ارتباط صنعت و دانشگاه، گره گشای مشکلات تولید

به گزارش ایران اکونومیست؛ 'این یکی از ماموریت های مهم دانشگاه است که با فعالیت های علمی و تحقیقاتی خود به نیازهای صنایع پاسخ دهد و اگر مساله ای در واحدهای تولیدی وجود دارد از ظرفیت های خود برای حل آن استفاده کند'

قوانین وزارت علوم در ایجاد فرصت مطالعاتی اساتید در بخش صنایع نیز از اهمیت ویژه ای در تقویت ارتباط بین دانشگاه صنعت برخوردار است.

موضوع ارتباط دانشگاه با صنعت تنها جزیی از فرایند بهره گیری از ظرفیت های دانشگاه ها را در بر می گیرد و فراتر از این، دانشگاه می تواند با تمام بخش های استان ارتباط برقرار کند.'

اینها بخشی از صحبت های سید ابوالحسن نائینی رییس دانشگاه مادر استان قزوین، در خصوص مساله ارتباط صنعت با دانشگاه است، مساله ای که با وجود تاکیدات و شعارهایی که درباره آن مطرح می شود هنوز هم چندان محقق نشده و چرخ دنده های صنعت بدون اتکای کامل به تحقیقات علمی دانشگاه ها حرکت می کند.

از سوی دیگر این روزها بسیاری از مسئولان معتقدند که علت بالا بودن بیکاران در کشور این است که دانش آموختگان ما به دلیل دوری دانشگاه و صنعت از هم ، مهارت و تجربه کاری لازم را ندارند.

صنعت‌ ما در انتظار افراد مدرک‌دار نیست‌ بلکه‌ نیازمند نیروهای‌ کاربردی‌ متخصص‌ و تحول‌گرا است، متخصصانی که‌ بتوانند ایده بدهند و ایده را به یک محصول و خدمت نو و رقابتی تبدیل کنند.

رتبه اول صنایع شوینده کشور، حضور در جمع چهار استان برتر کشور در جذب سرمایه گذار، رتبه پنجم در تولید الیاف مصنوعی با سهم 8.21 درصد، قطب تولید کننده قطعات خودرو و موتورسبکلت در کشور، سومین استان تولید کننده محصولات مهم باغی زیتون و انگور، رتبه پنجم در تولید مقاطع فولادی و آهنی با سهم 6.29 درصد، 4.2 درصد سرمایه گذاری صنعتی کشور، رتبه سوم در تولید شیشه فلوت و رتبه اول در تولید شیشه دارویی، رتبه اول در تولید کاشی گرانیتی قزوین را به عنوان استانی با موقعیت ها و امتیازات ویژه در صنعت تبدیل کرده که در صورت تقویت ارتباط با اصحاب علم می تواند حرف های بسیار بیشتری در این زمینه داشته باشد.

**زمینه دسترسی پذیری مدیران برای محققان و پژوهشگران باید فراهم شود
یک فعال حوزه صنعت در قزوین گفت: بر خلاف کشورهای پیشرفته چون ژاپن که محققان آن به طور مستمر و از نزدیک و به راحتی با مدیران در ارتباط هستند، جوان نخبه و مخترع ایرانی برای بدیهی ترین امور مورد نیاز خود گاهی ماه ها باید برای ملاقات با یک مدیر باید پشت درب ادارات منتظر باقی بماند که این اصلا در شان یک کشور انقلابی نیست.

سروش اطلس باف افزود: با وجود جلسات مشترک بین دانشگاه و صنعت متاسفانه این جلسات تنها در حد چند مصوبه و سخنرای باقی مانده و خروجی چندانی از آنها شاهد نیستیم.

وی با تاکید بر اینکه باید نگاه دانشگاه به صنعت نزدیک تر شود،گفت: شرکت ما با نام یونیلیور یک طرح مهارت آموزی برای دانشجویان سال اول دانشگاه دارد تا آن را در پروسه ای چهار ساله به انجام برساند.

وی گفت: در سال جاری این برنامه با حضور 9 دانشجوی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) در فصل تابستان آغاز شد اما متاسفانه این دانشجویان برای نیازهای اولیه رفاهی یعنی تامین خوابگاه دچار مشکل شدند.

اطلس باف با بیان اینکه پروژه مورد نظر با وجود تمام کمبودها با موفقیت انجام شد و از سال آینده تکرار می شود، گفت: دانشجویان شرکت کننده در این برنامه بسیار درخشان عمل کردند و این نشان می دهد اعتماد به قشر جوان در صنعت می تواند کمک های بسیار بزرگی کند.

**برخی طرح های دانشگاهی بنیه علمی چندانی ندارند
یک فعال صنعتی در نیروگاه شهید رجایی نیز معتقد است با وجود اهمیت بالای ارتباط دانشگاه با صنعت، متاسفانه آموزش های دانشگاهی چندان موفق نبوده و بارها شاهد ورود دانش آموختگانی از دانشگاه ها بوده ایم که ابتدایی ترین مفاهیم و ابزارهای رشته برق را نمی دانند.

محمد سمیعی با اشاره به فعالیت های نیروگاه شهید رجایی در همکاری با دانشگاه ها،افزود: این نیروگاه در سال های گذشته قراردادهایی با دانشگاه های مختلفی چون علم و صنعت، شریف، بین المللی امام خمینی (ره) ودانشگاه آزاد اسلامی در بخش های مختلف امضاء کرده و به نتایج خوبی هم رسیده است.

وی اضافه کرد: این نیروگاه همچنین اقدامات متعددی نیز در حوزه آموزش کارآموزان و حمایت از پایان نامه های دانشجویی داشته است.

سمیعی ادامه داد: علاوه بر ارتباط با دانشگاه، نیروگاه شهید رجایی در راستای ارتباط صنعت با صنعت نیز با صنایعی که بستر ساخت یک قطعه در حوزه برق را داشته اند نیز اقدام کرده و برخی قطعات مورد نیاز خود را از آنها تامین کرده است.

وی افزود: پیشنهاد می شود کارگروه آموزش و فناوری که یک کارگروه حاکمیتی است در این شرایط ناپایدار اقتصادی حداقل در استان قزوین با ارایه خدمات مشاوره ای به شرکت های دچار بحران آنها را مجددا احیا و راه اندازی کند.

**در واگذاری پروژه ها سهم دانشگاه های قزوین نادیده گرفته می شود
عضو هیات علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) نیز با اشاره به آیین نامه جدید وزارت علوم مبنی بر اینکه هر عضو هیات علمی دانشگاه در بدو استخدام باید حداقل در 2 مقطع سه ماهه در صنایع حاضر شود،گفت: اساتید جوان ما خصوصا با توجه به آموزش های مقاله محور و تئوریک بضاعت چندانی در حوزه ورود به صنعت ندارند و ورود آنها نمی تواند خیلی راه گشا باشد.

مهدی سلطانپور با بیان اینکه با بازنگری در آیین نامه ها بیشترین آسیب را اساتید می بینند،افزود: در حال حاضر مهم ترین آفت در این خصوص الزام اساتید دانشگاه ها به حضور اداری در دانشگاه است در حالی که اگر زمینه ای فراهم شود که آنها 2 روز هم در صنعت حاضر باشند هم برای دانشگاه و هم صنعت کمک کننده خواهد بود.

این استاد دانشگاه به یک معضل دیگر نیز اشاره کرد و گفت: هم اکنون پروژه های بسیار سودآوری در کشور وجود دارند که ناعادلانه و یا بر اساس لابی گری به بخش های خاصی واگذار می شوند و دانشگاه ها در سطح شهرستان ها و پژوهشگران شهرستانی دستشان به آنها نمی رسد.

وی اظهار داشت: در این راستا وزارت خانه ها می توانند با ایجاد ممیزی هر کدام از این پروژه ها را به بخشی که توان و ظرفیت آن را دارد واگذار کنند.

سلطانپور افزود: از این طریق سهم دانشگاه های سایر استان ها نیز که بضاعت علمی آنها هم کمتر از تهران نیست اینچنین مهجور نمی ماند.

**نمره های تشویقی به پایان نامه های صنعتی راهکار تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه
مدیر دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) با اشاره به برنامه های پیش روی این دفتر گفت: افزایش تعامل با صنعت از طریق برگزاری نشست های عمومی با صنعت، نشست هم افزایی دانشگاه با حوزه صنعت و آب و کشاورزی، حضور در شهرک های صنعتی و حضور صنعت در دانشگاه از جمله برنامه های ما به شمار می رود.

علی رجب پور، تشویق اعضای هیات علمی و دانشجویان را نیز از دیگر برنامه های این دفتر عنوان کرد و گفت: می توان با نمره تشویقی به پایان نامه های صنعتی، افزایش ظرفیت استاد با انجام پایان نامه های صنعتی، افزایش امتیاز قراردادهای صنعتی و در نظر گرفتن امتیاز پژوهشی و کمک هزینه برای ارایه پروپوزال و همچنین فرصت مطالعاتی فنی اساتید و دوره های پسادکتری اقدام به این کار کرد.

وی، مشارکت بخش خصوصی را نیز از دیگر راهکارهای افزایش تعاملات دانشگاه با صنعت عنوان کرد و گفت: با مشارکت این بخش در برقراری ارتباط با دانشگاهیان و صنایع، شناسایی نیازهای صنایع و توانمندی های اعضای هیات علمی، بازرایابی و برگزاری استارت آپ ها این می توان این مهم را دنبال کرد.

رجب پور افزود: مهارت افزایی و اشتغال پذیری دانشجویان نیز از دیگر برنامه های پیش رو است که با ارتقای دوره های کارآموزی و کارورزی و تعامل با سازمان فنی و حرفه ای، دوره های مهارتی تکمیلی در2 رشته مهندسی، افزایش ظرفیت کارآموزی توسط صنایع و نظارت بر روند کارآموزی توسط صنایع، می توان آنها را محقق کرد.

**دانشگاه امام خمینی(ره) 17 تفاهم نامه فعال با صنایع قزوین دارد
مدیر دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) در ادامه به برخی قراردادهای شاخص صنعتی از سال 90 تا 97 اشاره کرد و گفت: این دانشگاه هم اکنون 17 تفاهم نامه فعال با نیروگاه شهید رجایی، شرکت نفیس نخ، شرکت بیدستان، شرکت یونیلیور، شرکت آب منطقه ای، پژوهشگاه صنعت نفت، شرکت تام لوکوموتیو آریا و شرکت توزیع نیروی برق دارد.

رجب پور اظهار داشت: این دانشگاه همچنین 6 قرارداد با شرکت شهرک های صنعتی، هفت قرارداد با آب منطقه ای، چهار قرارداد با پژوهشگاه نیرو، 2 قرارداد با صنایع دفاع و 2 قرارداد با سیمان آبیک دارد.

وی در ادامه خواستار حضور بیشتر و موثرتر صنایع در دانشگا ه ها، از جمله راه اندازی بخش کوچکی از خط تولید در دانشگاه، تعریف پروژه های مشترک در راستای رفع چالش ها، مشرکت در آموزش از جمله سمینارها و کنفرانس ها در رشته های مرتبط، همکاری در فرصت مطالعاتی صنعتی اعضای هیات علمی و دوره های پسا دکتری صنعتی، افزایش ظرفیت و ارتقای دوره های کارآموزی شد.

**شرکت شهرک های صنعتی هشت تفاهم نامه فعال با دانشگاه های قزوین دارد
معاون شرکت شهرک های صنعتی نیز در خصوص ارتباط این مجموعه دولتی مرتبط با زیرساخت های صنعتی با دانشگاه ها گفت: این شرکت از سال 91 هشت تفاهم نامه با دانشگاه های استان شامل بین المللی امام خمینی(ره)، دانشگاه های آزاد قزوین، تاکستان، بویین زهرا، فنی و مهندسی بویین زهرا و موسسه آموزش عالی غیاث الدین جمشید کاشانی در راستای تقویت ارتباط صنعت با دانشگاه امضا کرده است.

رضا صفاری افزود: برگزاری بیش از 20 بازدید و تور علمی اساتید و دانشجویان ، حمایت مادی و معنوی از کنفرانس های ملی و بین المللی دانشگاه های استان و همکاری در برگزاری دوره های آموزشی از دیگر اقدامات این شرکت در راستای ارتباط بخشی با دانشگاه بوده است.

وی اضافه کرد: شرکت شهرک های صنعتی به منظور حمایت از طرح های علمی و دانشگاهی و همچنین صنایع کوچک فعالیت های حمایتی از صنایع کوچک، پشتیبانی از برگزاری دوره های آموزشی مورد نیاز کارکنان، برگزاری تورهای صنعتی، ایجاد مراکز خدمات فناوری و کسب و کار در شهرک صنعتی کاسپین، حمایت از پایان نامه های دانشجویی را بر عهده دارد.

وی گفت: حمایت از حضور واحدهای صنعتی در نمایشگاه های داخلی و خارجی و اعزام و پذیرش هیات های تجاری، پرداخت تسهیلات یارانه دار در قالب کمک های فنی و اعتباری، کمک به توسعه خوشه های صنعتی، صندوق ضمانت سرمایه گذاری صنایع کوچک، فن بازار، انجام مطالعات تخصصی در حوزه صنعت( مطالعه بازار، عارضه یابی)، از دیگر مواردی است که این شرکت در راستای ارتقای همکاری های علمی و صنعتی انجام می دهد.

صفاری افزود: همچنین در راستای حمایت از پایان نامه های دانشجویی 6 قرار داد از پایان نامه های دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) و 6 قرارداد حمایت از پایان نامه های دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی قزوین امضا شده است.

**کارت دسترسی آسان برای صاحبان ایده و مخترعان تعریف شود
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی قزوین نیز گفت: به منظور تقویت ارتباط دانشگاه با صنعت باید ساز و کارهایی برای تجاری سازی محصولات فراهم شود تا بتوانند برای استان و کشور سودآوری لازم را داشته باشند.

ابوالفضل یاری با بیان اینکه بسیاری از ایده های علمی به خاطر حمایت نشدن در همان مرحله اول باقی می مانند، افزود: سازمان مدیریت و برنامه ریزی آمادگی تعریف ساز و کارها برای حمایت از ایده ها را دارد و حتی با معرفی ایده های موفق و برتر در جلسات ستاد اقتصاد مقاومتی آمادگی امضای تفاهم نامه مشترک کاری نیز دارد.

وی همچنین از برنامه ریزی برای صدور کارت دسترسی آسان برای محققان و صاحبان ایده ها خبر داد تا بتوانند بدون دغدغه با مسئولان ارتباط برقرار کنند.

یاری، برگزاری تورهای علمی را نیز راهکاری برای توسعه ارتباط دانشگاه و صنعت عنوان کرد و گفت: همچنین برای حمایت از طرح های پژوهشی، این طرح ها نیز باید در راستای حل مشکلات و نیازها تهیه شوند.