شرکت‌های ایرانی در پرکردن جای خارجی‌ها در میادین نفتی موفق می‌شوند؟

اما آیا شرکت‌های ایرانی می‌توانند حضور موفقیت‌آمیزی در چنین پروژه‌هایی داشته باشند؟

طرح نگهداشت و افزایش توان تولید در میدان‌های نفتی، بسته‌ای با 33 پروژه است که 29 مورد آن در بخش خشکی و مابقی در بخش فراساحل دنبال می‌شوند. برخی از فعالیت‌های پیش‌بینی‌شده در این طرح که برای مدت سه سال تعریف شده، شامل عملیات نصب و ارتقای تأسیسات سطح‌الارضی، اجرای خطوط لوله نفت و گاز، عملیات حفاری، تعمیر و تکمیل چاه، نصب و ارتقای تجهیزات سرچاهی و اجرای جاده‌های دسترسی و موقعیت‌ چاه‌ها در آن است.

سرمایه‌گذاری کل طرح، بالغ بر 6 میلیارد دلار است که حدود 20 درصد آن از محل آورده پیمانکاران و 80 درصد توسط وزارت نفت و از طریق اوراق منفعت تأمین می‌شود که برای این منظور، دو هزار میلیارد تومان اوراق منفعت تا پایان سال جاری منتشر خواهد شد.

حسین آفریده، رئیس دانشکده نفت و انرژی دانشگاه صنعتی امیرکبیر  شرکت‌‎های ایرانی برگزیده در طرح نگهداشت و افزایش تولید نفت را از جمله شرکت‌های توانمند ایرانی ارزیابی می‌کند.

** استفاده از توان داخلی در شرایط تحریم

این کارشناس امور نفتی در ادامه گفت: با توجه به اینکه کشور در شرایط تحریم به سر می‌برد و تکنولوژی روز عملاً وارد کشور نمی‌شود، بهترین کاری که می‌توان انجام داد استفاده از توانمندی داخلی است و وزارت نفت، شرکت‌هایی را که توانایی انجام این پروژه‌ها را دارند، به‌خوبی در کنار هم قرار داده است.

** نگهداری و حفظ منابع، اولویت وزارت نفت

آفریده با اشاره به تحریم‌ها در زمینه صادرات نفت ایران افزود: به هر حال، حتی اگر فروش نفت به لحاظ تحریم دچار مشکلاتی شده باشد، ما باید چاه‌های خودمان را حفظ کنیم و نگذاریم چاه‌هایمان افت پیدا کنند و شرایطشان دشوار شود. برای این امر، نیازمند اقداماتی هستیم که این چاه‌ها فعال باقی بمانند و در زمان مورد نظر، بتوانیم عملیات برداشت را انجام دهیم و در واقع، به سهم تعیین‌شده‌مان در اوپک برسیم.

وی نگهداری و حفظ منابع را اولویت وزارت نفت دانست و اضافه کرد: به اعتقاد من وزارت نفت شرایط را برای ساماندهی شرکت‌های توانمند داخلی در کنار یکدیگر فراهم کرده است و از آنجایی که در حال حاضر، برنامه توسعه به‌طور جدی مطرح نیست، نگهداری و حفظ چاه‌های موجود در اولویت قرار دارد.

** فرصتی برای ارتقای شرکت‌های داخلی

آفریده موقعیت به وجود آمده برای شرکت‌های ایرانی را مثبت ارزیابی کرد و گفت: این شرکت‌ها توان انجام این پروژه را دارند و با توجه به تجاربشان، می‌توانند در این زمینه فعالیت کنند. ضمن اینکه حضور در چنین طرحی، فرصت ارتقای سطح توانمندی آن‌ها را فراهم می‌کند و اگر در آینده افق بهتری به وجود آید، شرکت‌های بین‌المللی دارای تکنولوژی می‌توانند به آن‌‎ها بپیوندند ولی در حال حاضر، فعالیت شرکت‌های ایرانی بهترین تصمیم ممکن است.

** اقدام هوشمندانه وزارت نفت

این کارشناس امور نفتی نحوه تأمین مالی طرح را اقدام هوشمندانه وزارت نفت توصیف کرد و ادامه داد: به علت تحریم‌ها، امکان جذب منابع خارجی در صنعت نفت سخت شده و امکان‌پذیر نیست. این هوشمندی وزارت نفت است که راهکار تأمین مالی از طریق اوراق را مدنظر قرار داده است. از آنجایی که در بودجه از نظر میزان فروش نفت، فضایی برای توسعه میادین وجود ندارد، استفاده از این اوراق برای تأمین مالی پروژه‌های در دست اقدام، کاری ارزشمند و هوشمندانه‌ است.

** تقابل‌ها و مخالفت‌هایی که فرصت‌هایمان را گرفت

آفریده در ارزیابی مقایسه‌ای شرکت‌های ایرانی و خارجی  گفت: شرکت‌های داخلی به لحاظ تکنولوژی و ابزار کارآمد در مقایسه با شرکت‌هایی که به‌روز هستند امکانات کمتری دارند. البته آن‌ها می‌توانند مانند شرکت‌های خارجی فعالیت کنند، ولی بدیهی است اگر ابزار قوی‌تری داشتند، می‌توانستند در زمینه استخراج میادین حفاری شده و پیش‌بینی ذخایر، دقیق‌تر عمل کنند، اما در حال حاضر شرایط تحریم‌ها به‌گونه‌ای است که این امکان فراهم نیست.

وی ادامه داد: وزارت نفت قراردادهای جدیدی را مطرح کرده بود، ولی ما فرصتی را که برای جذب برخی از شرکت‌های بین‌المللی داشتیم، به دلیل تقابل‌ها و مخالفت‌های بی‌جهت داخلی، از دست دادیم و به نظر من وزارت نفت در این شرایط، منطقی عمل کرده و توانمندی‌های داخلی را تجمیع کرده که امکان حفظ وضع موجود میادین نفتی را در موقعیت بهتری فراهم می‌کند.

** ممکن است پروژه‌ها طولانی‌تر شوند

آفریده تفاوت عمده شرکت‌های ایرانی و خارجی را در زمان انجام پروژه دانست و گفت: در نهایت، کار با حضور شرکت‌های ایرانی هم انجام خواهد شد، اما ممکن است یک مقدار بازه زمانی انجام کار طولانی‌تر شود که این هم قابل درک است و ممکن است اتفاق بیفتد و ما راهکار دیگری نداریم. شرکت‌های ایرانی با توانمندی که من از آن‌ها دیده‌ام می‌توانند عملکرد موفقی داشته باشند، ولی نه به‌سرعت شرکت‌هایی که دارای تکنولوژی هستند. البته اکنون مسئله سرعت مطرح نیست و آنچه اهمیت دارد، حفظ این میادین و نگهداشت آن‌هاست که شرکت‌های ایرانی امکان اجرای آن را دارند.

منبع: ایرنا