ایران اکونومیست- محیط پست در خلال دو دههی اخیر تغییرات زیادی داشته و همانطور که مسوولان معتقدند جنبههای زیست اجتماعی بشر دچار تغییرات زیادی شده و بخش سنتی پست را دچار تغییراتی کرده است. همچنین ظهور فناوریهای جدید الکترونیکی و همهگیر شدن اینترنت و تلفن همراه در کنار مقرراتزدایی در عرصه پست، تاثیری عمیق بر سازمانهای پستی گذاشته و حضور پست را در بخشهای سنتی کمرنگتر کرده است.
لزوم تعریف ماموریتهای جدید برای پست
آمار ارائهشده توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی حاکی است که در سال 1394، ترافیک مرسولات پستی ۶۷۲ میلیون و ۱۴۳ هزار و ۴۸۷ بوده است. این عدد در سال 1395 به ۴۹۵ میلیون و ۲۳۴ هزار و ۱۱۱ و در سال 1396 به ۴۷۶ میلیون و ۴۳۹ هزار و ۵۵۹ رسیده است. اما مطابق آخرین آمار منتشره از ترافیک مرسولات پستی تا تاریخ ۳۰ آذر 1397، این عدد به ۲۷۶ میلیون و ۶۲۲ هزار و ۳۹۴ رسیده است. این موضوع نشاندهنده کاهش چشمگیر ترافیک مرسولات پستی طی چهار سال اخیر است.
از طرفی، پست در دنیا به جهت نیاز مردم، ماموریتهای جدیدی را برای خود تعریف کرده است. زیرا در حال حاضر شاید کمتر کسی از ارسال نامه برای رساندن پیام خود به مخاطب استفاده کند و این موجب شده مرسولات پستی محدود به فرستادن کالا شود و همین موضوع تا حد زیادی موجب کاهش مرسولات پستی شده است. به همین دلیل و از آنجا که با توسعه شبکههای ارتباطی، سهم پست در حال کاهش است، براساس تاکید اتحادیه جهانی پست و با توجه به زیرساختهای موجود، پست باید ماموریتهای جدیدی برای خود ایجاد کرده و به سه بعد فیزیکی، الکترونیکی و بعد مالی دست یابد.
درواقع با اشاره به تهدیدها و فرصتهای عرصه فناوری اطلاعات، آینده پست وابسته به واکنش درست به گستره وسیع الکترونیکی است، زیرا در دوره اخیر بسیاری از کسب و کارهای سنتی یا از بین رفتهاند و یا کمتر اثری از آنها وجود دارد. پست نیز همانطور که ادعا دارد، سعی کرده در کنار سایر اقدامات به کسبوکارهای الکترونیکی توجه ویژهای داشته باشد که توسعه سیستمی توزیع محصولات پستی، توسعه سیستم همراه نامهرسان، توسعه سامانه مدیریت تجارت الکترونیک و راهاندازی صندوقهای هوشمند پستی معابر بخشی از اقدامات شرکت پست در سالهای گذشته بوده است.
با وجود این، همانطور که تقریبا بخش اعظمی از کسبوکارهای سنتی با توسعه ارتباطات الکترونیک به سمت الکترونیکی شدن رفتهاند و کسبوکارهایی که نتوانستند این مسیر را بهدرستی طی کنند، عرصهی رقابت را به رقبای الکترونیکی خود واگذار کردند، این موضوع نشان میدهد با گذر زمان، شرکتها باید به ارائه محصولات مطابق با فناوریهای جدید بپردازند تا از این قافله عقب نمانند.