زعفران؛ فرصت طلایی رونق اقتصاد

به گزارش ایران اکونومیست؛  زعفران از گیاهان بومی ایران و به عنوان گرانترین ادویه جهان جایگاه منحصر به فردی در میان محصولات کشاورزی و صادراتی کشور دارد و کاربردهای متعدد و فراوان زعفران و خواص دارویی و مصارف متنوع غذایی آن، ضرورت توجه ویژه به مسائل تولید و صادرات زعفران را بیش از پیش روشن می سازد.
زعفران ایران علاوه بر اینکه از نظر کمی درصد بالایی از تولید جهانی را تشکیل می دهد، از لحاظ کیفی از جمله عیار بالا در رنگ دهی، طعم و عطر مطلوب مرغوبیت زیادی دارد و همین امر سبب رونق صادرات این محصول به کشورهای مختلف جهان از قبیل اسپانیا، امارات متحده، ایتالیا، چین، فرانسه، انگلستان، استرالیا، سوئد، عربستان سعودی، کویت و بحرین شده است.
به گفته مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی، ایران با تولید بیش از 88 درصد زعفران دنیا، مقام نخست جهان در تولید زعفران را به خود اختصاص داده است، به طوری که سال گذشته سهم کشور از بازار صادراتی این محصول به 96 درصد رسید.
ظرفیت تولید زعفران در ایران از 30 تن در سال 1368 به بیش از 300 تن در سال های اخیر رسیده که تداوم این روند می تواند نویدبخش روزهای روشنی برای اقتصاد کشور به ویژه صادرات این کالای استراتژیک باشد.
با این وجود هرچند تولید و صادرات زعفران ایران همواره با فراز و نشیب هایی همراه بوده اما یکی از مهمترین مواردی که می تواند در این برهه از زمان به احیای اقتصاد داخلی و رونق اقتصاد مقاومتی منجر شود، توجه بیش از پیش به چنین ظرفیتی است، زیرا غفلت از این ظرفیت بی بدیل می تواند جایگاه کشور را در صادرات زعفران به خطر اندازد و در مصاف با رقبای دیگر به عقب کشانده شویم.
از سوی دیگر زعفران به سبب نیاز به آب اندک، امکان بهره برداری به مدت پنج تا هفت سال در یک نوبت کشت، ماندگاری طولانی محصول، آسانی حمل و نقل و آبیاری در زمانی که بیشتر گیاهان به آب نیاز دارند، این گیاه را به محصولی راهبردی برای رهایی از بحران کم آبی و یکی از گزینه ها برای کشت سودآور کشاورزان تبدیل کرده که استان چهارمحال و بختیاری می تواند از آن به بهترین نحو بهره برداری کند.
اگرچه هرگاه سخن از زعفران به میان می آید نام استان خراسان رضوی به ذهن خطور می کند اما اقلیم مساعد، ارتفاع مناسب از دریا، آفتاب درخشان و زمین های زراعی کافی از جمله مزیت های چهارمحال و بختیاری برای توسعه و کشت این گیاه ارزشمند در کشور به شمار می رود که اگر به میزان کافی به آن توجه شود دیری نخواهد پایید که این استان نیز به مناطق مهم تولید طلای سرخ کشور معرفی می شود.
این استان کمتربرخوردار با نرخ 13.9 درصد بیکاری، بحران 10 ساله خشکسالی، کشاورزی سنتی، پایین بودن سطح درآمد خانوارها به ویژه در روستاها می تواند فرصت طلایی کشت زعفران را به رونق اقتصادی تبدیل کند، کما اینکه این اتفاق از سال های گذشته در استان آغاز و امید می رود با حمایت های لازم از شدت بیشتری برخوردار شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری با اشاره به رشد 20 برابری کشت زعفران در این استان  گفت: در حالی که در سال 93، سطح زیرکشت این محصول در استان هشت هکتار بود اما این میزان در سالجاری به حدود 200 هکتار افزایش یافته است.
'حمیدرضا دانش'، متوسط برداشت در هر هکتار از مزارع زعفران را چهار تا پنج کیلوگرم اعلام کرد و افزود: برهمین اساس امسال حدود 800 کیلوگرم زعفران در استان برداشت می شود.
وی تصریح کرد: زعفران تولیدی در استان معادل حدود 560 میلیارد ریال درآمدزایی دارد که در بهبود معیشت کشاورزان استان نقش موثری ایفا می کند.
دانش با اشاره به ظرفیت های نسبی چهارمحال و بختیاری در تولید زعفران، اظهار داشت: اقلیم مساعد، آفتاب درخشان و ارتفاع مناسب از دریا سبب شده تا عطر، بو و طعم زعفران این استان از کیفیت بالاتری نسبت به سایر نقاط کشور برخوردار شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اشتغال بیش از سه هزار نفر در مزارع زعفران استان افزود: هرچند اشتغال در مزارع زعفران فصلی است اما با توسعه زمین های زیر کشت می توان اشتغال بیشتری را فراهم کرد.
یک محقق رشته گیاهان دارویی نیز با اشاره به ظرفیت های کشت زعفران در استان گفت: شرایط آب و هوایی مناسب، زمین های کشاورزی و نیروی کار فراوان شرایط مناسبی را برای توسعه مزارع زعفران در استان فراهم کرده است.
'عبدالله قاسمی' افزود: وقوع خشکسالی های اخیر و مساله کم آبی در استان می طلبد تا کشت زعفران که سودآوری بیشتری دارد، جایگزین گیاهان آب بر همچون چغندر قند و ذرت کرد.
وی با اشاره به اهداف تحقق اقتصاد مقاومتی و نقش تولیدات استراتژیک در افزایش توان داخلی تصریح کرد: برای توسعه تولید و افزایش صادرات زعفران باید در خصوص بهبود کیفیت، کاهش قیمت تمام شده محصول، افزایش عملکرد و ایجاد صنایع تبدیلی مرتبط با این گیاه ارزشمند برنامه ریزی کرد.
این استاد دانشگاه با تاکید بر بهره گیری از نظرات کارشناسی در خرید و کاشت پیاز زعفران اظهار داشت: یکی از مباحث مهم در کشت زعفران استفاده از نظر مشاوران و کارشناسان این حوزه است تا بتوان با خرید پیاز مرغوب محصول باکیفیتی را برداشت کرد.
قاسمی افزود: حمایت دولت از محققان و فارغ التحصیلان دانشگاهی برای توسعه کشت زعفران از ضرورت های این حوزه به شمار می رود و امید است با همکاری دولت و بخش خصوصی بتوان زمینه را برای رونق کشت گیاهان دارویی به ویژه زعفران در استان فراهم کرد.