جزئیات تدابیر اتخاذ شده برای تنظیم بازار میوه در شب عید

ایران اکونومیست-  تنظیم و کنترل بازار از دستور کار‌هایی است که عملیاتی و اجرایی ساختن آن در تمامی ایام سال ضروری به نظر می‌رسد، اما در برخی از مناسبت‌های خاص همچون شب عید، این رویکرد بیش از هر زمان دیگری، ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسد. نظارت بر قیمت گذاری ها، عرضه کافی و ارائه محصولات و اقلام مورد نیاز مردم با نرخ‌های دولتی از نمونه برنامه‌هایی به شمار می‌رود که از سوی دستگاه‌های ذی ربط اجرایی می‌شود تا به واسطه آن، حمایت از مصرف کنندگان به معنای واقعی کلمه عملیاتی شود، البته توجه به این اولویت (حمایت از مصرف کنندگان) به معنای قربانی کردن منافع تولیدکنندگان نیست و به هر ترتیب می‌باید با اتخاذ تدابیر هوشمندانه، به صورتی برنامه ریزی کرد که منافع تولیدکنندگان و مصرف کنندگان توامان با یکدیگر حفظ و تامین شود.
در واقع امر، هدف اصلی از پیاده سازی دستورکار‌های مقتضی در این عرصه از این جهت است که دست دلالان و لایه‌های واسطه گری از بازار کوتاه شود، سخن از افراد و گروه‌هایی است که به موازات نفوذ و جولان آن‌ها در بازار، بر نوسانات قیمت و سلب نظم و انتظام از بازار تشدید می‌شود.
کالا‌ها و محصولاتی همچون پوشاک، کیف، کفش، گوشت قرمز، مرغ، خشکبار، شیرینی، میوه، روغن، برنج و ... از نمونه اقلام اصلی مورد نیاز مردم و عموم جامعه در شب عید به شمار می‌رود.
در ذیل این گزارش تلاش می‌شود برنامه‌های تعریف شده برای کنترل و تنظیم بازار میوه شب عید مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.
از اختصاص ارز دولتی برای تامین کالا‌های اساسی تا اجتناب از تجربه تلخ موازی کاری در تنظیم بازار شب عید
آنچنان که اخبار و گزارش ها نشان می‌دهد یکی از دستور کار‌های اصلی دولت برای تنظیم بازار شب عید به اختصاص ارز دولتی (۴۲۰۰ تومانی) به کالا‌ها و محصولات اساسی مورد نیاز مردم معطوف می‌شود.
 با توجه به نوسانات نرخ ارز در ماه‌های گذشته، در صورت احتساب کالا‌ها و محصولات اساسی با ارز آزاد،  قیمت  اقلام مورد نیاز مردم که برای تامین عرضه کافی مستلزم واردات بودند، افزایش قابل توجهی یافت. در چنین بستر و فضایی دولت برای جلوگیری از کوچکتر شدن سفره طبقات ضعیف جامعه، تخصیص ارز دولتی و ارز نیمایی را برای کالا‌های اساسی در دستور کار قرار داد.
یکی دیگر از چالش‌ها و نارسایی‌هایی که در سنوات گذشته شاهد آن بودیم به موازی کاری میان دو وزارتخانه جهاد کشاورزی و صمت برای کنترل و تنظیم بازار معطوف می‌شد که با تدابیر اتخاذ شده مقرر گردیده امسال صرفا وزارت جهاد کشاورزی عهده دار کنترل و تنظیم بازار شود، امری که به تبع با شفاف‌تر شدن پاسخگویی دستگاه و وزارتخانه متولی، ضریب حصول موفقیت ها  با ارتقاء و افزایش هر چه بیشتری همراه خواهد شد.
تلاش جهاد کشاورزی برای تامین میوه شب عید
آنچنان که عنوان شد، میوه از نمونه اقلامی به شمار می‌رود که ضریب تقاضا برای خرید آن در شب عید به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد و تامین کافی، کنترل و نظارت دقیق بر نرخ و قیمت آن، از ضرورت های قابل توجهی است که نباید از آن غفلت شود.
به واقع، میوه را می‌توان از نمونه اقلامی به شمار آورد که تمامی اقشار و طبقات اجتماعی جامعه خریدار آن هستند و برخلاف محصولات دیگر که ممکن است جامعه هدف آن در بازار، از خرید آن اجتناب کنند، اما از خرید و تهیه میوه در این ایام گریزی نیست و به هر ترتیب تمامی طبقات اجتماعی (بنابر یک قاعده و قانون نانوشته) خود را ملزم به تهیه آن می‌پندارند.
با چنین اوصافی، افسار گسیختگی قیمت‌ها در بازار میوه، حساسیت برانگیز خواهد بود و در افزایش هزینه سرپرستان خانوار در این ایام (شب عید) نقش اثرگذاری خواهد داشت.
با اوصاف مذکور، تدابیر متعددی برای تامین مکفی و عرضه میوه با نرخ منطقی در بازار اتخاذ و اندیشیده شده است.
تعاونی روستایی، مسئول اصلی تامین میوه در بازار شب عید
آنچنان که حسنی مقدم معاون دفتر تنظیم بازار عنوان کرده، تعاونی روستایی، مسئول اصلی تامین میوه در بازار شب عید به شمار می‌رود.
چندی پیش، حسین شیرزاد، مدیر عامل و رئیس هیات مدیره سازمان مرکزی تعاونی روستایی ایران در گفت و گویی با رسانه‌ها در خصوص دستورکار‌های تعریف و اجرایی شده با هدف تنظیم و کنترل بازار میوه شب عید اظهار کرد: بلافاصله پس از دریافت ابلاغیه وزیر جهاد کشاورزی مبنی بر واگذاری مسئولیت اجرای تنظیم بازار میوه شب عید به سازمان مرکزی تعاونی روستایی ایران، برنامه ریزی‌های لازم برای حصول این امر تدوین و طراحی شد.
وی در ادامه می‌افزاید: یکی از دستورکار‌های اجرایی برای تنظیم و کنترل بازار میوه به خرید و تامین ۳۰ هزار تن سیب درختی معطوف می‌شود و کل سیب مورد درخواست و نیاز کمیته‌های راهبردی استانی به میزان ۲۴۷۰۰ به استان‌های گوناگون کشور حمل و ذخیره سازی شده است.
این مقام مسئول می‌گوید: فارغ از نیاز برآورده شده (۳۰ هزارتن) مقداری نیز تحت عنوان ذخیره احتیاطی در نظر گرفته شده که به واقع تناژ آن ۲۰ درصد از برآورد نیاز کلی و اولیه برآورد شده است.
وی در ادامه بیان می‌کند: به واقع معادل ۶۰۰۰ تن به عنوان ذخیره احتیاطی در نظر گرفته شده است تا در صورت لزوم به بازار عرضه شود.
۴۰ هزار تن مرکبات مورد نیاز شب عید، توسط دولت ذخیره سازی شده است
در میان میوه‌های موجود در بازار، مرکبات از نمونه اقلامی محسوب می‌شود که عموما با اقبال قابل توجهی همراه می‌شود و به تبع تامین و ذخیره سازی آن در روز‌ها و هفته‌های منتهی به پایان سال امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
چندی پیش، شریعت نژاد، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در گفت و گویی با رسانه‌ها درباره تامین مرکبات مورد نیاز مردم و بازار در شب عید اظهار کرد: بنابر اخبار و گزارش های دریافتی، دولت، ۴۰ هزار تن مرکبات برای تامین نیاز بازار ذخیره سازی کرده و از این حیث هیچگونه نگرانی احساس نمی‌شود.
آنچنان که شیرزاد رئیس سازمان مرکزی تعاونی روستایی اظهار کرده، میزان ذخیره احتیاطی پرتقال، به عنوان یکی از اصلی‌ترین میوه‌های مورد نیاز مردم در شب عید، ۵ هزار تن در نظر گرفته شده که در شرایط اضطراری و در صورت لزوم، روانه بازار و نظام عرضه در کشور خواهد شد.
با این اوصاف در مجموع، قریب به ۷۰ هزار تن سیب و پرتقال (بدون در نظر گرفتن میزان احتیاطی تعریف و لحاظ شده) برای عرضه در بازار شب عید در نظر گرفته شده است.
شیرزاد می‌گوید: فراوانی میوه باعث شده است تا امسال هیچگونه نگرانی در خصوص کمبود میوه وجود نداشته باشد و بنابر برنامه ریزی‌های طراحی شده، میوه‌های مذکور از دهه پایانی اسفند توزیع می‌شود، اما در واقع امر اجازه نهایی برای عرضه آن در بازار می‌باید از طریق ستاد تنظیم بازار کشور صادر شود.
کاهش تولید سیب درختی جو سازی است/رشد ۲۰ درصدی تولید نارنگی
مجتبی شادلو، نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران نیز ، ضمن تکذیب شایعاتی مبنی بر کاهش میزان تولید سیب درختی بیان کرد: به واقع این شایعات جو سازی است و در بحث تولید سیب درختی هیچگونه مشکلی وجود ندارد، افزایش قیمت نهاده‌ها و دستمزد نیروی انسانی از علل اصلی گرانی نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل محسوب می‌شود.
وی با اشاره با شرایط اقلیمی مساعد کشور گفت: به همین واسطه، تولید از نظر کمی و کیفی با رشد قابل توجهی همراه بوده و پیش بینی می‌شود به نسبت مدت زمان مشابه سال قبل، رشد ۲۰ درصدی تولید محقق شود.
شادلو در ادامه بیان کرد: برداشت نارنگی نیز از مهرماه آغاز شده و خوشبختانه مشخصا در ارتباط با این میوه خاص نیز شاهد رشد ۲۰ درصدی در تولید هستیم.
وی افزود: علی رغم بروز سرمازدگی بهاره و یخ زدگی محصولات در برخی مناطق، اما شرایط مستعد و مساعد تولید در دو خطه معتدل گرمسیری و نیمه گرمسیری در تنظیم بازار شب عید، مشکل خاصی وجود نخواهد داشت.
امید آن می‌رود با همگرایی سازمان تعزیرات و سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و نقش آفرینی مثبت و سازنده وزارت جهاد کشاورزی، تنظیم و کنترل شایسته، مطلوب و مناسبی در شب عید امسال رقم بخورد، امری که می‌توان آن را به عنوان یک خواست، انتظار و مطالبه عمومی جامعه پیگیری و در دستور کار قرار داد.