«زوج و فرد» طرحی ناعادلانه از دید تهرانی‌ها

 به گزارش ایران اکونومیست؛ محبوبه ذاکری  با اشاره به عدم کارایی طرح زوج و فرد در پایتخت، گفت‌: در دنیا روش‌های کنترل آلودگی هوا مبتنی بر سه روش است؛ از آن جایی که منابع متحرک بخش عمده آلودگی هوا را بر عهده دارند یا باید تولید سوخت کنترل شود و یا باید وسائط نقلیه استاندارد که آلایندگی کمتری تولید می‌کنند، ساخته شوند که این دو روش در اختیار شهرداری تهران قرار ندارد.

وی با اشاره به اینکه در عمده شهرها برای کنترل آلودگی هوا راهکارهای مدیریت تقاضای سفر را در پیش می‌گیرند و در نظر دارند که الگوی رفتاری مردم را در حمل و نقل به سمت استفاده از وسایل نقلیه و یا دور کاری و یا شناور کردن ساعات کار سوق دهند، در این باره گفت‌: اگر تقاضای سفر کاهش یابد، پول سفر نیز کاهش یافته و به همین دلیل پیمایش و آلودگی هم کمتر می‌شود و این در حالی است که در مواقع مختلف ما راهکار شناور کردن ساعات اداری و همچنین دورکاری را تا یک حدی اجرایی کردیم، اما به نتیجه نهایی نرسیدیم.
معاون مطالعات و برنامه‌ریزی معاونت حمل ونقل ترافیک شهرداری تهران ادامه داد: به همین دلیل یکی از راهکارهای مدیریت تقاضای سفر که قیمت گذاری معابر، محدود کردن پارکینگ‌ها و …است را به عنوان یک راه‌حل در دستور کار قرار داده‌اند و بر این اساس مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهرداری تهران با اخذ مشاور دانشگاهی مطالعات زیادی را در مورد ارزیابی طرح ترافیک، ارزیابی طرح زوج و فرد، مقایسه و میزان اثرگذاری و نظرسنجی گسترده حضوری و اینترنتی از مردم در دستور کار خود قرار داد که مطالعات انجام شده نشان داد که مردم عنوان کردند که برای کاهش آلودگی هوا عمده مردم خواهان ایجاد تغییراتی هستند.
وی با بیان اینکه طرح زوج و فرد که در سال ۸۳ ۸۴ اجرایی شد، در راستای ایجاد تغییر در الگوی رفتار و بر اساس دسته بندی خودروها بود که همان موقع نیز اعلام شد که این طرح یک راهکار کوتاه مدت است، چرا که اساس دسته بندی وسایل نقلیه بر اثر زمان اثرگذاری خود را از دست می‌دهد و به عنوان مثال در سال ۸۴ تنها دو میلیون خودرو در تهران تردد می‌کرد که نصفی از این خودروها پلاک فرد و مابقی پلاک زوج داشتند و آن زمان سرانه مالکیت خودرو ۱۷ صدم بود و حالا سرانه مالکیت خودرو به سه دهم شده است و می‌بینید که تعداد خودروهای پایتخت دو برابر شده است. در آن زمان جمعیت تهران حدود هفت میلیون نفر بوده است و حالا جمعیت تهران به بیش از ۹ میلیون نفر رسیده است و قطعاً راهکاری که آن زمان برای دو میلیون خودرو در نظر گرفته بودند، حالا جوابگوی پنج میلیون خودرو نیست.
ذاکری با بیان اینکه سال‌ها است که طرح زوج و فرد سقف اضطرار خود را درنوردیده است و کاهش نمی‌یابد، گفت‌: البته حالا دسته بندی خودروها به زوج و فرد بهتر از نبود یک طرح است، اما باید کاری کرد که اثربخشی آن افزایش یابد.
وی با اشاره به اینکه نظرسنجی‌ها از حدود شش هزار شهروند تهرانی انجام شده است و بررسی‌ها نشان می‌دهد که تقریباً ۴۰ درصد از مردم طرح زوج و فرد راضی نیستند و آن را مصداق ناعدالتی می‌دانند تاکید کرد: البته مردم خواهان تغییر این طرح هستند و معتقدند که طرح زوج و فرد کارایی خود را از دست داده است.
ذاکری با انتقاد از رفتارها و خبرهای عوام فریبانه با بیان اینکه تنها راهکاری که در اختیار شهرداری است، مدیریت تقاضای سفر است، گفت: رفع آلودگی هوا و ترافیک جزو مطالبات و خواسته‌های اصلی مردم است و تنها ابزاری که در اختیار شهرداری است، مدیریت عرضه و تقاضای سفر است که باید از آن استفاده کنیم.