مصاحبه با دکتر حسین شیرزاد معاون وزیر جهاد کشاورزی، مدیرعامل و رئیس هیات مدیره سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در خصوص اولویت های شبکه تعاونی های روستایی کشور در تولید بذر های اصلاح و گواهی شده
به گزارش ایران اکونومیست؛ حسین شیرزاد در این باره افزود: تکنولوژی تولید بذر، صنعتی با ریسک بالا، روبه رشد ، با گردش مالی عظیم، قدرت جذب سرمایه مطلوب، نرخ بازده بالا و حاشیه سود بسیار بالا است.
وی گفت: براساس تخمین فدراسیون بین المللی بذر(ISF) ارزش بازار رسمی کشورها در سال 2018 حدود 75 میلیارد دلار براورد گردید که هشت کشور امریکا، چین ، فرانسه، برزیل، کانادا، هند، ژاپن و آلمان با دارا بودن ارزش بیش از 56 میلیارد دلار بذر، به ترتیب در رتبه های اول تا هشتم دنیا قرار گرفتند.
وی افزود: بر طبق آمار(ISF) ارزش بذرهای رسمی ایران (350 میلیون دلار ) در سال 2017 در رتبه چهل و سوم جهانی قرار گرفت. به هر حال برآورد تقریبی نشان می دهد که 25% از بذر مصرفی کشور از بازارهای رسمی و 75% به صورت خود مصرفی است. تعاونی های تولید روستایی ایران با دارا بودن بیش از 3 میلیون هکتار از مرغوبترین اراضی زراعی کشور بهترین بستر برای تولید انواع بذور محسوب می گردند.
به اعتقاد شیرزاد، همه دانش انباشته تجربی و ظرفیتهای تعاونی های تولید روستایی کشور باید معطوف تولید بذر شود. و باتوجه به توانمندی شبکه و داشتن ظرفیت های انباری مناسب، خوشبختانه از حدود 10سال پیش ، شبکه تعاونیهای روستایی در اکثر استانها وارد عرصه تولید و فرآوری بذور گیاهی اصلاح شده (مخصوصاً بذر گندم ، جو و پنبه ) شده اند وافزایش سهمیه و همپنین ارتقاء کیفی بذور تولیدی یکی از اهداف اصلی سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران می باشد.
وی افزود: چهار فصله بودن، سابقه(Briding) ، وجود بانک ژن، زیر ساخت های گسترده موجود با پراکنش مناسب و تجربه طولانی شبکه در زمینه تدارک وتوزیع نهاده ها وحضور نیروی انسانی متخصص و ماهر و آمیخته مطلوب بازاری می تواند در خدمت کاهش تصدی های دولتی در تدارک وتوزیع نهاده های کشاورزی قرارگیرد.
وی گفت: بیش از ۲9 درصد زمین‌های کشاورزی ایران زیر کشت بذرهای هیبریدی قرار دارد كه در کشورهای پیشرفته این میزان تا ۹6 درصد می‌رسد کشت این بذور می تواند ضمن حاشیه سود و ارزش افزوده بالا، و کاهش هزینه های دولتی در این زمینه باعث شکوفایی و ایفای نقش مؤثر شبکه تعاون روستایی در سطح روستاها گردد
معاون وزیر جهاد کشاورزی عنوان داشت: در حال حاضر شبکه تحت پوشش با 79 سایت فراوری و بوجاری بذر گندم و جو، 3 سایت فراوری تولید بذر دانه های روغنی ،1 سایت تولید بذر ذرت، 2 سایت تولید بذر پنبه، 2 سایت تولید بذر سیب زمینی،1سایت تولید شلتوک در کشور فعالیت داشته و برای سال زراعی جاری تولید 140 هزار تن بذر گندم و 11 هزار تن بذر جو، 1000 تن کلزا ، 3000 تن سویا ،2500 تن سیب زمینی ، 450 تن شلتوک و500 تن پنبه را در برنامه دارد.
وی گفت: در صورت بستر سازی و حمایت همه جانبه در یک برنامه میان مدت ( تا افق 1400)، این سطح تولید میتواند به 200 هزار تن بذر گندم و 45 هزار تن بذر جو، 1200 تن بذر کلزا، 4500 تن بذرسویا، 1000 تن بذر برنج، 5000 تن بذر سیب زمینی،4000 تن بذر ذرت، 300 تن بذر یونجه ارتقاء یابد.
شیرزاد افزود: برنامه تولید بذر گندم کشوری سال 97( آبی و دیم کشوری) به میزان 572316 تن بوده که از این مقدار 496555 تن معادل 88 درصد محقق شده است. در حالی که 96 درصد سهمیه تخصیصی بذر گندم شبکه محقق شده که از میانگین کشوری بالاتر است.
وی گفت: همچنین برنامه تولید بذر جو سال 97 کشور به میزان 59000 تن بوده که از این مقدار حدود 36000 خریداری معادل 61درصد تولید محقق شده است. در حالکیه 66 درصد سهمیه تخصیصی بذرجوشبکه محقق شده که از میانگین کشوری بالاتر است. و باعث افتخار شبکه تعاون روستایی کشور است که تولید 92 درصد بذر کلزای کشور در شرکت کشت و صنعت شهید رجایی انجام می پذیرد.
وی ادامه داد، عمده استانهای تولید کننده ی بذور کشاورزی از جمله استان های، اردبیل، خوزستان، فارس، گلستان و همچنین کشت و صنعت جیرفت و کشت و صنعت شهید رجایی (دزفول) و مرکز بژوهشکده ی بذر اردبیل با سه هزار هکتار که در مراحل اولیه تأسیس می باشد.
شیرزاد مزایای تولید بذر توسط شبکه تعاونیهای روستایی، کشاورزی و تولید را جایگزینی نگرش و دیدگاه خدمات رسانی شبکه به اعضاء (کشاورزان ) به جای درآمدزایی در تولید بذر( دیدگاه بخش خصوصی) دانست و افزود، انتخاب تعاونیها به عنوان تولیدکننده بذر، کاهش چشمگیر هزینه های مهمی چون سرکشی و بازدید از مزارع، حمل بذر از مزرعه تا سایت بوجاری و... را به دنبال خواهد داشت. در تولید و توزیع بذر توسط شبکه ، فرآیند جایگزینی بذور خود مصرف کشاورزان با بذور اصلاح شده امکان پذیر شده که این مهم باعث افزایش کیفی وکمی تولید محصولات و بهره وری بالا و نیل به خودکفایی را به ارمغان خواهد آورد.
مدیرعامل تعاون روستایی کشور گفت: فنآوري توليد بذور هيبريد به عنوان يك فنآوري (راهبردی- پيشرفته)در كشاورزي دنيا شناخته شده است و میانگین نرخ بازده اقتصادي از نگاه سرمايه گزار در تولید بذر هیبرید در دنیا نسبت به ديگر نهاده هاي باغي 42 درصد است.
وی افزود: پتانسیل ها و توانمندی های شبکه تعاونیهایی روستایی در تولید و فرآوری بذور را در سهولت درترویج و انتقال تکنولوژی جدید(درون شبکه ای)، وجود امکانات اداری مناسب جهت بکارگیری و استقرار کارشناسان، اعمال مدیریت صحیح مزرعه در عرصه های حوزه عمل شرکت های تعاونی تولید، برخورداری از مدیران عامل باتجربه وکارشناس کشاورزی درسطح شرکت ها و اتحادیه های تعاون روستایی، توانایی تأمین ابزار تولید و خدمات مورد نیاز بهره برداران عضو، توانائی ایجاد تحول و توسعه در حوزه عمل و توانایی پذیرش وظایف تصدی گریهای دولت درامورکشاورزی به همراه توانائی هماهنگی و ارتباط با مراکز تصمیم گیری و نظارتی و در نهایت وجود زمینه اشتغال و توان ایجاد انگیزه های لازم برای فعالیت کارشناسان کشاورزی در تعاونیهای تولید با دارا بودن 81 ایستگاه بوجاری بذر دارای جواز جهت تولید بذور گواهی شده گندم و جو عنوان نمود.
رییس سازمان تعاون روستایی ایران، برنامه میان مدت راهبردی تهیه و تدارک انواع بذور تا افق 1400 را حول محور ارتقای کیفی سایت های فراوری و بوجاری بذر، برابر آخرین متد های روز دنیا، واردات تکنولوژی تولید بذر دانه های روغنی با مشارکت شرکت های معتبر خارجی،واردات تکنولوژی بذر پنبه با مشارکت شرکت های معتبر خارجی، تولید بذر هیبرید صیفی و سبزی با مشارکت شرکت های معتبر خارجی، تولید بذر حبوبات اعم از هسته های بذری و بذر گواهی شده، تولید بذر علوفه اعم از هسته های بذری و بذر گواهی شده،تولید بذر برنج اعم از ارقام محلی و پر پتانسیل،افزایش تولید بذر سیب زمینی در کلیه طبقات بذری، افزایش بذر گواهی شده (تا سطح 20000 هزار تن)، و آموزش مدیران و کارشناسان تولید بذر سازمان و شبکه تحت پوشش با استفاده از اساتید داخلی و خارجی معرفی نمود.
