به گزارش ایران اکونومیست؛ بانک جهانی در گزارش "چشم انداز اقتصاد جهانی" با اشاره به آمارهای مختلف شامل ضعیف شدن تجارت و سرمایهگذاری بینالمللی، ادامه تنشهای تجاری و آشفتگی مالی در بازارهای نوظهور طی یک سال اخیر، نتیجه گرفته که ابرهای طوفانی بر سر اقتصاد جهان سایه افکندهاند. در نتیجه رشد اقتصادی در بازارهای نوظهور امسال ثابت خواهد ماند در حالیکه مجموع رشد اقتصاد جهانی ضعیفتر از پیشبینیهای قبلی خواهد بود.
یکی از عوامل موثر در این ارزیابی، تحکیم سیاست پولی از سوی بانک مرکزی آمریکا بوده است. بانک جهانی در گزارش اخیر خود خاطرنشان کرده است بانکهای مرکزی اقتصادهای توسعه یافته به تداوم تحکیم سیاستهای پولی که تاکنون از روند احیای اقتصاد جهانی از بحران مالی ۱۰ سال پیش حمایت کرده بود، ادامه میدهند. بانک مرکزی آمریکا در سال ۲۰۱۸ نرخهای بهره را چند دور افزایش داد و پس از آن از دو دور دیگر افزایش نرخها در سال ۲۰۱۹ خبر داد با این حال جروم پاول، رییس بانک مرکزی آمریکا، اخیرا لحن خود را در این خصوص ملایم کرده است.
نرخهای بهره بالاتر و بدنبال آن، رشد ارزش دلار فشار شدیدی را به کشورهای مقروض و شرکتها و مصرفکنندگان در بازارهای نوظهور تحمیل خواهد کرد. چنین کشورهایی نسبت به خروج ناگهانی سرمایه که آنها را زیر بار بدهیهای دلاریشان له خواهد کرد آسیب پذیر هستند. بدتر از همه، بدهی دولتی در کشورهای کم درآمد طی چهار سال گذشته افزایش پیدا کرده و طبق آمار بانک جهانی، از ۳۰ به ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی رسیده است.
رشد اقتصادی در ژاپن، ایتالیا و آلمان در سه ماهه سوم سال میلادی گذشته منفی شد و آشفتگی مالی، بازارهای سهام جهان را در چند هفته پایانی سال ۲۰۱۸ فرا گرفت.
کریستالینا جورجیهوا، مدیر اجرایی بانک جهانی، در این باره اظهار کرد: در آغاز سال ۲۰۱۸ اقتصاد جهانی همه موتورهای رشد خود را بکار گرفت اما در اواخر سال روند رشد خود را از دست داد و امسال نیز مسیر ناهمواری را پیش رو دارد و با تشدید موانع اقتصادی و مالی برای کشورهای نوظهور و در حال توسعه، پیشرفت جهان در ریشهکنی فقر به خطر خواهد افتاد.
اما جالب است که طی دو هفته گذشته فضای خوشبینانهای شکل گرفته است و انتظارات برای بهبود روابط تجاری آمریکا و چین، به بازارهای سهام رونق بخشیده و از رشد قیمت نفت پشتیبانی کرده است. تغییر ارزیابیها درباره روند افزایش نرخهای بهره آمریکا نیز مورد استقبال گرم سرمایهگذاران قرار گرفته است.
اما این امر مشکلاتی که برای اقتصاد جهانی وجود دارد را برطرف نمیکند. حتی صلح آمریکا و چین برای پایان بخشیدن به جنگ تجاری ممکن است برای جلوگیری از کندی اقتصاد جهانی کافی نباشد. اوله هانسن، مدیر استراتژی کالا در ساکسو بانکی در یادداشتی تحقیقاتی چنین نوشت: توافق تجاری میان آمریکا و چین ممکن است روند وخامت آمار اقتصادی که اخیرا از آمریکا گرفته تا اروپا و چین مشاهده شده است را آهسته کند اما بعید است روند مذکور را معکوس کند.
چین برای نخستین بار در بیش از دو دهه گذشته، کاهش فروش سالانه خودرو در این کشور را اعلام کرد که زنگ خطر کاهش رشد اقتصادی را به صدا درآورد. طبق گزارش بلومبرگ، فروش خودرو در چین در سال ۲۰۱۸ به میزان ۶ درصد کاهش یافت و بانک آمریکایی گلدمن ساکس کاهش ۷ درصدی را برای سال ۲۰۱۹ پیشبینی کرده است. چین بزرگترین بازار خودروی جهان است بنابراین افت فروش در این کشور به معنی مشکلات خودروسازان در سایر نقاط جهان خواهد بود.
با این حال این آمار خیلی هم بد نیست. افت ناگهانی فروش خودرو نشانه تغییر و تحولات در بخش انرژی است. خدمات تاکسی آنلاین و رشد فروش خودروهای برقی در چین احتمالا نشان میدهد موتورهای احتراق داخلی به اوج رشدشان رسیدهاند. طبق اعلام انجمن خودروسازان چین، فروش خودروهای برقی در چین در سال ۲۰۱۸ برای نخستین بار به بیش از یک میلیون دستگاه رسید و امسال ممکن است به یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه بالغ شود.
این انجمن اعلام کرده که تقاضا برای خودرو همچنان وجود دارد و ممکن است حدود سه سال طول بکشد تا به اوج خود برسد. ابهاماتی که ممکن است خرید خودرو را کاهش دهند، افت توسعه اقتصادی و روابط تجاری آمریکا به چین هستند.
بازار نفت تمامی این عوامل منفی را نادیده گرفت و قیمت وست تگزاس اینترمدیت هفته جاری به بالای ۵۰ دلار در هر بشکه رسید. نفت برنت نیز برای مدت کوتاهی به بالای مرز ۶۰ دلار در هر بشکه صعود کرد.
براساس گزارش اویل پرایس، در حال حاضر کاهش تولید نفت اوپک پلاس، مذاکرات تجاری آمریکا و چین و همچنین ملایم شدن مواضع بانک مرکزی آمریکا در خصوص افزایش نرخهای بهره، معاملهگران نفت را دلگرم کرده است اما هشدار بانک جهانی نباید نادیده گرفته شود.