اوج، رکود، زوال

به گزارش ایران اکونومیست؛ سال های 2006 تا 2010 دورانی بود که والیبال، بسکتبال و هندبال ایران در مسیر شکوفایی قرار گرفتند. بسکتبال در سال 2007 برای نخستین بار قهرمان آسیا شد و سهمیه المپیک گرفت، هندبال در بازی های آسیایی 2006 دوحه و 2010 گوانگژو برنز و نقره را بر گردن آویخت و والیبال در سال های 2009 و 2010 نقره قهرمانی آسیا و بازی های آسیایی را تصاحب کرد. اما پس از آن، این سه رشته راه خود را از هم جدا کردند.
والیبال ایران در سال های اخیر با استخدام مربیان مطرح جهان و پرورش بازیکنان مستعد نه تنها به تیم برتر قاره آسیا تبدیل شده است، بلکه در سطح جهان هم تیمی صاحب نام محسوب می شود. مدال طلای والیبال، یکی از قابل پیش بینی ترین مدال ها برای کاروان ایران در بازی های آسیایی 2018 بود که با اقتدار کامل و بدون ست باخته به دست آمد.
البته قهرمانی والیبال در جاکارتا در حالی بود که ژاپن و چین با تیم دوم خود وارد مسابقات شده بودند ولی حتی در صورت حضور تیم اصلی این 2 کشور هم بعید بود که قهرمانی ایران به خطر بیفتد.
شاگردان ایگور کولاکوویچ با کسب پنج پیروزی سه بر صفر مقابل پاکستان، مغولستان، چین، قطر و کره جنوبی، برای دومین بار مدال طلای بازی های آسیایی را بر گردن آویختند و افتخار دوره پیش را تکرار کردند.
همزمان با برگزاری مسابقه فینال والیبال، تیم ملی بسکتبال ایران هم در مسابقه نهایی به مصاف چین رفته بود. خیلی ها امید داشتند که مدال طلای هر 2 رشته به ایران برسد ولی شاگردان مهران شاهین طبع با وجود اینکه در نیمه اول بازی با 16 امتیاز از حریف خود پیش افتاده بودند، در نهایت با اختلاف 12 امتیازی شکست خوردند تا یک فرصت طلایی برای نخستین طلای بسکتبال ایران در بازی های آسیایی از دست برود.
در سال 2007 که بسکتبال ایران قهرمان آسیا شده بود، والیبال ایران در رده پنجم قاره کهن قرار گرفت. اما حالا این دو رشته حال و روز کاملا متفاوتی دارند. بر خلاف والیبال، چرخه بازیکن سازی در بسکتبال ایران ادامه نیافت. تیم ملی بسکتبال ایران بدون حامد حدادی در رقابت های انتخابی جام جهانی مقابل عراق هم شکست خورد. مشخص نیست این تیم بدون حدادی و صمد نیکخواه بهرامی که 33 و 35 ساله و در آستانه بازنشستگی هستند، چه سرنوشتی خواهد داشت و اصلا بعید است در دوره آینده بازی های آسیایی تا همین مسابقه فینال هم برسد.
ساختار معیوب حاکم بر فدراسیون بسکتبال پس از سال ها ریاست محمود مشحون، به رامین طباطبایی به ارث رسید اما طباطبایی هم که با وعده های زیاد ریاست این فدراسیون را بر عهده گرفته بود نه تنها برای اصلاح این سیستم گام های جدی بر نداشت بلکه با انتصاب های عجیب خود، انتقادهای زیادی هم برانگیخت.
بر خلاف والیبال که از دانش مربیان بزرگ جهان بهره مند شد، بسکتبال ایران در این مورد هم ضعیف عمل کرد و زمانی هم که کار را به مربی داخلی سپرد، نتوانست نقره اینچئون را به طلای جاکارتا تبدیل کند و بر سکوی دوم بازی های آسیایی درجا زد.
اما بدترین سرنوشت از آن هندبال ایران است. در بازی های آسیایی 2006 دوحه، هندبال به مدال برنز رسید، برنزی که در 2010 گوانگجو به نقره تبدیل شد. در همان دوحه، والیبال ایران در رده ششم آسیا قرار گرفت. فدراسیون هندبال که در سال 2010 به اوج افتخار رسیده بود، در هشت سال گذشته اسیر بی ثباتی و سوءمدیریت شده است. لیگ برتر هندبال هر سال بی کیفیت تر از قبل برگزار می شود و بازیکنان ایران نیز ترجیح می دهند راهی لیگ های درجه 2 اروپایی شوند.
امروز همین که تمام بازیکنان تیم ملی در یک تورنمنت حضور داشته باشند هم به آرزویی بزرگ برای هندبال ایران تبدیل شده که فدراسیون از برنامه ریزی برای آن ناکام می ماند. فدراسیون هندبال تا کمتر از 100 روز پیش از آغاز بازی های آسیایی نتوانسته بود سرمربی جدید تیم ملی را انتخاب کند.
تیم ملی ایران در بازی های آسیایی جاکارتا با سه باخت و سه برد، در رده پنجم قرار گرفت تا نسبت به رتبه چهارمی دوره قبل تنزل داشته باشد. روند رو به زوال هندبال ایران به گونه ای است که احتمالا در دوره بعدی مسابقات، باید منتظر رتبه ای بدتر از این هم باشیم.
به غیر از این سه تیم، تیم های والیبال ساحلی و بسکتبال سه نفره ایران هم در بازی های آسیایی جاکارتا به میدان رفتند. 2 تیم والیبال ساحلی ایران با وجود هزینه های زیادی که برای آنها شده بود، در مرحله یک چهارم نهایی حذف شدند و باز هم مسیر اشتباه فدراسیون در برنامه ریزی برای این رشته را به رخ کشیدند.
تیم بسکتبال سه نفره مردان با هفت برد و فقط یک باخت به مدال برنز مسابقات رسید و تیم زنان نیز پس از 2 برد و یک باخت در مرحله مقدماتی، در یک چهارم نهایی از چین باخت و حذف شد.
چین هر چهار مدال طلای بسکتبال بازی های آسیایی جاکارتا را به دست آورد و هر سه تیم ایران مقابل تیم های این کشور شکست خوردند تا تفاوت مسیری که بسکتبال 2 کشور در سال های گذشته در پیش گرفته اند روشن شود.