ایران اکونومیست- کیانوش جهانپور سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت، گفت: با توجه به اوضاع جوی و بارندگیهای اخیر در فصل بهار رویش قارچ خودرو طبیعتاً افزایش یافته و برخی از افراد ممکن است از این قارچها استفاده و یا افرادی برای تأمین معاش به چیدن قارچهای خودرو و فروش آنها اقدام کنند.
وی با تأکید بر اینکه تشخیص قارچ سمی از قارچ خوراکی بر اساس ظاهر برای اغلب افراد دشوار بلکه ناممکن است، افزود: در واقع معیار تشخیص دقیقی بر اساس ظاهر وجود ندارد و متأسفانه بخشی از قارچهایی که در طبیعت بوده و افراد استفاده میکنند سمی است و هر ساله صدها نفر مسموم و متأسفانه تعدادی از هموطنانمان در اثر مصرف این قارچها فوت مینمایند، تعدادی کاندید پیوند کبد میشوند و دهها نفر نیز دچار عوارض تأخیری ناشی از مصرف این قارچها میشوند.
جهانپور با بیان اینکه مسمومیتهای ناشی از مصرف قارچ بر اثر مصرف قارچهای غیرخوراکی و خودرو بوده، گفت: با توجه به اینکه تشخیص این قارچها سخت است، اکیداً توصیه میشود از قارچهای خودرو و فلهای استفاده نشود و مردم از قارچهای دارای بستهبندی مشخص و مجوز بهداشتی استفاده کنند.
وی تأکید کرد: خطر مسمومیت قارچهای سمی را هر سال داریم و هشدار آن هم داده شده و امسال هم با توجه به نزولات آسمانی پیش بینی میشود رویش این قارچها در طبیعت بیش از سالهای گذشته باشد و توصیه ما این است که مردم فقط از قارچهای خوراکی مجاز عرضه شده در مکانهای مجاز استفاده کنند.
جهانپور در خصوص علائم مسمومیت گوارشی ناشی از مصرف قارچهای سمی، گفت: تهوع، استفراغ، سرگیجه، دل درد، کاهش هشیاری، ضعف عضلانی، تشنج و زردی و…، از علائم این نوع مسمومیت است.
پیشگیری از مسمومیت با قارچهای سمی
- از مصرف قارچهای خودرو و یا جمع آوری شده توسط افراد عادی که به صورت فلهای عرضه میشوند، خودداری کنید.
- شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی تنها بر اساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل بوده و تنها توسط متخصصان و کارشناسان مجرب قارچ شناسی و گیاه شناسی امکان پذیر است. بنابراین به توصیههای برخی از افراد عادی در تشخیص انواع سمی از انواع خوراکی قارچ توجه نکنید.
- مصرف قارچها توسط پرندگان و سایر جانوران اهلی و وحشی نشان دهنده غیر سمی بودن قارچ برای انسان نیست.
- برخی از روشها و معیارهای سنتی مانند: تغییر رنگ قاشق نقره در اثر تماس با قارچ، یا وجود حشرات در اطراف قارچ و محل رویش قارچ معیار علمی و صحیحی برای تشخیص عدم سمیت قارچ در همه موارد نیست.
- هر چند در برخی موارد حرارت برخی از مواد سمی موجود در قارچها را از بین میبرد، با این وجود برخی از سموم موجود در قارچها مقاوم به گرما بوده و در اثر فرآیندهای آماه سازی غذا مانند: کباب کردن، آب پز کردن، سرخ کردن، بخار پز کردن قادر به تخریب کامل مواد سمی موجود در قارچ نیست.
- در صورت بروز علائم و نشانههای گوارشی به صورت تأخیری (۱۲-۵ ساعت پس از مصرف خوراکی قارچ)، هر چه سریعتر بیمار را به مرکز درمانی تخصصی سم شناسی بالینی و مسمومیتها منتقل کنید.
- انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی تخصصی مسمومیتها امکان درمان موفقیت آمیز را افزایش میدهد و هر گونه تأخیر در این امر سبب افزایش احتمال شکست درمان و حتی مرگ بیمار میشود. بنابراین با مشاهده علائم و نشانههای بالینی اولیه به ویژه از نوع تأخیری در فردی با سابقه مصرف خوراکی قارچ، از هرگونه خوددرمانی و درمان علامتی پرهیز نموده و بیمار را در اسرع وقت به بیمارستان منتقل نمائید.
- در صورت امکان، نمونه باقی مانده قارچ مصرف شده توسط بیمار را برای شناسایی کادر پزشکی در بیمارستان به همراه داشته باشید.