به گزارش ایران اکونومیست؛ از اسفندماه پارسال که «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا برای هسمویی بیشتر در تیم خود، «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه وقت را کنار گذاشت و پمپئو را برای این سمت انتخاب کرد، هر روزه بر تیرگی روابط ایران و آمریکا افزوده می شود.
از جمله دلایل برکناری تیلرسون به اختلاف نظر او با ترامپ در زمینه توافق هسته ای با ایران برمی گشت. تیلرسون برخلاف رئیس جمهوری، ماندن در این توافق را در راستای منافع ملی ایالات متحده ارزیابی می کرد که این نگاه در تقابل با دیدگاه ترامپ قرار داشت.
کارشناسان معتقدند پمپئو شخصیتی مطیع در برابر ترامپ و دیدگاهی به شدت ضد ایرانی دارد اما به طور غیرمستقیم نیز بر رفتار رئیس جمهوری اثر می گذارد. در کنار ترامپ و پمپئو، ورود «جان بولتون» به کاخ سفید که دشمنی عمیق وی با ایران بر کسی پوشیده نیست، سه ضلع مثلث ضد ایرانی را در قوه اجرایی ایالات متحده ترسیم کرد.
در یکسال گذشته به ندرت می توان بیانیه، سخنرانی و یا دیداری از وزیر امور خارجه آمریکا را در زمینه خاورمیانه مشاهده کرد که در آن از خشونت طلبی علیه تهران خبری نباشد. سفر اخیر وی به کشورهای خاورمیانه از جمله اردن، مصر، امارات، بحرین، قطر، عربستان، عمان و کویت نیز بیش از هر هدفی بر ائتلاف سازی علیه تهران متکی بود.
پمپئو طی این سفر هشت روزه در هر دیداری بر سیاست های ضد ایرانی تاکید می کرد تا بلکه ایران را از لحاظ سیاسی در تنگنا نگهدارد. همانند صحبت هایی که او در مصر علیه ایران انجام داد و گفت «کشورهای دیگر هم مانند آمریکا به این نتیجه رسیده اند که باید با ایران مقابله کرد و نه این که درآغوش کشید»؛ سخنانی که با مواضع تند مقامات جمهوری اسلامی ایران از جمله «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان و «بهرام قاسمی» سخنگوی این وزارتخانه مواجه شد.
همچنین پمپئو در سفر خاورمیانه ای خود از اجلاس بین المللی ورشو خبر داد که قرار است طی روزهای 24 و 25 بهمن ماه در پایتخت لهستان برگزار شود. بر پایه برخی منابع خبری تا کنون از وزرای خارجه 70 کشور جهان برای شرکت در این اجلاس دعوت به عمل آمده است؛ اجلاسی که گفته می شود در آن بر مسائل خاورمیانه و به ظاهر برای ارتقای ثبات، امنیت و آزادی در این منطقه تمرکز خواهد شد اما در حققت بخش اعظم آن متوجه ایران و نفوذ تهران در منطقه است.
بنابراین تجربه زمامداری پمپئو نشان می دهد که وی تاکنون از هیچ تلاشی برای حمله به ایران فروگذار نکرده است. پس از آماده سازی مقدمات خروج آمریکا از برجام توسط پمپئو، وی مطالبات گزافی را در قالب شروط دوازده گانه به منظور برگزاری مذاکرات مجدد با تهران مطرح کرد؛ شروطی که عمق دشمنی و ستیزه جویی رئیس قبلی سازمان سیا را نشان می داد.
از همان زمان خروج آمریکا از برجام، هر نوع مذاکره ای بین تهران- واشنگتن متوقف شد و شروط پمپئو برای مذاکرات مجدد بیش از این که واقعی به نظر برسد، نسخه ای برای پیچیده تر شدن اختلاف به شمار می رفت به طوری که از نگاه «جرمی شاپیرو» مدیر تحقیق روابط خارجی در شورای اروپا، «این فهرست از ایرانیان همه چیز خواسته است غیر از گرویدن به دین مسیحیت، این بیشتر به تقاضایی برای تسلیم بی قید و شرط شبیه است تا تلاشی واقعی برای مذاکره.» همچنین «تریتا پارسی» مدیر شورای ملی ایرانیان آمریکا نیز معتقد بود که شروط دوازده گانه پمپئو تنها به مقابله ختم می شود.
در همین ارتباط بود که اردیبهشت ماه پس از رسانه ای شدن شروط تبلیغاتی پمپئو، حجت‌الاسلام «حسن روحانی» رئیس جمهوری در دیدار با جمعی از اساتید و پزشکان، اظهار کرد: اینکه یک آقایی که سال ها در یک مرکز جاسوسی مشغول فعالیت بوده، حالا بخواهد از جایگاه وزیر خارجه امور آمریکا برای ایران و دیگر کشورها تعیین تکلیف کند به هیچ وجه پذیرفتنی نیست. شما چه کاره اید که م خواهید برای ایران و جهان تصمیم بگیرید و بگویید ایران در زمینه فناوری هسته‌ای چه بکند و چه نکند؟
کارشناسان حوزه بین الملل بر این باورند که مقامات آمریکایی به ویژه شخص ترامپ و وزیر امور خارجه وی هر چند در ظاهر بر «تغییر رفتار ایران» تاکید می کنند اما در واقع اندیشه «تغییر رژیم» را در سر دارند؛ سیاستی که از دهه ها پیش آن را سرلوحه سیاست خارجی خود در خاورمیانه قرار داده اما ناکام مانده اند.
طی ماه های اخیر کاخ سفید سیاست «فشار حداکثری» را علیه ایران با بهره گیری از تحریم های ثانویه در پیش گرفت و اینک نیز تلاش دارد تا فشارهای سیاسی را از طریق دیدارهای دیپلماتیک و با برگزاری اجلاس بین المللی بر فشارهای اقتصادی بیافزاید؛ سیاستی که به باور ناظران به دلیل نارضایتی های جهانی از عملکرد ترامپ و واگرایی بین آمریکا و متحدان دیرینه این کشور از یک سو و قدرت چشمگیر ایران و بازیگری موثر منطقه ای و بین المللی تهران از سوی دیگر تحقق نخواهد یافت.
