ایران اکونومیست- سال 97 سالی پرتنش برای بازار مسکن به حساب می‌آید. در این سال مسکن با کاهش تقاضای چشمگیری روبه‌رو و به نوعی کسادی گریبان‌گیر این بازار شد. در این میان هم باتوجه به گرانی مسکن و ناتوان ماندن در تامین سرپناه، بسیاری از افراد به فکر مهاجرت افتاده‌اند و به نوعی مهاجرت معکوس را کلید زده‌اند.
بماند که همین مهاجرت‌های معکوس یکی از اصلی‌ترین معضلات در بخش مسکن به حساب می‌آید و کارشناسان بارها درخصوص آن هشدار داده‌اند. با وجود پیش آمدن چنین شرایطی برخی از کارشناسان دلایل متعددی را برای افزایش قیمت و کسادی در این بازار عنوان کردند. به عنوان مثال در ماه‌های اخیر بود که بحث برخی از سایت‌های مجازی را به میان کشیده‌اند و از تاثیر منفی تبلیغات در این سایت‌ها بر افزایش قیمت‌ها صحبت کرده‌اند.
آگهی‌های عجیب و غریب برای فروش مسکن ازجمله تبلیغاتی است که این روزها سر و صدای زیادی به پا کرده است و در این میان کارشناسان این عمل را نوعی سودجویی برای افزایش قیمت می‌دانند و به مردم هشدار می‌دهند که فریب اینگونه تبلیغات را نخورند. اما اینکه چنین دلیلی تا چه حد می‌تواند بر افزایش قیمت در بازار مسکن تاثیرگذار باشد جای سوال دارد. البته با انتشار چنین اخباری بسیاری از کارشناسان اثرپذیری یک بازار اقتصادی از تبلیغات رسانه‌های مجازی را یک ضعف برای اقتصاد دانسته و ادامه این روند را زیان‌بار می‌بینند.
**شاهد رکود در بازار نبودیم
حال با گذراندن سال 97 با تمام پیچ‌وخم‌هایش، چشم به راه سال جدید دوخته‌ایم و منتظر هستیم تا آینده این بازار را ببینیم. مصطفی قلی خسروی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک به بررسی وضعیت مسکن در سال 97 می‌پردازد و دراین‌باره به «ابتکار» می‌گوید: «ما در سال 97 شاهد رکود در بازار مسکن نبودیم. رکود در مسکن به معنای این است که ما یک کانال اقتصادی مسکن داریم که این کانال به طور کلی مسدود شده است، در حالی که ما شرایط اینچنینی نداشتیم و ما شاهد این ماجرا نبودیم».
وی می‌افزاید: «نیمه اول سال 97 روند کار بسیار خوب پیش رفت و خرید و فروش‌ها به راحتی انجام می‌شد. اما نیمه دوم سال کمی افزایش قیمت را تجربه کردیم و طبیعتا افرادی بودند که عجولانه به خرید پرداختند و بعد در ادامه این روند کسادی روانه بازار شد. در دی، بهمن و اسفند این روند ادامه پیدا کرد، اما از اوایل اسفند دوباره بازار به حرکت در آمد و ما شاهد فضای مناسب انجام معاملات بودیم».
**تجربه‌ای مشابه
خسروی با اشاره به تجربه داشتن دوره‌ای مشابه شرایط کنونی می‌گوید: «ما در گذشته هم چنین تجربه‌ای داشتیم. در سال 91 دلار سه برابر شد و در ادامه ملک افزایش قیمت را تجربه کرد، کمی پس از آن دلار با نوسان‌های اندک روبه‌رو بود اما دیگر تاثیری بر بازار مسکن نگذاشت و به سمت ثبات حرکت کرد. این اتفاق دوباره در سال 97 رخ داد و دلار جهش قیمتی پیدا کرد و تاثیرش را هم بر بازار ملک گذاشت.
در نظام ما چهار بار جهش قیمتی را در سال‌های 68، 86، 91 و 97 تجربه کردیم، بنابراین با پشت سر گذاشتن این تجربه باید بگویم که در سال 98 اتفاق خاص و جهش قیمتی رخ نخواهد داد و با افزایش نرخ تورم می‌توان رشد قیمت مسکن را پیش‌بینی کرد، اما من معتقدم که در سال 1398 پایین‌تر از نرخ تورم خواهد بود». وی تغییر رویه را راهی برای حرکت بازار در جهت مناسب می‌داند و در این‌باره می‌گوید: «من همیشه معتقدم هر زمانی که مصرف‌کنندگان به ملک نیاز دارند باید اقدام به خرید کنند.
متاسفانه در 5 سال اخیر نگاهی به مسکن نبوده است و ما باید برای سال آینده تغییر رویه دهیم. در این میان یک سفارش همیشگی را به مصرف‌کنندگان می‌کنم، چهار ستون یک گرفتاری را بر این پایه گذاشته‌اند که طمع نداشته باشیم، نخوانده امضاء نکنیم، رودربایستی در کار نباشد و بدون مشاوره یک متخصص به پای معامله یک ملک نرویم».
**رفتار نادرست سایت‌های مجازی
رئیس اتحادیه مشاوران املاک با اشاره به عملکرد نادرست برخی از سایت‌ها و تاثیر آنها بر افزایش قیمت مسکن می‌گوید: «باید بدانیم که در خرید و فروش‌ها، مرجع یک سایت اینترنتی نیست. ما مشکلات بسیاری را باسایت‌های مجازی داریم، به عنوان مثال مشکل اساسی ما در این رابطه است که فردی قیمت خانه‌اش حتی متری 8 تومان هم مشتری ندارد اما در این سایت‌ها قیمت هر متر را 12 میلیون تومان می‌زند. حال فرد دیگری را تصور کنید که ملکی با شرایط مناسب‌تر در یک منطقه بهتر دارد و با دیدن این آگهی گمان می‌کند که مسکن در روند افزایش قیمت قرار گرفته است بنابراین قیمت هر متر از خانه‌اش را بالاتر از رقمی که منطقی است می‌گذارد و ادامه این روند باعث ایجاد یک بار روانی منفی می‌شود که به دنبال آن افزایش قیمت در بخش مسکن را شاهدش خواهیم بود».
وی می‌افزاید: «به عبارتی دیگر با تبلیغات اینچنینی قیمت‌ها به شکل افسارگسیخته‌ای افزایش پیدا می‌کنند. برای جلوگیری از هرگونه اتفاق به این شکل، باید نظارت و کنترل بر روی این سایت‌ها افزایش یابد. از طرفی دیگر باید مردم هم در این میان برای مشکلاتی که در اینگونه سایت‌ها وجود دارد و یا درد سرهایی که درخصوص بازدید از ملک وجود دارد توجه کافی داشته باشند تا مشکلات سال 97 در سال آتی تکرار نشود».
**نقطه ضعف‌ها در بازار مسکن
البته که نقطه ضعف‌های بازار مسکن در سال 97 به چند تبلیغ در رسانه‌های مجازی محدود نمی‌شود و احتکار خانه‌های خالی توسط برخی از مالکان از دیگر مشکلاتی بود که بر سر راه این بازار قرار گرفت. البته برخی از کارشناسان راه‌حل برای این نوع سوداگری را اخذ مالیات دانستند. اما همین راه‌حل هم مخالفانی داشت، آنها معتقد بودند که با اخذ مالیات نمی‌توان این انتظار را داشت که پایان احتکار و سوداگری را در این بازار شاهد باشیم. اما موافقان این طرح از کارآمدیش می‌گفتند و آن را یک ابزاری برای به حرکت درآوردن بازار می‌دانستند.
مشکلاتی که سال 97 برای بازار مسکن به وجود آورد، این بخش را به عنوان آسیب‌پذیر‌ترین بخش در مشکلات سیاسی و اقتصادی تبدیل کرد و در این میان مصرف‌کنندگان متضرران واقعی بودند و ادامه همین روال کسادی را روانه این بخش کرد. در این میان برخی از کارشناسان بر این باورند که اگر قیمت دلار در بازار آزاد کاهش یا افزایش یابد، قیمت مسکن در سال آینده تغییر چشمگیری نخواهد داشت و دلیل آن‌هم این است که مسکن بیشتر از این مقدار کشش برای رشد قیمتی ندارد. برخی دیگر هم از کاهش قیمت احتمالی دلار و به دنبال آن کاهش و به ثبات رسیدن قیمت مسکن سخن می‌گویند. حال باید منتظر ماند و دید که سال 98 چه سرنوشتی را برای بازار مسکن رقم خواهد زد.
منبع: روزنامه ابتکار
