ایران اکونومیست- مجلس با اختصاص ۱۴ میلیارد دلار برای تأمین کالاهای اساسی و دارویی با نرخ ارز ترجیحی موافقت کرده و مصوب کردند که دولت از کوپن الکترونیکی برای تأمین کالاهای اساسی استفاده کند. این مصوبه در صورت اجرایی شدن باعث ایجاد مدل جدیدی از توزیع یارانه در اقتصاد کشور خواهد بود که احتمالاً بی‌شباهت با صف‌های کوپنی در دهه ۶۰ و ۷۰ نخواهد بود.
کوپن بهترین روش برای کمک به گروه‌های هدف است
در همین باره شهرام معینی -عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، با بیان اینکه اعطای کوپن به صورت کلی ساده‌ترین و بهترین روش برای کمک به مردم است گفت: در شرایط فعلی پرداخت کوپن مانند یارانه‌ای یکسان است که به همه مردم به صورت مساوی تعلق می‌گیرد. انتشار کوپن بسیار بهتر از اختصاص یارانه به ارز برای واردات کالاهای اساسی است که چه بسا بسیاری از آن یارانه صرف صادرات دوباره همان کالاها شد.
معینی با بیان اینکه وقتی که یارانه می‌دهیم انتظار داریم تا به گروه‌های هدف اثبات کند ادامه داد: واقعیت این است که در شیوه فعلی تخصیص یارانه به ارز بسیاری از کسانی که ذینفع واقعی این یارانه‌ها باید باشند با قیمت‌های بسیار بالا مواجه شدند.
وی همچنین به ضرورت حذف یارانه حامل‌های انرژی نیز اشاره کرد و گفت: با حذف یارانه حامل‌های انرژی و دادن آن به صورت نقدی به مردم در اولین قدم فساد از بین می‌رود. و در مراحل بعدی ذی‌نفعان مشخص می‌شوند و دولت می‌داند که به چه افرادی چه مقدار یارانه پرداخت کرده است.
بهتر است کوپن‌های احتمالی اعتباری باشند
معینی همچنین با تاکید بر اینکه ارائه توزیع کوپن بسیار بهتر از دادن یارانه به کالاهای اساسی است ادامه داد: با این حال نقطه ضعف توزیع کوپن این است که ما حق انتخاب را از مصرف کننده سلب می‌کنیم. و او دیگر قدرت انتخاب بین اجناس مختلف را ندارد. از این جهت چه بسا بهینه‌ای که مورد نظر مردم باشد نیز حاصل نمی‌شود.
او همچنین به ملاحظات ارائه کوپن توسط دولت نیز اشاره کرد و اضافه کرد: اینکه کالاهایی که وارد می‌شوند آیا با نیازهای مردم سازگاری دارد یا نه مسئله‌ای است که در طرح ارائه کوپن باید مورد توجه قرار بگیرد.
این اقتصاددان در ادامه به ارائه یک راهکار برای بهتر و بهینه‌تر کردن توزیع کوپن‌ها توسط دولت اشاره کرد و گفت: بهتر است اگر دولت قرار است در سال آینده برای اقلام اساسی کوپنی یا کالابرگی صادر کند آن را به صورت کوپن اعتباری توزیع کند. در این شرایط مردم دیگر مجبور نیستند الزاماً مقدار مشخص و از قبل تعیین شده‌ای از کالا را دریافت کند بلکه با اعتبار کارت خود می‌توانند به اندازه نیاز خود از اقلام مختلف یارانه‌ای استفاده کنند.
نمایندگان مجلس در اولین روز کاری خود در ادامه بررسی جزئیات بودجه ۹۸ در بخش هزینه‌ای با ۱۵۸ رأی موافق، ۳۸ رأی مخالف و ۹ رأی ممتنع از مجموع ۲۳۶ نماینده حاضر در مجلس بند مربوط به اختصاص ۱۴ میلیارد دلار برای تأمین کالاهای اساسی را تصویب کردند.
در یک بند از این مصوبه دولت مکلف شده است تا از کالابرگ الکترونیکی برای تأمین کالاهای اساسی مورد نیاز مردم با نرخ ارز ترجیحی و یا پرداخت نقدی استفاده کند.
