به گزارش ایران اکونومیست؛ طرح آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی هر سال توسط مرکز آمار ایران و با همکاری معاونت آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامهریزی استانها در سراسر کشور اجرا میشود که نتایج آمارگیری سال 1396 به تازگی منتشر شده است.
هزینه و درآمد خانوارها، تأثیر مستقیمی بر شرایط معیشتی خانواده ها و کیفیت زندگی آنان دارد و از همین رو از اهمیت خاصی برخوردار است.
تعادل بین هزینه و درآمد خانوارها، همواره برای مردم و برنامه ریزان کشور چالش آفرین بوده است و در برنامه های نوسازی بر نزدیک کردن این دو به هم تلاش می شود.
کهگیلویه و بویراحمد با احتساب نفت از جمله استان هایی است که بیشترین تولید ناخالص داخلی را داراست اما به همراه استانهای ایلام و خراسان جنوبی کمترین سهم را در تولید غیرنفتی کشور دارند.
با این حساب، بررسی درآمدها و اولویت های هزینه ای خانوارهای این استان از اهمیت بسزایی برخوردار است و می توان به اولویت بندی نیازهای جامعه پی برد.
مرکز آمار ایران به تازگی نتایج تحقیق خود پیرامون هزینه ها و درآمدهای خانوارهای شهری در استان های مختلف کشور در سال 1396 را منتشر کرده که در آن جایگاه کهگیلویه و بویراحمد نیز مشخص شده است.
تعداد خانوارهای نمونه شهری برحسب گروه های درآمد سالانه در این گزارش در کل کشور 18 هزار و 701 خانوار که سهم کهگیلویه و بویراحمد در این نمونه گیری 536 خانواده بود.
**استفاده از وسیله نقلیه شخصی
درصد خانوارهای نمونه شهری استفاده کننده از اتومبیل شخصی در سال گذشته در کل کشور 50.55 درصد بوده است.
خانوارهای شهری ساکن استان یزد با 69.19 درصد و کهگیلویه و بویراحمد با 32.92 درصد به ترتیب بیشترین و کمترین خانوارهای استفاده کننده از اتومبیل شخصی بوده اند.
استفاده کنندگان از موتورسیکلت در بین خانوارهای شهری کل کشور در سال قبل به طور متوسط 16.08 درصد بوده است و شهروندان بوشهری با 51.12 درصد بیشترین استفاده را از این وسیله نقلیه داشتند.
خانوارهای شهری ساکن استان البرز در سال 1396 با 0.4 درصد کمترین استفاده را از موتورسیکلت داشتند و کهگیلویه و بویراحمد با 2.25 درصد پس از البرز در رتبه دوم قرار گرفت.
میانگین استفاده از دوچرخه در بین خانوارهای شهری کل کشور 12.02 درصد بود و ساکنان شهری کهگیلویه و بویراحمد در سال گذشته بطور متوسط 7.26 درصد از از دوچرخه استفاده کردند.
شهروندان اصفهانی با 26.83 درصد و سیستان و بلوچستان با 2.72 درصد حداکثر و حداقل استفاده از دوچرخه را در سال 1396 داشتند.
** رادیو و لوازم خانگی
خانوارهای شهری استفاده کننده از رادیو در کل کشور 5.19 درصد در سال گذشته بود و شهرنشینان چهارمحال و بختیاری با 48 درصد بیشترین استفاده را از رادیو داشتند.
خانوارهای نمونه گیری شده شهری استان های قزوین و کهگیلویه و بویراحمد در سال 1396 از رادیو استفاده نکردند.
میانگین استفاده از یخچال فریزر در بین خانوارهای شهری سراسر کشور 63.24 درصد در سال 96 بود و ساکنان شهری کهگیلویه و بویراحمد در سال گذشته با 87.16 درصد بیشترین استفاده را از این وسیله داشتند .
شهروندان کرمانی در سال قبل با 41.28 درصد حداقل استفاده را از یخچال فریزر کردند.
خانوارهای شهری خراسان جنوبی با 90.21 درصد حداقل استفاده از تلفن همراه را در سال گذشته داشتند.
** تسهیلات عمده مسکن
شهروندان کهگیلویه و بویراحمد در سال گذشته بطور 100 درصد از آب لوله کشی و برق و به میزان 97.47 درصد از گاز برخوردار بودند.
خانوارهای شهری کل کشور 43.52 درصد از شبکه عمومی فاضلاب برخوردار هستند و این نسبت در کهگیلویه و بویراحمد در سال قبل 0.45 درصد بود.
خانوارهای شهری کردستان با 98.65 درصد بیشترین بهره مندی از شبکه عمومی فاضلاب را در سال گذشته داشتند.
** تلفن، اینترنت و رایانه
متوسط استفاده از تلفن در کل کشور طی سال 1396 به میزان 74.71 درصد و در کهگیلویه و بویراحمد 57.02 درصد این وسیله بکار گرفته شد.
خانوارهای شهری ساکن استان مرکزی در سال قبل با 93.62 درصد و سیستان و بلوچستان با 21.42 درصد به ترتیب بیشترین و کمترین استفاده از تلفن را داشتند.
میانگین استفاده از تلفن همراه در کشور 95.64 درصد و خانوارهای شهری کهگیلویه و بویراحمد با 98.53 درصد بیشترین استفاده کننده از این دستگاه در سال 1396 بودند.
در کل کشور بطور متوسط 53.75 درصد خانوارهای شهری از اینترنت استفاده می کنند و این نسبت در سیستان و بلوچستان با حداقل استفاده 23.15 درصد است.
خانوارهای شهری ساکن استان کهگیلویه و بویراحمد با 83.57 درصد بیشترین استفاده کنندگان اینترنت در کل کشور بودند.
خانوارهای شهری سراسر کشور بطور میانگین در سال قبل 37.81 درصد از رایانه استفاده کردند و شهروندان کهگیلویه و بویراحمد با 71.04 درصد و سیستان و بلوچستان با 16.81 درصد به ترتیب بیشترین و کمترین استفاده کنندگان رایانه در سال 1396 بودند.
** هزینه های غیرخوراکی
متوسط هزینه های غیرخوراکی سالانه خانوارهای شهری کل کشور 252 میلیون و 775 هزار ریال و این نسبت در کهگیلویه و بویراحمد 205 میلیون و 842 هزار ریال بود.
شهروندان تهرانی با 390 میلیون و 922 هزار ریال و کرمان با 138 میلیون و 976 هزار ریال به ترتیب بیشترین و کمترین هزینه را برای مواد غیر خوراکی در بین خانوارهای شهری سراسر کشور در سال 96 پرداخت کردند.
** پوشاک و کفش
میانگین هزینه کرد خانوارهای شهری سراسر کشور برای پوشاک و کفش در سال گذشته 13 میلیون و 229 هزار ریال بود و شهروندان کهگیلویه و بویراحمد با 30 میلیون و 718 هزار ریال بیشترین هزینه را برای خرید این اجناس پرداخت کرده بودند.
خانوارهای شهری سمنان با هشت میلیون و 58 هزار ریال کمترین پرداخت هزینه را برای خرید پوشاک و کفش در سال 96 داشتند.
** اجاره بها
در زمینه اجاره بها و سایر هزینه های منزل مسکونی خانوارهای شهری سراسر کشور به طور متوسط 97 میلیون و 874 هزار ریال در سال قبل داده بودند و مبلغ اجاره بهای سالانه در بین شهروندان کهگیلویه و بویراحمد بطور میانگین 55 میلیون و 567 هزار ریال بود.
شهروندان تهرانی با 200 میلیون و 50 هزار ریال و خراسان جنوبی با 33 میلیون و 796 هزار ریال بیشترین و کمترین اجاره را در سال گذشته پرداخت کرده بودند.
** هزینه های بهداشتی و درمانی
متوسط هزینه های بهداشتی و درمانی خانواده های شهری کشور 23 میلیون و707 هزار ریال در سال قبل بود و این نسبت در کهگیلویه و بویراحمد 14 میلیون و 160 هزار ریال بود.
شهروندان استان مازندران با 32 میلیون و 69 هزار ریال و کرمان با هشت میلیون و 272 هزار ریال حداکثر و حداقل هزینه را برای امور درمانی و بهداشتی سال قبل پرداخت کردند.
** تفریحات و سرگرمی
مبلغ 2 میلیون و 474 هزار ریال هزینه ای بود که در سال 1396 بطور میانگین برای تفریحات و سرگرمی سراسر کشور پرداخت شده بود و خانوارهای شهری ساکن کهگیلویه و بویراحمد بالاترین هزینه را در کل کشور به مقدار پنج میلیون و 499 هزار ریال متحمل شده بودند.
خانوارهای شهری ساکن سمنان کمترین هزینه را برای تفریحات و سرگرمی خود به مبلغ 743 هزار ریال در سال 96 پرداخت کردند.
** تحصیل و آموزش
بیشترین هزینه تحصیل و آموزش خانوارهای شهری مربوط به شهروندان تهرانی با 10 میلیون و 758 هزار ریال و کمترین آن برای آذربایجان غربی با 2 میلیون و 978 هزار ریال بود.
میانگین پرداخت هزینه تحصیل و آموزش سراسر کشور هفت میلیون و 64 هزار ریال در سال قبل برآورد شد در حالی که این نسبت در کهگیلویه و بویراحمد چهار میلیون و 602 هزار ریال در سال 1396 گزارش شد.
**هزینه های خوراکی و دخانی
بطور میانگین خانوارهای شهری در کشور سال گذشته 16 میلیون و 936 هزار ریال برای تهیه آرد، رشته، غلات و فرآورده های آن هزینه کرده بودند و شهروندان کهگیلویه و بویراحمد با 10 میلیون و 559 هزار ریال کمترین مقدار را برای این سبد خرید اختصاص داده بودند.
شهروندان ساکن مازندران با پرداخت 22 میلیون و 677 هزار ریال بیشترین هزینه را برای تهیه آرد، رشته، غلات و فرآورده های آن در سال قبل اختصاص داده بودند.
میانگین هزینه پرداختی برای انواع شیر در کل کشور 2 میلیون و109 هزار ریال بود و ساکنان شهری کهگیلویه و بویراحمد با پرداخت 429 هزار ریال کمترین مبلغ را داده بودند.
خانوارهای شهری ساکن تهران بیشترین هزینه را برای تهیه انواع شیر به مقدار سه میلیون و 145 هزار ریال در سال گذشته پرداخت کرده بودند.
خانوارهای شهری سراسر کشور سال گذشته یک میلیون و 790 هزار ریال برای نوشابه پرداخت کرده بودند و این نسبت در سمنان با کمترین هزینه 733 هزار ریال برآورد شد.
شهروندان کهگیلویه و بویراحمد برای خرید نوشابه در سال قبل هفت میلیون و 238 هزار ریال بیشترین هزینه را در کشور برای این نوشیدنی اختصاص داده بودند.
متوسط مصرف دخانیات در بین خانوارهای شهری سراسر کشور یک میلیون و 544 هزار ریال در سال قبل بود که شهروندان چهارمحال و بختیاری بیشترین هزینه را برای این کار به میزان 2 میلیون و 377 هزار ریال پرداخت کرده بودند.
شهروندان ساکن کهگیلویه و بویراحمد پس از خراسان جنوبی با پرداخت 208 هزار ریال کمترین هزینه را برای تهیه دخانیات داده بودند.
** متوسط انواع درآمد
متوسط تعداد افراد در خانوارها ی شهری سراسر کشور 3.43 نفر و در کهگیلویه و بویراحمد 4.04 نفر بود.
تعداد افراد دارای درآمد در بین خانوارهای شهری سراسر کشور 1.47 نفر و اردبیل با بیشترین تعداد 2.65 نفر بود.
شهروندان کهگیلویه و بویراحمد کمترین تعداد افراد دارای درآمد سالانه به میزان 1.24 نفر را دارا بود.
** حقوق بگیران
سرانه درآمد از حقوق بگیری خانوارهای شهری کل کشور 126 میلیون و 42 هزار ریال گزارش شد و این نسبت در کهگیلویه و بویراحمد 127 میلیون و 243 هزار ریال بود.
بیشترین میزان درآمد از حقوق بگیری مربوط به شهری خانوارهای هرمزگان با 181 میلیون و 264 هزار ریال و کمترین آن مربوط به آذربایجان غربی با 67 میلیون و 63 هزار ریال گزارش شد.
** مشاغل آزاد
میانگین درآمد از مشاغل آزاد شهرهای سراسر کشور 59 میلیون و 59 هزار ریال ارزیابی شد در حالی که این نسبت در کهگیلویه و بویراحمد 48 میلیون و 52 هزار ریال بود.
شهروندان مازندرانی با 108 میلیون و 764 هزار ریال و سمنان با 27 میلیون و 798 هزار ریال به ترتیب بیشترین و کمترین درآمد را از طریق مشاغل آزاد کسب کردند.
میانگین درآمد پولی از مشاغل آزاد کشاورزی خانواده های شهری سراسر کشور در سال گذشته چهار میلیون و 95 هزار ریال بود و در کهگیلویه و بویراحمد سه میلیون و 298 هزار ریال گزارش شد.
بیشترین میزان درآمد پولی از مشاغل آزاد کشاورزی سراسر کشور مربوط به گلستان با 13 میلیون و 274 هزار ریال و کمترین آن مربوط به تهران با 453 هزار ریال در سال بود.
یک کارشناس مسائل خانواده می گوید: خانواده را می توان به یک کشور کوچک تشبیه کرد که اگر برای هزینه و درآمد اعضای آن برنامه مناسبی در نظر گرفته نشود دچار چالش های اقتصادی مانند ورشکستگی، رکود و در نهایت منجر به فروپاشی خواهد شد.
دکتر اصغر هادوی معتقد است که سبک زندگی، روش های صحیح دخل و خرج را نیز شامل می شود و در این زمینه باید عادات غلط کنار گذشته شود و با بهره گیری از روش های زندگی سالم زمینه را برای سلامتی و بقای خانواده و جامعه فراهم کرد.
وی می گوید: دخل و خرج همان هزینه و درآمد است که در الگوهای بودجه ریزی به عنوان دو رکن اساسی شناخته می شوند و بهترین الگوی برنامه ریزی آن است که هزینه ها با درآمدها تناسب معقول داشته باشند.
بطور معمول هزینه ها و نیازها بیشتر از درآمدهاست و لذا باید تدابیری اندیشیده شود که موازنه بین درآمد و هزینه و یا دخل و خرج برقرار شود.
در شرایطی که میانگین تعداد افراد دارای درآمد در کهگیلویه و بویراحمد کمترین مقدار در کشور است و از طرف دیگر بیشترین هزینه های مصرفی در زمینه اینترنت، پوشاک و کفش و تفریح و سرگرمی در کل کشور را دارند تغییر سبک زندگی، ضروری به نظر می رسد.
همچنین بی توجهی نسبت به مصرف شیر و زیاده روی در استفاده از انواع نوشابه در استان زیان بار است و از این رو بهتر است که تغییرات جدی در شیوه زندگی شهری مردم استان ایجاد شود. تغییراتی که سلامت و رشد اقتصادی آنان را تضمین کند.