شفافیت اقتصادی ثمره مالیات بر ارزش افزوده

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از سازمان امور مالیاتی؛ یکی از مهم ترین مسائلی که در فضای اقتصادی دنیا به عنوان یک پیش فرض وجود دارد، شفافیت اطلاعات است.

دارایی ها و اطلاعات مردم، شرکت ها، سرمایه داران، دولتمردان، فعالان مختلف اقتصادی اعم از تجار و تولیدکنندگان همه و همه در اختیار دولت ها قرار دارد.

با این اطلاعات است که دولت ها قابلیت برنامه ریزی اقتصادی پیدا می کنند و می توانند اقتصاد را در کنترل خود داشته باشند. همچنین اطلاعات اقتصادی لازم، در اختیار همگان قرار دارد تا با نگاه به تحولات و تغییرات برنامه ریزی کنند. در این فضا، فعالان اقتصادی اطمینان لازم برای سرمایه گذاری را می یابند و اقتصاد به پیش می رود.

یکی از انواع مالیات‌هایی که به اعتقاد بسیاری از صاحبنظران می توان با اعمال آن تا حدی نارسایی های سیستم اقتصادی را برطرف نمود و با اجرای آن به شفافیت در نظام اقتصادی کمک شایانی کند مالیات بر ارزش افزوده است.

از آنجا که پرداخت مالیات بر ارزش‌افزوده با ارائه دوره‌ای و منظم صورتحساب و اظهارنامه از سوی فعالان اقتصادی صورت می‌گیرد. درج اطلاعات مربوط به انجام معاملات و فعالیت‌های اقتصادی در صورتحساب‌ها و ارائه آنها همراه با اظهارنامه، مصداق عینی و عملی دسترسی به اطلاعات و گردش مالی صاحبان مشاغل و فعالان اقتصادی است که لازمه و پیش‌شرط تحقق شفافیت اقتصادی در حوزه مالیات ستانی محسوب می‌شود.

نظـام مالیـات بـر ارزش افـزوده بـه دلیـل وجـود سـاز و کار کنتـرل متقابـل بـین مبادله کنندگان و نیز به دلیل امکان وضـع نـرخ پـایین (بـه دلیـل گـسترده بـودن پایـه مالیـاتی ) دارای کمترین فرار مالیـاتی و شفافیت بالای اقتصادی اسـت در این روش هر کـدام از مودیـان خـود بـه خـود مودیانی را که در حلقه های قبلی تولید و توزیع وی قرار دارند را کنتـرل مـی کننـد لـذا کنتـرل فـرار مالیاتی بسیار راحت صورت می گیرد زیرا در این مکانیزم فرار مالیـاتی باعـث انتقـال مالیـات بـه خریدار می شود.

به همین منظور می توان گفت که اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده منافع دو گروه از فعالان بازار به طور جدی به خطر خواهد افتاد.

در درجه اول کسانی که پشت پرده به دلالی و واسطه گری مشغولند و گروه دیگر ضرر کننده ها از قانون مالیات بر ارزش افزوده، قاچاقچیان هستند. ضرر این افراد بیشتر از این بابت است که بر اساس قانون مالیات بر ارزش افزوده، مسیر تهیه و توزیع کالاها شفاف می شود.

بنابراین مالیات بر ارزش افزوده از اهمیت فراوانی در اقتصاد کشورها برخوردار است و با اجرای این قانون، مسیر تهیه و توزیع کالاها شفاف می‏شود و کسانی که بی‏جهت در مسیر تولید تا مصرف قرارگرفته‏اند شناسایی شده و به تدریج حذف می‏شوند.

با اجرای این قانون اطلاعات اقتصادی لازم، در اختیار دولت قرار می گیرد تا با نگاه به تحولات و تغییرات برنامه ریزی کنند. در این فضا، فعالان اقتصادی اطمینان لازم برای سرمایه گذاری را می یابند و اقتصاد در فضایی رقابتی و شفاف به پیش می رود.