به گزارش ایران اکونومیست؛ با دکتر حسین شیرزاد معاون وزیر جهاد کشاورزی و مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور در این باره گفت و گویی انجام شده که در ذیل می آید.
** آقای دکتر شیرزاد با توجه به پیشنهاد معاون اول رئیس جمهور و ابلاغیه وزیرجهاد کشاورزی مبنی بر مسئولیت سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در تنظیم بازار میوه(سیب و پرتقال) عید سال 1398 وضعیت میوه پرتقال را چگونه ارزیابی می کنید؟
* تنظیم بازار محصولات کشاورزی در اکثر کشورها به عنوان یکی از مهمترین وظایف حاکمیتی دولتها محسوب میشود خصوصا در کشورهای پیشرفته از نظر کشاورزی این موضوع از اهمیت بالاتری برخوردار است. معمولا هم در ایام پایانی هر سال با توجه به اینکه با نزدیک شدن به عید نوروز میزان تقاضا برای تهیه اقلام مورد نیاز از جمله میوه افزایش می یابد در صورتی که میزان عرضه و تقاضا متناسب سازی نشود افزایش شدید قیمت را بوجود خواهد آمد. بررسی تغییرات تقاضا برای پرتقال در شش ماه دوم سال نشان می دهد که میزان تقاضا برای خرید پرتقال در اسفند ماه هر سال حدودا 61 درصد بالاتر از ماه های قبل از آن می باشد.همچنین بررسی روند نشان ازآن دارد که تقاضا در آذر ماه با رشد18 درصدی نسبت به آبان ماه رو برو بوده و بعد از آذر ماه تقاضا تا حدی کاهش یافته و در اسفند ماه به بالاترین مقدار خود در شش ماه دوم سال می رسد. مثلا در چهار هفته پایانی سال میزان تقاضا برای خرید پرتقال در هفته پایانی به شدت افزایش پیدا می کند، به نحوی که حدود 62 درصد از کل تقاضا اسفند ماه در هفته پایانی شکل می‌گیرد و به عبارت دیگر میزان تقاضا برای خرید پرتقال در هفته پایانی سال حدودا 5.5 برابر هفته اول اسفند ماه می باشد. بررسی اطلاعات سازمان میادین شهرداری تهران هم نشان می دهد که خرید پرتقال برای ایام نوروز از روز دوم هفته آخر اسفند ماه آغاز می شود و در دو روز قبل از روز عید به حداکثر میزان خود می رسد و در مجموع در آن روز میزان تقاضا برای خرید پرتقال حدودا 6 تا 7 برابر روز اول هفته می باشد. هرساله در ابتدای ورود پرتقال به بازار کشور با توجه به نوبرانه بودن روند قیمت به شدت کاهشی است و در اواخر آذر ماه قیمت پرتقال به کف سالانه خود برخورد می کند و روند افزایشی از اواسط بهمن ماه با شیب نسبتا ملایم آغاز می شود و در هفته پایانه سال به سقف ماهانه خود برخورد می کند.
** وضعیت تغییرات قیمتی پرتقال در هفته اول دی ماه در شهر تهران و پیش بینی شرایط آینده بازار را چگونه می بینید؟
* آمار های بانک مرکزی حاکی از آن است که قیمت پرتقال درجه یک در سطح شهر تهران در هفته سوم آذر ماه در شهر تهران و در دکان های سطح شهر حدود 81900 ريال می باشد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از 38.5 درصد رشد داشته است که این میزان از رشد با توجه به اینکه تقریبا با رشد شاخص کل برابر است حاکی از آن است که میزان عرضه در سال جاری تغییر معنی داری نکرده است و بازار حالت نرمال و پایداری را طی می کند. بررسی آمار های صادراتی این محصول تا پایان آبان ماه حاکی از صادرات 4000 تنی این محصول دارد( صادرات پرتقال عموما در زمستان صورت می گیرد) لذا در سه ماه پیش رو ناتعادلی قابل پیش بینی مورد انتظار نیست. نکته قابل توجه اینکه قیمت پرتقال در هفته پایانی سالهای نرمال از حیث تولید، تقریبا با قیمت اواخر آبان ماه برابری می کند و بر پایه این فرض قیمت قابل انتظار برای پرتقال با کیفیتهای متفاوت در آخر هفته حدود 88000 تا 92000 در سطح شهر تهران می باشد.
** اتحادیه های مرکزی و ملی وابسته به سازمان مرکزی تعاون روستایی چه برنامه ای برای تنظیم بازار پرتفال شب عید دارند؟
* بطور تاریخی، تقاضا برای میوه های اصلی سبد میوه ایام پایانی سال در هفته پایانی سال به شدت افزایش می یابد و در هفته پایانی از روز 22 اسفند به بعد به شدت افزایش یافته و در دوروز مانده به عید نوروز به اوج خود می رسد و در روز پایانی اندکی کاهش می یابد که این رفتار تقاضا می تواند مبنایی برای عرضه محصولات تنظیم بازار در ایام پایانی سال باشد.از سویی بررسی بازار پرتقال و همچنین میزان تولید آن در مبادی اصلی تولید نشان از یک سال نرمال از نظر میزان عرضه می باشد، لذا رفتار نرمال قیمتی در ادامه سال مورد انتظار است. تاکنون بالای 87 درصد پرتقال ها چیده و بیش از 92 درصد از پرتقال شمال کشور تا اواسط دی ماه برداشت و به انبار ها منتقل می شود بنابراین در حال حاضر زمان کمی برای خرید پرتقال روی درخت وجود دارد و بایستی در کمترین زمان ممکن این کار به انجام برسد، هرچند اجرای عملیات خرید در محدوده های زمانی کوتاه ممکن است موجب آشفته شدن بازار و افزایش قیمت ها شود، بنابراین خرید محصولات تنظیم بازاری باید با حداقل تنش به انجام برسد. روند توزیع پرتقال در طرح تنظیم بازار ایام پایانی سال از سال 1394 تا 1398 نشان می دهد که میانگین توزیع پرتقال در سالهای 94 تا 97 نوسان حدود دوبرابر داشته است و بنظر من میزان توزیع پرتقال (مورد نیاز) سال 98 حدود 9 درصد بیش از سال گذشته است. اتحادیه سراسری باغداران کشور و اتحادیه باغداران استان مازندران برنامه ریزی دقیقی را برای مداخله هدفمند در بازار پرتقال از حدود 2 ماه گذشته بصورت آرام شروع کردند و میزان مکفی و قابل توجهی از پرتقال های با کیفیت عالی تامسون شمال مورد نیاز استانهای مختلف کشور خریداری، و پس از مراحل شستشو، زدن قارچ کش ، واکس مخصوص و سورتینگ و گرمخانه و جعبه زنی در انبارها و سردخانه ها انبار گردید. وضعیت بسیار آرام و طبیعی است و تا پایان سال افزایش غیر منتظره قیمتی در این خصوص نخواهیم داشت. امسال با اعتماد بیشتر به اتحادیه ها ی تخصصی کشاورزی وظایف تنظیم بازاری را البته با نظارت عالیه سازمان مرکزی تعاون روستایی به خود اتحادیه ها واگذار کردیم و از همکاری همه باغداران، سورتینگ داران، سردخانه داران و اعضای پر تلاش اتحادیه ملی باغداران کشور و اتحادیه استانی باغداران مازندران به دلیل همکاری شبانه روزی شان کمال تشکر را داریم.
