به گزارش ایران اکونومیست؛ انتشار نتایج یک نظر سنجی درباره میزان مراجعه مردم به پیام رسان ها و مشخص شدن کاهش اقبال مردم نسبت به پیام رسان های داخلی، بار دیگر این پرسش ها را تداعی کرد که آیا راه اندازی یکباره چندین پیام رسان - در حالی که در فرایند جهانی راه اندازی آن به سال ها مطالعه و بررسی دقیق نیاز دارد - تلاش برای کوچ اجباری مردم به این پیام رسان ها صحیح بوده است یا خیر.
بر اساس نتایج آخرین نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا ) که در خرداد امسال انجام شد، 66 درصد مردم حداقل از یکی از شبکههای اجتماعی استفاده می کنند که در این میان 46.7 درصد فقط شبکه های اجتماعی خارجی، 3.9 درصد فقط شبکههای اجتماعی داخلی و 14.1 درصد هم شبکههای اجتماعی داخلی و هم خارجی استفاده می کنند.
طبق این نظرسنجی 62 درصد از پاسخگویان از تلگرام، 32.2 درصد از اینستاگرام، 25 درصد از واتس آپ، 3.6 درصد از فیس بوک، 2.7 درصد از توئیتر و 13.5 درصد از سروش استفاده می کنند.
از بین کسانی که از تلگرام استفاده می کنند، 33 درصد از واتس آپ، 52.9 درصد از اینستاگرام، 6.7 درصد از فیسبوک، 5 درصد از توئیتر و 16.9 درصد از سروش نیز استفاده می کنند.
همچنین از میان کسانی که از واتس آپ استفاده می کنند، 66 درصد از تلگرام، 59.2 درصد از اینستاگرام، 8.6 درصد از فیسبوک، 5.8 درصد از توئیتر و 18.4 درصد از سروش نیز بهره می گیرند.
نتایج این بررسی نشان می دهد از بین کسانی که از اینستاگرام استفاده می کنند، 81 درصد از تلگرام، 45.7 درصد از واتس آپ، 9.2 درصد از فیسبوک، 7.1 درصد از توئیتر و 15.8 درصد از سروش نیز برای تبادل پیام بهره برداری می کنند و از بین کسانی که از فیسبوک استفاده می کنند، 91.3 درصد از تلگرام، 59 درصد از واتس آپ، 82 درصد از اینستاگرام، 28.6 درصد از توئیتر و 10.9 درصد از سروش نیز استفاده می کنند.
از بین کسانی که از توئیتر استفاده می کنند، 92.4 درصد از تلگرام، 53.8 درصد از واتس آپ، 84.9 درصد از اینستاگرام، 38.7 درصد از فیسبوک و 10.9 درصد از سروش استفاده می کنند و از بین کسانی که از پیام رسان سروش استفاده می کنند 60.4 درصد از تلگرام، 33.1 درصد از واتس آپ، 36.9 درصد از اینستاگرام، 5.1 درصد از فیسبوک و 2.1 درصد از توئیتر استفاده می کنند.
در همین ارتباط «کیوان نقره کار» مشاور توسعه و فرهنگ سازی پروژه های ملی فناوری اطلاعات در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با طرح این سئوال که آیا پیام رسانی کار ساده ای است، گفت: اگر قرار بود که پیام رسانی کار سهل و ساده ای باشد، اکنون با تعداد محدودی از پیام رسان ها نسبت به دیگر برنامه های نرم افزاری تلفن همراه در جهان مواجه نبودیم.
وی ضمن اذعان به توانمندی جوانان ایرانی در دستیابی به فناوری های جدید، در عین حال تخصص بالا در ایجاد پیام رسان ها را یک نیاز ضروری ارزیابی کرد.
این کارشناس فناوری اطلاعات با طرح این پرسش که آیا از نظر فنی امکانات لازم برای ایجاد امنیت در پیام رسان و اینکه کاربر بتواند به آن اعتماد کند فراهم است، افزود: کاربر پیام رسان مهمترین مولفه را امنیت آن پیام رسان می داند و اینکه بتواند با خیال راحت پیام ها و تصاویر خود را به اشتراک بگذارد بدون آنکه نگرانی انتشار بدون اجازه آنها باشد و اینکه آیا می توان این حس امنیت را به کاربر بدهیم.
نقره کار داشتن سیستم های قوی که مانع از دسترسی خارجی و هک اطلاعات در یک پیام رسان را از جمله دیگر موارد ضروری برای اقبال کاربران به یک پیام رسان ارزیابی کرد و گفت: اینکه فقط فکر کنیم صرف وجود یک پیام رسان در داخل کافی است، کفایت نمی کند.
وی تدوین قوانین متناسب و رعایت آنها را از دیگر نیازهای ضروری برای پیام رسان ها برشمرد که مسایل حقوقی و قانونی در پیام رسان داخلی باید وجود داشته باشد تا کاربر بداند اگر با مشکل و چالشی در این پیام رسان ها مواجه شد و یا اطلاعات وی بدون اجازه منتشر شد با کدام قانون و مرجع قانونی می تواند برای استیفای حق و حقوق خود اقدام کند.
این مشاور پروژه های ملی فناوری اطلاعات وجود ابهام در این مسایل حقوقی و قانونی را از عواملی دانست که هنوز نتوانسته به کاربر داخلی این حس را بدهد که پیام رسان های داخلی خود را موظف به رعایت موارد قانونی می کنند و مرجع مطمئنی نیز برای رسیدگی وجود دارد.
به گفته نقره کار، از طرف دیگر آیا زمانی که خود پیام رسان ها از نظر فنی و زیرساختی با مشکلاتی مواجه شدند که در نهایت خسارت هم متوجه کاربر شد کجا و چه مرجعی می تواند این مسایل را رسیدگی و احقاق حق کند.
وی، روشن و شفاف بودن وابستگی پیام رسان های داخلی و اینکه متعلق به چه نهاد و یا اشخاصی هستند را نیز از عوامل مهم اقبال مردم به پیام رسان داخلی برشمرد زیرا مردم وقتی خدمات خوبی از پیام رسان های خارجی دریافت می کنند دیگر دنبال وابستگی آنها نیستند اما این حساسیت برای داخلی ها چندین برابر است.
این کارشناس فناوری اطلاعات معتقد است: هدف مردم در آگاهی از وابستگی پیام رسان ها، ایجاد اطمینان برای آینده این پیام رسان ها است تا در باره آنها تصمیم گیری کنند.
به گفته نقره کار، تزلزل مدیریت در پیام رسان هایی که وابستگی به نهاد ها و یا بخش های دارای ثروت دارند سبب بی اعتمادی کاربر به آنها می شود.
وی شفاف نبودن آینده پیام رسان های داخلی و اینکه کاربران نمی دانند آنها در آینده چه امکانات جدیدی ارائه خواهند داد هم از عواملی است که سبب روی گردانی مردم می شود.
این مشاور پروژه های ملی فناوری اطلاعات گفت: کوچ اجباری به استفاده از یک فناوری نیز هیچ زمانی نتوانسته به ادامه استفاده دایمی آ« منجر شود و شواهد نشان داده هر زمان مردم آرام، آرام به سمت استفاده از یک فناوری رفته اند این اقبال پایدارتر بوده است.
نقره کار توانایی ارائه خدمات بین المللی را یکی دیگر از وجوه مورد نیاز پیام رسان های داخلی برشمرد زیرا بسیاری از ایرانیانی که از یک پیام رسان خارجی استفاده می کنند خارج از کشورند و این پیام رسان توانسته نظر آنها را جلب کرده و خدمت مورد نیاز آنها را ارائه دهد.
وی با طرح این سئوال که آیا پیام رسان های داخلی امکان ارائه چنین خدمات و حتی فراتر امکان ارائه درسطح بین المللی را دارا هستند، گفت: ضعف در این بخش هم می تواند مانع جدی در سرراه موفقیت یک پیام رسان باشد.
«حمید فتاحی» رئیس هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت ایران نیز به تازگی گفته است: مباحث فنی، اعتماد کاربران و میزان قابلیت ابزارهای ارائه شده از عوامل میزان استقبال از شبکه های اجتماعی داخلی هستند و مهمترین عامل نیز اقناع کاربر برای استفاده از این شبکه ها است.
وی صریح کرد: در صورتی که کاربران برای استفاده از شبکه های داخلی اقناع شوند نیاز به انسداد و فیلترینگ وجود ندارد چرا که اقدام های سلبی نتیجه ای ندارد.
اکنون به نظر می رسد پیام رسان های داخلی برای اینکه مورد اقبال مردم قرارگیرند ضروری است به دور از فضای التهابی به بازخوانی اهداف و روش های خود پرداخته و با برطرف کردن نواقص و تلاش مجدانه برای جلب اعتماد عمومی زمینه حضور موثر خود در بازارداخلی را رقم بزنند.