل و نقل هوایی انجام شود گفت: شرکت های هواپیمایی باید در تامین قطعات و تامین اقلام مورد نیاز بخش هوایی با متخصصان داخلی همکاری لازم را انجام دهند.
وی افزود: شرکت های هواپیمایی ظرف مدت سه ماه آینده و با مدیریت صحیح، برنامه های کافی برای واردات و همچنین نوسازی ناوگان هوایی دارند.
بدری اظهار کرد: وزارت راه وشهرسازی و سازمان هواپیمایی همکاری های لازم با وزارت دفاع و ارتش برای تامین و نوسازی ناوگان هواپیمایی را در دستور کار خود قرار داده اند.
به گفته بسیاری از کارشناسان صنعت هوایی از آنجا که بیشتر قطعات هواپیما توسط شرکت‌های آمریکایی ساخته می‌شود نمی‌توان با اجرای سازوکار مالی ایران و اروپا شاهد فروش قطعات، تجهیزات و ناوگان نو به ایران باشیم و دولت باید از توان نیرو‌های متخصص داخلی خود استفاده کند، چراکه نیرو‌های متخصص تا به امروز در بسیاری از بخش‌ها از جمله ساخت برخی از قطعات هواپیما به خود کفایی رسیده‌اند بنابراین باید به جای اقدام به خرید هواپیما‌ها بتوانیم به خود کفایی نیرو‌های متخصص اعتماد کنیم و از این فرصت نهایت استفاده را ببریم.
