به گزارش ایران اکونومیست، ، بیماریهای دستگاه گوارش به همه بیماریهایی که مربوط به دستگاه گوارش باشد گفته میشود و شامل مشکلات بخش فوقانی مانند ازوفاژیت، اولسر پپتیک معده و دوازدهه، بیماری روده مانند سندرم روده تحریک پذیر و بیماریهای التهابی روده و بیماری غدد گوارش مانند کبد، لوزالمعده، کیسه صفرا و مجرای صفراوی میشود.
زخم معده در واقع یک واژه عمومی برای کلیه زخمهای بوجود آمده در ناحیه معده و بخش ابتدایی روده است که بهتر است برای آن، واژه زخمهای معدهای، رودهای یا زخم پپتیک به کار برده شود؛ از شایعترین علائم بروز زخم دستگاه گوارشی، میتوان به سوزش در نواحی بین بالای ناف تا زیر قفسه سینه در شدتهای مختلف اشاره کرد.
ترانه محمدی متخصص گوارش و کبد اظهار کرد: سرطان گوارش نشانههایی شبیه سایر بیماریهای دستگاه گوارش دارد؛ ﺳـﺮﻃﺎنﻫـﺎی دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮرﺗﺎﻟﯿﺘﯽ و ﺑﺮوز ﺑـﺎﻻ در ﺑـﯿﻦ ﺳـﺎﯾﺮ ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎ از اﻫﻤﯿﺖی ﺧﺎﺻ ﺑﺮﺧﻮردار است و در این بین ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺷﯿﻮه زﻧﺪﮔﯽ و ﺷﻬﺮﻧﺸﯿﻨﯽ از ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ راﺑﻄـﻪ مستقیم با بروز انواع سرطانها به ویژه ﺳﺮﻃﺎن دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش دارند.
این متخصص گوارش و کبد بیان کرد: ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎی ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻓﻮﻗﺎنی دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش، ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎی ﻣﻌﺪه و ﻣﺮی، ﮔﺮوه ﻣﺘﻔﺎوتی از ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژیک و زﻳﺴﺖﺷﻨﺎختی ﻳﻜﺴﺎنی ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ میﺷﻮﻧﺪ؛ ﺷﻴﻮع اﻳﻦ ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎ در آﺳﻴﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻛﺸﻮرﻫﺎی ﻏﺮبی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺘﺄﺛﺮ از سبک زﻧﺪگی و ﻳﺎ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ژنتیکی اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺑﺎﺷﺪ.
محمدی ادامه داد: اﮔﺮﭼﻪ در دﻫﻪﻫﺎی ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮوز ﺳﺮﻃﺎن ﻣﻌﺪه ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ، اما اﻳﻦ ﺳﺮﻃﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دوﻣﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﺮگ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺳﺮﻃﺎن در ﺟﻬﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ میﺷﻮد؛ در اﻳﺮان ﺳﺮﻃﺎن ﻣﻌﺪه پس از ﺳﺮﻃﺎن رﻳﻪ ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮﻃﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر میرود.
وی درباره سرطان روده بزرگ،گفت: سرطان کولورکتال، سرطانی است که روده بزرگ (کولون) و یا رکتوم را درگیر میکند؛ کلمه کولورکتال، کوچک شده کولون و رکتوم است، ﺳﺮﻃﺎن ﻛﻮﻟﻮرﻛﺘﺎل، ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻧﻮع ﺳﺮﻃﺎن ﻛﺸﻨﺪه در ﺟﻬﺎن اﺳﺖ و ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺣﺪود یک ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺮﻃﺎن ﺷﺪه و ﻧﻴﻢ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ در اﺛﺮ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﺮﻃﺎن میﻣﻴﺮﻧﺪ.
سرطان گوارش چقدر شایع است؟
این متخصص گوارش و کبد درباره ﻣﻴﺰان ﺑﺮوز اﻳﻦ ﺳﺮﻃﺎن در اﻳﺮان، اظهار کرد: سرطان روده بزرگ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻛﺸﻮرﻫﺎی ﻏﺮبی ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ، ﺑﻪﻃﻮری ﻛﻪ ﭘﻨﺠﻤﻴﻦ و ﺳﻮﻣﻴﻦ ﺳﺮﻃﺎن ﻣﺘﺪاول ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدان و زﻧﺎن است؛ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات در ﻣﻴﺰان ﺑﺮوز و ﺑﻘﺎی ﺑﻴﻤﺎران، ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺸﺨﻴصی ﺳﺮﻃﺎن ﻛﻮﻟﻮرﻛﺘﺎل اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺎﺑﻞ اﺻﻼح و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞاﺻﻼح یعنی ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺎ اﻳﺠﺎد ﺗﻐﻴﻴﺮدر سبک زﻧﺪگی ﺗﻘﺴﻴﻢ میﺷﻮﻧﺪ.
محمدی تشریح کرد: ﻋﻮاﻣﻞ ﻗﺎﺑﻞاﺻﻼح ﺷﺎﻣﻞ چاقی، رژﻳﻢﻫﺎی ﻏﺬایی در ﺑﺮدارﻧﺪه ﮔﻮﺷﺖ ﻗﺮﻣﺰ، ﻣﺼﺮف ﻛﻢ ﻣﻴﻮه و ﺳﺒﺰﻳﺠﺎت، ﻣﺼﺮف زﻳﺎد اﻟﻜﻞ، ﻣﺼﺮف دﺧﺎﻧﻴﺎت، ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻓﻴﺰیکی ﻛﻢ و ﺗﻔﺎوتﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی اﺟﺘﻤﺎعی اﺳﺖ؛ ﻋﻮاﻣﻞﺧﻄﺮ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺻﻼح اﻳﻦ ﺳﺮﻃﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻦ ﺑﺎﻻی ۶۵ ﺳﺎل، ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻓﺎمیلی ﺳﺮﻃﺎن، ﺑﻴﻤﺎری اﻟﺘﻬﺎبی روده، پولیپهای آدنوماتوی فامیلی، سرطان فامیلی غیر پولیپی روده بزرگ هستند.
عوامل خطر بروز سرطان کولورکتال چیست؟
وی درباره عوامل خطر بروز سرطان کولورکتال، گفت: ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﻧﻈﻴﺮ ﻧﮋاد، ﻣﻜﺎن ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎیی و سبک و ﻋﻮاﻣﻞ بالینی و ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژیکی ﻧﻈﻴﺮ ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮده ﺑﺪنی، وﺿﻌﻴﺖ ﺗﺎﻫﻞ، درﺟﻪ ﺗﻮﻣﻮر، اﻧﺪازه ﺗﻮﻣﻮر، ﻣﻴﺰان وﺳﻌﺖ ﻧﻔﻮذ دﻳﻮاره روده، ﻣﺘﺎﺳﺘﺎز دور، ﻣﺘﺎﺳﺘﺎز ﻏﺪد لنفی و ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژیک ﺗﻮﻣﻮر ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﺑﻘﺎی ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﺮﻃﺎن ﻛﻮﻟﻮرﻛﺘﺎل ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ.
این متخصص گوارش و کبد با تاکید بر اینکه ﻋﻼئم ﺳﺭطاﻥ ﻛﻭﻟﻭﻥ بستگی ﺑﻪ ناحیه ابتلای ﺭﻭﺩه ﺩﺍﺭﺩ، گفت: ﻋﻼﺋﻡ ﺳﺭﻁﺎﻥ رکتوم ﺑﺎ ﻋﻼئم سرطان کولون راست کاملا متفاوت است، سرطان در قسمت چپ کولون علائم پر سر و صداتری نسبت به قسمت راست دارد، به طور کلی علائمی که در این سرطان ایجاد میشود مختص این بیماری نیست و ممکن است در سایر بیماریهای کولون نیز مشاهده شود.
علائم سرطان کولون چیست؟
محمدی درباره دیگر علائم سرطان کولون، گفت: از علائم این سرطان میتوان به تغییر در اجابت مزاج، کاهش قطر مدفوع، احساس تخلیه ناکامل روده، تغییر رنگ مدفوع، درد شکم، کاهش وزن و لاغری، کم خونی و خستگی و علائم غیر رودهای اشاره کرد؛ خوشبختانه در بسیاری از موارد سرطان کولون از ابتدا با علائم درد همراه است و به همین علت به آن توجه میشود.
وی افزود: چنانچه بیماری در قسمت چپ شکم باشد ممکن است با احساس نفخ یا پری، دل پیچه و پیچش شروع شود و به تدریج با رشد تومور و ایجاد تنگی در کولون و علائمی شبیه انسداد روده ایجاد شود، اما در قسمت راست، این بیماری تا زمان استقرار کامل، اغلب درد ندارد و ممکن است با علائم دیگری مانند بیاشتهایی، کم خونی و دفع خون سیاه همراه باشد.
علل بروز سرطان روده بزرگ
این متخصص گوارش و کبد بیان کرد: هر چند علت دقیق بروز سرطان روده هنوز مشخص نیست، اما پزشکان چند عامل را مشخص کردهاند که خطر ابتلای فرد به این سرطان را افزایش میدهند، این عوامل عبارتند از، رسیدن به سن ۵۰ سالگی یا بیشتر، ابتلا به پولیپهای غیرسرطانی روده و راست روده در جداره داخلی این عضو، سابقه خانوادگی ابتلا به این سرطان، وجود فاکتورهای غیرطبیعی ژنتیکی، کشیدن سیگار، نوشیدن مشروبات الکلی، داشتن رژیم غذایی پرچرب و کم فیبر، برخی ویروسها، بیماریهای حاد شکمی مثل ورم مخاط روده بزرگ و سندرم کرون.
محمدی درباره عوامل پیشگیری از بروز سرطان روده بزرگ، گفت: تحرک و ورزش، تعدیل وزن و جلوگیری از چاقی، مصرف آسپیرین و داروهای ضد التهابی NSAID، استفاده رژیم غذایی پرفیبر از قبیل سبزیجات و میوه جات و سبوس گندم، مصرف کافی اسید فولیک و متیونین، مصرف کافی کلسیم، کاهش مصرف چربی از ۴۰ درصد کالری روزانه به ۳۰ درصد در روز از جمله عوامل مهم در پیشگیری از این سرطان است.