سردرگمی بازار نفت از سیاست های کاخ سفید

به گزارش ایران اکونومیست؛ مقام های ایالات متحده اصرار دارند که تحریم ها علیه ایران را از 13 آبان ماه اجرایی کنند. کاخ سفید همزمان بنگاه های اقتصادی جهان را هم تهدید می کند که میان تجارت با ایران و آمریکا باید یکی را انتخاب کنند. از آنجاکه مولفه های سیاسی و اقتصادی همیشه بر بازار انرژی تاثیرگذار بوده اند پیش بینی آینده برای تحلیلگران بسیار سخت شده است.

تولید و عرضه بیش از 2 میلیون بشکه نفت خام اقدام و فرایند کم اهمیت و ساده ای نیست که بتوان به راحتی و بدون پیامدی مهم آن را جابجا یا جایگزین کرد. جبران این جحم از تقاضا در بازار حتی به راحتی از سوی تولیدکنندگان بزرگی همچون روسیه و عربستان قابل اجرا نیست. ضمن اینکه تحولات اخیر بر تردیدها نسبت به ریاض در زمینه عمل به وعده ها افزوده است.

عواملی همچون ناتوانی تولیدکنندگان و نبود ظرفیت مازاد در کنار تحولات اخیر به علت قتل «جمال خاشقچی» و تیرگی روابط غرب با حکام سعودی در کنار تلاش کشورهای جهان برای مقابله با ترامپ از جمله مولفه هایی هستند که اجازه نمی دهد بازار انرژی جهان نسبت به تحریم ایران بی تفاوت باشد.
 
** رابطه نفت و قتل روزنامه نگار منتقد
تنشی که ریاض با اقدام خود در خاک ترکیه ایجاد کرد تاحدودی برنامه ریزی های کاخ سفید را بر هم ریخته است. موج منفی جهانی که علیه عربستان و سیاست های آن به راه افتاده است باعث شد تا واشنگتن تلاش کند تا به اوضاع سروسامان بدهد. «استیون منوچین» وزیر خزانه داری آمریکا که پیش از این گفته بود در اعتراض به اقدام ریاض حاضر به شرکت در کنفرانس اقتصادی ریاض نیست اکنون عنوان داشت به خاطر موضوع ایران به ریاض‌ می ‌رود.

وی در یک نشست خبری در سرزمین های اشغالی اعلام کرد برای انجام هماهنگی های لازم در زمینه اجرای تحریم ها علیه ایران به ریاض می رود تا با مقام های این کشور دیدار کند.

منوچین تلاش کرد ظرفیت های نفتی سعودی ها را بی پایان و رابطه واشنگتن-ریاض را عادی جلوه دهد؛ از این رو عنوان داشت هیچ دلیلی وجود ندارد که عربستان سعودی نتواند کمبود در بازار نفت را که به علت کاهش عرضه ایران به وجود می آید، جبران کند.

یکی از فرضیه های موجود آن است که ریاض برای تحت فشار قرار دادن کشورهای جهان به ویژه ایالات متحده در پرونده خاشقچی، تهدید کند عرضه نفت خود را محدود می سازد. بسیاری از تحلیلگران این امر را به دلایل اقتصادی و سیاسی غیرعملی می دانند. از یک سو نیاز مبرم و شدید عربستان به منابع مالی، مانع از اتخاذ چنین تصمیمی می شود از طرف دیگر ریاض نمی خواهد دست های ایالات متحده را در زمینه اجرای تحریم ها علیه ایران محدود کند.

«پیتر کرنان» تحلیلگر ارشد حوزه انرژی در موسسه «Economist Intelligence Unit» می گوید این اقدام عربستان سعودی خودزنی به شمار می رود زیرا می تواند موجب از دست دادن سهم آن از بازار نفت و انتقال آن به دیگر صادر کنندگان شود ضمن اینکه اعتبار عربستان را به عنوان یک بازیگر باثبات بازار نابود می سازد.

در همین راستا خبرگزاری «رویترز» در گزارشی عنوان داشت: ممکن است بازار نفت موضوع قتل منتقد سعودی را پشت سر بگذارد اما نمی تواند نقش ایران را نادیده بگیرد. قتل روزنامه نگار عربستانی و اجرای تحریم های ایالات متحده علیه ایران باعث شده است تا بازار نفت دچار لایه های بیشتری از ابهام و بی اعتمادی به آینده شود. اکنون معما پیچیده تر شده و این پرسش مطرح است که آیا این تحولات تعیین کننده واقعی قیمت ها هستند یا اینکه بادهایی زودگذر خواهند بود.

به نوشته این خبرگزاری، قتل خاشقچی در کنسولگری عربستان در ترکیه عوامل دیگر تاثیرگذاری را به دورنمای عرضه نفت در بازار افزوده است. ضمن اینکه دیگر هیچ کارشناسی مطمئن نیست که آمریکا قادر باشد صادرات نفت ایران را به صفر برساند.

موسسه های بین المللی پیش بینی می کنند صادرات نفت ایران در اثر تحریم های جدید به حدود 1.5 میلیون بشکه در روز برسد که حدود 800 هزار بشکه کمتر از ظرفیت های ایران خواهد بود. بر اساس تحلیل رویترز برآوردها نشان می دهند که ظرفیت مازاد تولید در اوپک حدود 400 هزار بشکه است. بنابراین اعداد نشان می دهند اگر آمریکا بر کشورها در زمینه خرید نفت فشار بیشتری را وارد بیاورد بازار نفت نمی تواند کمبودها را جبران کند.
 
**آمریکا و تحریم نفت ایران
وعده های آمریکا در زمینه بی تاثیر بودن تحریم ایران بر بازار نفت و توانایی دیگر کشورها برای جبران کاهش عرضه، تاکنون نتوانسته است آرامش را به بازار انرژی بیاورد. تارنمای روزنامه «گلف نیوز» نوشت نگرانی از تاثیر تحریم های ایالات متحده باعث شد تا وضعیت سهام در آمریکا هم به علت تاثیرپذیری از بازار نفت دچار بی ثباتی شود.

به نوشته این نشریه نگاه بازار سهام و نفت در ایالات متحده به تحریم های کاخ سفید علیه ایران دوخته شده است که کمتر از دو هفته دیگر اجرایی می شود. یکی از نقاط امیدواری برای واشنگتن وضعیت نفت های رسوبی است. آمارهایی که اکنون ارائه می شود نشانگر آن است تولید نفت های غیرمتعارف در حال افزایش است و این امر می تواند به افزایش عرضه به بازار از سوی آمریکا منتهی شود. تعداد چاه نفت رسوبی 876 عدد بیشتر از هفته قبل از آن شد که بالاترین آمار از مارس سال 2015 تا به حال است.

همه عوامل نشان می دهند واشنگتن رویکرد مشخصی را دنبال نمی کند. به نوشته رویترز مقام های آمریکایی پیام های متناقضی را منتشر می کنند. وزیر خزانه داری آمریکا از یک سو می گوید اعطای تخفیف به خریداران نفت ایران سخت تر از دوره اوباما است اما از طرف دیگر همین خط مشی را دنبال می کند. وی همچنین تاکید کرد از آنجاکه محموله های نفت ایران در بازار عرضه می شود، آمریکا انتظار ندارد در ماه آینده و پس از اجرای تحریم ها قیمت نفت افزایش یابد.

مقام های کاخ سفید برخلاف تاکید ترامپ و همراهان وی برای افزایش حداکثری فشار تحریم ها بر ایران، وزیر خزانه داری آمریکا از اصرار کاخ سفید برای کاهش حداقل 20 درصدی واردات نفت کشورها از ایران سخن می گوید. به نوشته تارنمای خبری تحلیلی « Oil Price» وی این موضوع را برای تشویق خریداران نفت ایران جهت بهره مندی از تخفیف های ایالات متحده بیان داشت.

بنابر این تحلیل گویا ترامپ نیز همان مسیر اوباما را دنبال می کند زیرا رئیس جمهوری پیشین آمریکا نیز کاهش 20 درصدی خرید نفت از ایران را به عنوان شرط بهره مندی از برخی امتیازها از واشنگتن بیان کرده بود.

کاخ سفید امیدوار است اگر همین سیاست در پیش گرفته شود بازار نفت نیز تحت تاثیر قرار نخواهد گرفت اما چنین پیش بینی درست نخواهد بود. این گزارش اگرچه مدعی شد ژاپن و کره جنوبی خرید نفت از ایران را قطع کرده اند اما درمقابل چین خرید از ایران را به شدت بالاتر برده است. البته برخی شبکه های خبری از جمله سی.بی.سی هم خبر می دهند ایران با روش های دیگری که از سوی ایالات متحده قابل ردیابی نیست نفت خود را به خریداران تحویل می دهد.

این شبکه خبری کانادایی معتقد است ایران یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت است که بر اساس آمارهای رسمی در دوره اخیر روزانه 1.8 میلیون بشکه نفت را صادر کرده است که نسبت به ماه گذشته میلادی اندکی کاهش را نشان می دهد.

تحلیلگران بر این باورند سیاست و پیام هایی که از سوی مقام های کاخ سفید منتشر می شود باعث شده است تا فعالان بازار در سردرگمی قرار گیرند. این شرایط تصمیم گیری برای آینده را نه تنها برای بازیگران حوزه انرژی بلکه فعالان بازارهای مالی هم سخت کرده است. از این رو آن ها منتظر هستند تا اقدامی نکنند و نظاره گر تحولات در هفته های آینده باشند. تارنمای شبکه تلویزیونی سی.ان.بی.سی هم بر این اساس می گوید بازیگران چشم انداز محتاطانه ای را در پیش می گیرند و بر بازه های بلندمدت در حوزه نفت خام و بازارهای مالی تمرکز دارند.