به گزارش ایران اکونومیست، کامران ندری کارشناس اقتصادی، درخصوص علت تفاوت نرخ ارز در بازار ثانویه و صرافیها، اظهارداشت: متقاضیان ارز در در بازار ثانویه واردکنندگان هستند و آنها هم حاضر نیستند بیشتر از 8 هزار تومان برای تهیه ارز پرداخت کنند زیرا میبینند هزینههای تولید به حدی است که این افزایش هزینه را تحمل نمیکند و به همین دلیل محدودیت از ناحیه تقاضا در بازار ثانویه وجود دارد.
وی با بیان اینکه صادرکننده تمایل دارد با قیمتی بالاتر بفروشد اما تقاضا در بازار ثانویه کشش آن قیمت را ندارد، افزود: در بازار آزاد واردکنندهها نیستند بلکه کسانی هستند که یا به دنبال خروج سرمایه در آینده هستند و یا با توجه به پیشبینیهای نگرانکنندهای که از آینده دارند تلاش دارند از ارز به عنوان حفظ ارزش دارایی خود استفاده میکنند و حاضر هستند ارز را با قیمت بالاتری هم خریداری کنند.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: بنابراین دو نوع تقاضا در بازار وجود دارد یک نوع تقاضا برای واردات کالا و خدمات و یک تقاضا هم برای خروج سرمایه و تبدیل کردن پس اندازها به ارز است. سامانه نیما تمهیداتی که اندیشیده فقط گروه واردکننده میتواند ارز دریافت کند.
ندری با بیان اینکه اگر تورم قیمتی رخ دهد و بهای کالاها و خدمات افزایش یابد، تنها برای واردکننده هم تهیه ارز با قیمت بالاتر صرفه اقتصادی پیدا میکند، گفت: در حالت دوم اگر تورم کنترل شود به مرور زمان کسانی که ارز با قیمت 11 هزار تومان و 12 هزارتومان خریدهاند متضرر میشوند. اینکه کدامیک از این دو نرخ به سمت نرخ دیگر حرکت میکند، بستگی به تحولات نرخ تورم دارد. البته بنده معتقدم با توجه به تغییرات نرخ تورم، نرخ بازار ثانویه به سمت بازار آزاد به تدریج حرکت خواهد کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا در کوتاه مدت میتوان نرخ ارز در بازار آزاد را به سمت بازار ثانویه کاهش داد، گفت: بله، اگر دولت بتواند نگرانیها را نسبت به آینده رفع کند، میتواند قیمت بازار آزاد را به بازار ثانویه نزدیک کند. انتظارات تورمی به عوامل مختلفی از جمله سیاستهای اقتصادی دولت بستگی دارد و بخشی هم به تحریمها مرتبط است و اینکه تا چه اندازه آمریکا میتواند تحریمهای مرحله دوم را عملیاتی کند.
به گفته وی اگر انتظارات تورمی کنترل شود احتمالا نرخ بازار آزاد به بازار ثانویه نزدیک میشود.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که به نظر شما تامین ارز مسافرتی با نرخ بازار ثانویه توسط سیستم بانکی و کاهش سطح تقاضای ارز نقدی میتواند بر کاهش نرخ ارز در بازار آزاد موثر باشد، اظهارداشت: بله؛ در بازار آزاد ارز فیزیکی معامله میشود که به دلیل محدودیت موجودی و هزینه جابهجایی کمتر، بهای بیشتری نسبت به ارز حوالهای دارد.
وی افزود: یکی از دلایل تفاوت نرخ ارز در بازار آزاد و سامانه نیما (بازار ثانویه) همین مساله است. همیشه اختلاف نرخ بین ارز حوالهای و فیزیکی وجود دارد و هیچگاه این دو نرخ کاملا با یکدیگر برابر نمیشود.
ندری گفت: فکر میکنم مساله اصلی انتظارات تورمی است و به نظر میرسد همان موجودی ارز در بازار آزاد پاسخگوی نیاز ارز مسافرتی باشد و از طرف دیگر تقاضای ارز مسافرتی به دلیل رشد قیمت ارز کاهش پیدا کرده است.
وی تاکید کرد: مساله خروج سرمایه و پس انداز ارز دو تقاضایی است که بهای ارز فیزیکی را در سطحی بالاتر از ارز حوالهای قرار داده است. البته محدودیتهای تامین اسکناس ارز هم در شکلگیری این شرایط موثر است اما بعید میدانم افزایش نرخ ارز به دلیل تقاضای ارز مسافرتی باشد.