به گزارش ایران اکونومیست، از 26 آبانماه ( 17 نوامبر ) حدود یک ماه است که جنبش اعتراضی به نام "جلیقه زردها" کماکان گریبان دولت فرانسه را گرفته وروز به روز طیف های مختلفی از مردم این کشور نظیر رانندگان، بازرگانی ، احزاب سیاسی و حتی دانش آموزان نیز به موج اعتراضات مییوندند ، زمزمه های اخیر نیز حاکی از آن است که این آتش درحال دامنگیری دیگر کشورهای اتحادیه اروپا شده است .
در همین راستا گفتوگویی با سید نادر نوربخش کارشناس مسائل اروپا انجام شده که در ادامه آمده است
سید نادر نوربخش کارشناس مسائل اوپا درباره ماهیت و خواسته های اساسی جلیقه زردها اظهار کرد: به دنبال افزایش قیمت نفت درسال جاری افرادی که در حومه پاریس زندگی میکردن به دلیل وابستگی به حملونقل شخصی و استفاده از خودروهای خود به این افزایش بهای سوخت اعتراض کردند که در این میان هم مکرون طرحی برای افزایش مجدد مالیات سوخت از ابتدای ژانویه ارائه کرد، این اشتباه راهبردی ریاست جمهوری فرانسه باعث شد که پس از چند روز این مخالفت ها از اعتراض قیمت سوخت تبدیل به تقاضای استعفای رییس جمهور فرانسه و یا تقاضا برای انحلال پارلمان یا مجمع ملی فرانسه شود. در نتیجه اساس اعتراضات جلیقه زردها در ابتدا منوط به بالا رفتن مالیات سوخت و به طور خاص گازوئیل و در درجه بعد بنزین میشد اما واکنش اشتباه مکرون مسبب بحرانی شدن فضای اعتراضات در فرانسه شد.
وی همچنین درباره وابستگی حزبی جلیقه زردها اینگونه ادامه داد: ناگفته نماند که این گروه معترض وابسته به هیچ حزبی نبوده و در بین جلیقه زردها حضور گروههای چپ افراطی ، راست افراطی و حتی میانه رو راهم شاهد هستیم. اما ویژگی مشترک جلیقه زردها به طور کلی تقابل میان حومه و مرکز بوده و افرادی که دربین معترضان وجود دارند نوعی افراد ضد ساختار محسوب میشوند به بیانی دیگر یعنی به ساختار اصلی و حاکمان فعلی فرانسه اعتراض دارند .در نتیجه نمیتوان گفت که جلیقه زردها به چه گروهی وابسته هستند.ناگفته نماند که درفرانسه به طور معمول اعتراضات سازماندهی میشوند یعنی اگر افراد معترض وابسته به حزب چپگرایان باشند اتحادیه های کارگری از آنان حمایت کرده و اگر منسوب به جریان راستگرایان باشند تحت حمایت گروه های کاتولیک و مذهبی قرار خواهند گرفت؛ این در حالی است که اعتراضات فعلی در فرانسه هیچگونه سازماندهی نشده و در ابتدا به صورت خودجوش از یک قرار در فیس بوک آغاز شد و سپس گسترش پیدا کرد که مسبب اصلی توسعه اعتراضات واکنش بد و دیر هنگام مکرون بود تا جایی که حتی پس از عقب نشینی مکرون از مواضع پیشین خود در سه شنبه کماکان مخالفان صحنه را ترک نکردند زیرا در حال حاضر مطالبات بالاتر رفته و تبدیل به تقاضا درراستای استعفای مکرون شده است.
کارشناس سیاسی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه به چه دلیل معترضان فرانسوی "جلیقه زردها" نام گرفتند،اینگونه بیان کرد:طبق قوانین راهنمایی و رانندگی در فرانسه تمامی رانندگان این کشور به جهت حفظ ایمنی ملزم هستند در اتومبیلهای خود جلیقه های زرد رنگ را دارا باشند از همین رو این جلیقه های به تعداد انبوه در دسترس مردم فرانسه قرار داشته و حال نیز از آن به عنوان نمادی برای اعتراض استفاده شده است.
نوربخش درباره برخی اظهار نظرها مبنی بر احتمال فراگیر شدن اینگونه اعتراضات در دیگر کشورهای اتحادیه اروپا و همچنین دیگر کشورهای مستعد برای اینگونه اعتراضات اینگونه بیان کرد: تا به حال چندین تظاهرات در کشورهای دیگرنظیر بلژیک و هلند در حمایت از جلیقه زردها انجام شده که بزرگی اعتراضات در پاریس را نداشته است؛ از همین رو احتمال اینکه چنین مخالفتهایی فراگیر شده و به وضعیت فعلی فرانسه شبیه شود چندان محتمل نیست. ناگفته نماند که در کشورهایی که محبوبیت حزب حاکم یعنی رئیس جمهور یا صدراعظم پایین تر از یک حد خاص برسد احتمال وجود چنین تظاهراتی وجود دارد و به طور طبیعی در دیگر کشورهایی که میزان مقبولیت بالا باشد این احتمال بسیار کاهش مییابد. برای مثال درحالحاضر محبوبیت مکرون در فرانسه زیر 25 درصد است، درحالیکه درکشوری مانند ایتالیا میزان مقبولیت دولت راستگرای این کشور نزد مردم در سطح بالایی قرار دارد.
وی همچنین درباره تضعیف محبوبیت مرکل در آلمان و احتمال اینکه سرانجام مکرون هم در شرایط مشابهی قرار بگیرد، ادامه داد:طبق آخرین نظر سنجیها محبوبیت مرکل درحدود 50 درصد تخمین زده شده و این یعنی درحدود دوبرابر میزان مقبولیت مکرون .در نتیجه نمیتوان وضعیت فعلی پاریس را نسبت به مرکل هم پیشبینی کرد زیرا دوره سیاسی مرکل به پایان رسیده و از نظر ریاست صدر اعظمی هم تا چند سال آتی مرکل از صحنه سیاسی خارج شده و جایگزین وی هم تعیین شده است.
کارشناس مسائل سیاست خارجی در ادامه با اشاره به وضعیت قانون اساسی فرانسه خاطرنشان کرد: نظام فرانسه ریاستی بوده و طبق این نظام هیچگونه سازوکاری در جهت عزل رییس جمهور وجود ندارد. درنتیجه دولت نوعی آسودگی دارد که هرچقدر هم که مخالفتها افزایش یابد بازهم قانونی در راستای استعفا یا عزل وی وجود ندارد و درنهایت تنها امکان انحلال مجمع ملی پاریس وجود دارد که در آن صورت هم تنها کابینهاش تغییر کرده و به نوعی نخست وزیر سپر بلای تمام این اعتراضات شده و تغییر خواهد کرد؛ اما باوجود تمام این موارد اگر این اعتراضات به انقلاب منجر شود آن زمان شرایط تغییر کرده و قابل پیشبینی نخواهد بود.
وی همچنین با اشاره به وضعیت سیاسی حاکم بر آلمان خاطرنشان کرد: در نظامهای پارلمانی مثل نظام آلمان وقوع تظاهراتی مانند فرانسه از طریق پارلمان حتی به عزل صدراعظم هم منجر خواهد شد، زیرا پارلمان آلمان نقش قوه مققنه را داشته و در این کشور قوه مقننه قوه اجرایی و صدر اعظم را تعیین میکند.درحالیکه در فرانسه این دوموضوع از هم تفکیک شده و قوه اجراییه به طور جداگانه از قوه مقننه انتخاب میشود، لذا از این بابت وضعیت فرانسه مستحکمتر از آلمان است.
نوربخش در پاسخ به این سوال که آیا وقوع این تظاهرات در فرانسه ممکن است به روی کار آمدن افراط گرایان در این کشور منجر شود،گفت:حزب جبهه ملی به رهبری ماری لوپن که امروز نامش به "حزب تجمع ملی " تغییر کرده، مانند حزب چپ افراطی درصدد استفاده از این فضا در جهت زیر سوال بردن مکرون و مخاطره وضعیت فعلی وی است، اما بهطور مستقیم از این جریان حمایت نکرده است زیرا حزب جبهه ملی با عقاید راست افراطی خود شدیدا طرفدار نظم و امنیت عمومی جامعه بوده و حمایت از شرایط فعلی در حکم شمشیری دولبه برای وی خواهد بود.اما نمی توان منکر شد که رقبای مکرون هم در جبهه راست افراطی وهم چپ افراطی از وضعیت فعلی وی بسیار خوشحال بوده و درصدد هستند تا از این شرایط برای افزایش محبوبیت خود در دوره های اینده انتخابات محلی ، انخابات مجمع ملی و یا ریاست جمهوری سال 2022 استفاده کنند.
وی درپایان اعتراضات فرانسه بر روند spv را بی تاثیر دانست و تصریح کرد:مکرون در صدد تبدیل فرانسه به کشوری مناسب برای تجار و بازگانان بود که با مقاومت مردم این کشور مواجه شده و جنبش های زرد رنگ را بوجود آورد . از همین رو اعتراضات امروزه فرانسه در اصل نوعی تقابل مرکز و پیرامون در این کشور و اعتراض به نابرابری امکانات در فرانسه است و از آنجا که این مخالفتها جنبه داخلی دارند بر سیاست خارجی این کشورتاثیری نخواهد گذاشت .ناگفته نماند که سیاست خارجی پاریس با عزل یک دولت و یا برقرای کابینه جدید تغییرنخواهد کرد و این موضوعات دراز مدت و راهبردی بوده است که تغییر آن شاید یک دهه به طول انجامد.