شروط تبلیغات و بازاریابی بیمه‌ها و ممنوعیت‌های آنها

به گزارش ایران اکونومیست، با گسترش صنعت بیمه در سال‌های گذشته، شیوه‌های تبلیغاتی هم متناسب با این تغییرات به روزتر شده است. از آنجاکه صنعت بیمه مانند دیگر حوزه‌ها نیست که هرکسی هرچقدر که توانست مشتری و اعتبار جذب کند، در زمینه مقررات جذب اعتبار و فروش بیمه‌ها مدیرکل نظارت فنی بر بیمه‌های غیرزندگی بیمه مرکزی توضیحاتی ارائه کرده است.

مهدی گشادرو در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه کارگزار و نمایندگان بیمه و بازاریابان آنها نباید رقابت مکارانه و ناسالم با نمایندگان و کارگزاران رسمی دیگر بیمه‌ها داشته باشند، اظهار کرد: از آنجا که مساله بازاریابی بیمه‌ها برعهده شبکه فروش است، به استناد آیین‌نامه‌های مرتبط از جمله آیین‌نامه ۹۲ و ۷۵، کارگزار و نماینده و بازاریابان آنها باید از رقابت مکارانه و ناسالم با نمایندگان و کارگزاران رسمی دیگر بیمه‌ها و انجام تبلیغات منفی علیه آنها خودداری کنند.

وی افزود: جایگاه شبکه فروش در یک صنعت به رویکرد عمومی فعالیت‌های بازاریابی در آن صنعت بستگی دارد؛ به این معنی که این استراتژی‌های عمومی بازاریابی صنعت بوده که شکل‌دهنده شیوه‌های بازاریابی‌ هستند و از این جهت شناخت این رویکردهای کلی می‌تواند به طراحی سیستم‌های بازاریابی کارآمدتر کمک کند.

گشادرو با اشاره به دوره محصول‌گرا به عنوان یکی از دورانی که صنعت بیمه در دنیا آن را تجربه کرده است، درباره این دوران اظهار کرد: در این دوره شرکت‌های بیمه طرح‌های بیمه‌ای را به سلیقه خود ابداع و به مردم عرضه می‌کردند و امیدوار بودند مردم هم آنها را بخرند. دوره دیگر، دوره فروش‌گراست که در این دوره شرکت‌های بیمه مجموعه‌ای از بازاریابان را برای فروش محصولات بیمه‌ای خود استخدام کردند.

مدیرکل نظارت فنی بر بیمه‌های غیر زندگی بیمه مرکزی ادامه داد: سومین دوره، دوره مشتری‌گرایی است. شرکت‌های بیمه در این دوره براساس نیاز جامعه، بیمه‌نامه‌هایی طراحی می‌کردند. در نهایت چهارمین دوره، دوره بازارگراست که در این دوره صنعت بیمه با ابزارهای مدیریت ریسک سعی می‌کند ریسک‌های بیمه‌گذاران را تجزیه و تحلیل کند و به اندازه آن بیمه‌نامه یا پوشش‌های مختلف بیمه‌ای تولید کند.

بیمه مرکزی بر عملکرد شبکه فروش هم نظارت دارد

گشادرو با اشاره به نمایندگان و کارگزاران شرکت‌های بیمه و بازاریابان آنها به عنوان شبکه فروش صنعت بیمه اظهار کرد: توانایی و بالندگی شبکه فروش، شکوفایی فروش را از لحاظ کمی و کیفی به دنبال دارد و متقابلا ضعف آن هم باعث پریشانی در عرضه بیمه را به دنبال خواهد داشت. با این حال به دست آوردن مشتری به تنهایی برای یک شرکت بیمه کافی نخواهد بود، در واقع کار شبکه فروش با فروش بیمه‌نامه شروع می‌شود اما حفظ و نگهداری مشتری و ارائه‌ خدمات مناسب در صورت وقوع خسارت گام بعدی شرکت‌های بیمه در توسعه بازار انحصاری است. بر این اساس بیمه مرکزی بر عملکرد شبکه فروش (کارگزاران و نمایندگان بیمه) از طریق نحوه رعایت آیین‌نامه‌های مرتبط با فعالیت آنها (شماره ۹۲ و ۷۵) نظارت عالیه دارد.

او با اشاره به ابزارهای نهاد ناظر برای نظارت بر فعالیت‌های تبلیغاتی شرکت‌ها بیان کرد: بر اساس مقررات، مسئولیت نظارت بر عملکرد بازاریابان شبکه فروش نمایندگی برعهده نماینده و مسئولیت نماینده‌ها هم با شرکت بیمه است و بیمه مرکزی هم بر حسن اجرای مقررات در موسسات بیمه نظارت دارد.

 عرضه‌کنندگان بیمه باید از تبلیغات گمراه‌کننده خودداری کنند

مدیرکل نظارت بر بیمه‌های غیر زندگی بیمه مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا برای تبلیغات در صنعت بیمه قواعد و مقررات خاصی وجود دارد؟ اظهار کرد: با توجه به ماهیت ایین‌نامه شماره ۷۱ با عنوان «اطلاع‌رسانی و تبلیغ خدمات بیمه‌ای» که به منظور حمایت از حقوق بیمه‌گذاران، بیمه‌شدگان و صاحبان حقوق آنها تدوین شده است و هدف از آن تقویت اعتماد عمومی به صنعت بیمه و افزایش آگاهی عمومی از خدمات بیمه‌ای و شیوه‌ی عرضه آن است، در فصل دوم این آیین‌نامه آمده است:

ماده ۲_ منظور از تبلیغ بیمه‌ای هرگونه‌ معرفی انواع خدمات بیمه‌ای است که به منظور ایجاد تقاضا و تاثیر در فروش بیمه به صورت متن، تصویر و صوت از طریق مطبوعات، رسانه‌های همگانی و یا سایت‌های اینترنتی یا هر ابزار ارتباطی دیگر انجام می‌شود.

ماده ۳_ عرضه‌کنندگان بیمه باید از تبلیغات گمراه‌کننده خودداری کنند. منظور از تبلیغ گمراه‌کننده تبلیغی است که:

- موجب ابهام در تشخیص محصولات بیمه‌ای شود.

- وعده‌هایی خارج از پوشش‌های مقرر در بیمه‌نامه یا فراتر از عملکرد بیمه‌گر ارائه دهد.

- با شرایط بیمه‌نامه منطبق نباشد.

- با قوانین و مقررات بیمه‌ای و عرف بیمه منطبق نباشد.

ماده ۴_ موسسات بیمه موظفند از انطباق تبلیغات بیمه‌ای شرکت، نمایندگان خود و کارکنان آن با مقررات مربوط اطمینان حاصل کنند و ضمن ایجاد سیستمی برای کنترل محتوی، فرم و روش انتشار تبلیغات بیمه‌ای موارد زیر را ثبت و در دفاتر موسسه نگهداری کنند:

- اختصاص کد برای هر تبلیغ بیمه‌ای و نگهداری یک نمونه از هر تبلیغ منتشر شده به مدت حداقل سه سال.

- تهیه گزارش برای هر تبلیغ بیمه‌ای به گونه‌ای که این گزارش شامل مشخصات تبلیغ، روش، گستردگی و پوشش بیمه‌ای مورد تبلیغ باشد.

تبصره – موسسات بیمه موظفند قبل از انجام تبلیغات بیمه‌ای در صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران تایید بیمه مرکزی را اخذ کنند. عدم اظهارنظر بیمه مرکزی ظرف مدت یک هفته از تاریخ دریافت تقاضا به منزله تایید است.

ماده ۵_ هرگونه تبلیغ بیمه‌ای که توسط نمایندگان بیمه انجام می‌شود باید با هماهنگی و تایید موسسه بیمه ذیربط باشد. موسسه بیمه موظف است بر تبلیغات نمایندگان خود نظارت کرد و با موارد تخلف برخورد نماید.

ماده ۶_ عرضه‌کننده بیمه موظف است در وب سایت یا پرتال خود، نام ثبت شده، شماره مجوز، لوگو و شناسه ملی (اشخاص حقوقی) خود را درج کند.

ماده ۷_ در مواردی که بیمه مرکزی تبلیغ بیمه را مغایر با قوانین و مقررات تشخیص دهد، اقدامات زیر را انجام می‌دهد:

- دستور تغییر یا اصلاح تبلیغ مطابق نظر بیمه مرکزی و انتشار مجدد آن از طریق همان رسانه‌ای که تبلیغ اولیه از آن طریق منتشر شده است.

- جلوگیری از ادامه انتشار تبلیغ.

- هرگونه اقدام دیگری که توسط بیمه مرکزی در جهت حفظ منافع عمومی مناسب تشخیص داده شود.

در زمینه نرخ فنی رقابتی وجود ندارد

گشادرو در پاسخ به این سوال که آیا اگر بیمه‌گران رقمی بالاتر از نرخ‌های مصوب به بیمه‌گذاران پیشنهاد بدهند، تخلف محسوب می‌شود؟ گفت: صنعت بیمه بازرگانی بازاری است که در آن ۳۲ شرکت بیمه مجوز داشته و فعالیت می‌کنند. اگر شرکت‌های تخصصی P&I و اتکایی را خارج کنیم، ۲۸ شرکت باقی می‌مانند که سر دو چیز رقابت می‌کنند؛ یکی فروش بیمه‌نامه و دیگری حق بیمه و نرخ آن.

 او ادامه داد: تعیین حق بیمه در صنعت بیمه برخلاف برخی از تولیدات و خدمات یک امر تخصصی شناخته شده و پیچیده‌ای است که برعهده شرکت‌های بیمه است؛ الگوهای جهانی هم این را نشان می‌دهد که احتمال وقوع حادثه بر تعیین حق بیمه دخالت دارد که این احتمال وقوع حادثه مبتنی بر تاریخ و تجربه و اطلاعاتی است که جمع‌آوری شده است و  می‌تواند زمینه تعیین نرخ حق بیمه باشد.

او با بیان اینکه در زمینه نرخ فنی رقابتی وجود ندارد، چرا که این ماهیت ریسک است که تعیین می‌کند نرخ فنی چقدر باید باشد ادامه داد: رقابتی که شرکت‌های بیمه با هم دارند سر هزینه‌های بالاسری است؛ به این معنا که شرکت‌های بیمه به حق بیمه فنی، هزینه‌های بیمه گری و سود مورد انتظار سهامداران را اضافه می‌کنند. اگر یک شرکت بیمه بتواند هزینه‌هایش را مدیریت کند و هزینه‌های بالاسری را کاهش دهد در رقابت دست بالاتر را دارد. طبیعتا اگر یک شرکت بیمه سهامدارانش را قانع کند که سود کمتری دریافت کنند، دست بالاتر را دارد.

شرکت‌های بیمه می‌توانند نرخ و حق بیمه فنی تعیین کنند

مدیرکل نظارت فنی بر بیمه‌های غیر زندگی بیمه زندگی با اشاره به مفاد ۱، ۲، ۳ و ۴ آیین‌نامه شماره ۹۴ (آیین‌نامه مقررات تعیین انواع رشته‌های بیمه) شورای عالی بیمه گفت: شرکت‌های بیمه با اطلاع از سوابق بیمه‌گذاران خود می‌توانند نرخ و حق بیمه فنی یا مبانی تعیین حق بیمه را با توجه به مقررات این آیین‌نامه تعیین کنند.

او با تاکید بر اینکه بیمه‌گر موظف است با توجه به ماده ۵ آیین‌نامه ۹۴ در صورت انحراف از ضوابط مقرر حق بیمه را اصلاح کند و ریسک را به گونه‌ای ارزیابی کند که هم خسارت را پوشش بدهد و هم هزینه‌ها را و چیزی هم برای خود به عنوان سود باقی بماند، ادامه داد: در رشته بیمه شخص ثالث اتومبیل، طبق مقررات مصوب مجلس شورای اسلامی و هیات وزیران، میزان حق بیمه هرساله توسط بیمه مرکزی تعیین و برای اجرا به موسسات بیمه ابلاغ می‌شود.

به گفته وی، موسسات بیمه مجاز به افزایش یا کاهش نرخ جز به حکم مقررات نیستند و بیمه مرکزی هم از طریق نظارت‌های سیستمی و غیرسیستمی بررسی و در صورت مشاهده تخلفات با آن برخورد می‌کنند.