پنجشنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۳ - 2024 December 12 - ۹ جمادی الثانی ۱۴۴۶
۲۰ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۷:۳۳
مریم ذوالفقار، کارشناس مدیریت ارتباطات بانک خاورمیانه؛

سرگذشت آفریننده نوستالژی‌ها

علی خسروشاهی یکی از پایه‌گذاران نظام فروش و توزیع مدرن در ایران و یکی از برترین تولیدکنندگان محصولات خوراکی در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ بود.
کد خبر: ۲۴۰۵۳۵
به گزارش ایران اکونومیست به نقل از روابط عمومی بانک خاورمیانه؛ خسروشاهی در سال ۱۲۹۰ در خانواده‌ای پرجمعیت در تبریز به دنیا آمد و دبستان را در تبریز گذراند. پدرش حاج غفار، از تجار تبریز و از خاندانی سرشناس و تجارت پیشه بود که به تبریز مهاجرت کرده و در تیمچه بازار تبریز حجره داشت.

در نیمه‌ی دهه ۱۳۰۰، پدرش برای مدتی به همدان که مرکز عمده فعالیت‌های اقتصادی آن زمان بود مهاجرت کرد و به کسب‌و‌کار پرداخت.

وی در سال ۱۳۱۹ با مدرک لیسانس حقوق از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد و همراه پدرش در تبریز و بعد تهران مشغول به کار شد.

او برخلاف نسل اول خاندانش، تحصیل‌کرده دانشگاه و آگاه به زبان فرانسه و انگلیسی بود و تحصیلات وی در رشته حقوق و دانستن زبان خارجی کمک فراوانی به تسهیل فعالیت‌های تجاری وی می‌کرد.

علی خسروشاهی تجربه فعالیت اقتصادی در بازار تبریز و تهران را داشت. شناخت نظام بنکداری، خرده‌فروشی، ارتباط با شرکای تجاری در شهرستان‌ها، آشنایی با نظام بانکی و اعتباری و خوش‌نامی خانواده آنان در طی چندین دهه کار و فعالیت ابزارهای لازم را برای ورود آنان به عرصه سرمایه‌گذاری بلندمدت فراهم می‌کرد. وی در اوایل دهه بیست با دختر یکی از مقامات ذی‌نفوذ سیاسی ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو دختر و دو پسر بود.

خسروشاهی ابتدا تجارت خود را بر واردات منسوجات، بلور و بخاری علاءالدین و اجاق خوراک‌پزی متمرکز کرده بود. شرکت علاءالدین در سال ۱۳۳۷ با سرمایه دویست و بیست میلیون ریال در جاده کرج تاسیس شد و سپس واردات دارو و مواد خوراکی و صادرات کشمش و فرش به آن افزوده شد.
 
اخذ نمایندگی در دهه ۱۳۲۰
با شروع عصر اخذ نمایندگی فروش محصولات خارجی در دهه ۱۳۲۰ و اوایل دهه ۱۳۳۰ که به امر مهمی در تجارت ایران تبدیل شده بود، علی خسروشاهی برای اولین بار سفری به ‌اروپا انجام داد و طی هشت‌ ماهی که در آنجا اقامت داشت روابط تجاری جدیدی با برخی شرکت‌ها برقرار کرد.

از نمایندگی‌ها اخذ شده توسط او می‌توان به محصولات بهداشتی کاملیا، ساعت دیل، چسب اوهو و پودرهای رخت‌شویی محصول هنکل آلمان و ماشین‌تحریر ترایومف، هاینز (سازنده انواع کنسرو)، کلاگز (سازنده کورن‌فلیکس)، شارپ (سازنده تافی)، نمایندگی آدامس چیکلتس و خمیردندان پپسودنت شرکت بین‌المللی یونیلیور و پیک‌فرین (سازنده بیسکویت)، اشاره کرد.

گرفتن هر نمایندگی،‌ گرفتن نمایندگی بعدی را آسان‌تر می‌کرد. اخذ نمایندگی انحصاری محصولات نستله در 1333 جزو موفقیت‌آمیز‌ترین آن‌ها بود و شیر خشک شرکت نستله را در ایران توزیع می‌کرد.
 
شرکت‌ها
در ۱۶ آبان ۱۳۳۸ شرکت صنعتی پارس مینو باهدف تولید مواد غذایی و دارویی در کیلومتر ۱۰ جاده مخصوص کرج افتتاح شد. شرکت در سال ۱۳۴۷ به سهامی خاص و در سال ۱۳۵۳ به سهامی عام، تبدیل و وارد بازار بورس شد. سپس با تاسیس شرکت خوراک، جهت توزیع مواد غذایی و دارویی اقدام کرد پس‌ازآن تعداد سهامداران شرکت به ۱۵۱۷ نفر رسید و به‌تدریج بخش‌های مختلف تولید آب‌نبات، بیسکویت، پاستیل، شکلات، آدامس، پفک و ویفر در شرکت راه‌اندازی شد.

آن‌ها برخی ماشین‌های بسته‌بندی و پخت را از کشورهای سوئیس، ایتالیا، امریکا، انگلیس و ژاپن وارد می‌کردند. سه سال پس از تشکیل و گسترش فعالیت گروه مینو، در ۳۱ تیر ۱۳۴۱ شرکت شوکو پارس تاسیس شد و در سال ۱۳۴۱ کارخانه دارویی، بهداشتی مینو به بهره‌برداری رسید و تا سال ۱۳۵۷ تولیدات خود را تحت لیسانس برندهای معتبر اروپایی عرضه می‌کرد.

در مهر ۱۳۴۹ سومین شرکت گروه به نام شرکت صادراتی پرسوئیس (سهامی خاص) باهدف صادر کردن تولیدات شرکت تاسیس شد.

روند توسعه شرکت این ضرورت را ایجاد می‌کرد که شرکت‌های جدید برای انجام صحیح‌تر فعالیت‌ها ایجاد شود. در سال ۱۳۵۱ شرکت صنعتی مینو باهدف تولید محصولات غذایی، شیرینی و شکلات در استان زنجان احداث و در سال ۱۳۵۳ شروع به کار کرد و تولیدات شرکت در قالب محصولاتی ازجمله بیسکویت، تافی، کیک، آرد صنعتی و پفک به بازار عرضه شد.

در خرم دره امکانات بسیار کم بود. تاسیس شرکت مینو در آنجا بستر لازم را برای توسعه منطقه، ورود شرکت‌های دیگر به خرم دره و درنتیجه گسترش اشتغال و فعالیت‌های زیربنایی مثل آب، برق و جاده فراهم کرد و تولیدات شرکت را در قالب ده‌ها محصول بیسکویت، تافی، کیک، آرد صنعتی و پفک روانه بازار کرد.

شرکت مینو برای تربیت نیروی ماهر، کارگران دیپلمه و بالاتر را به موسسه‌های مختلف آموزشی اعزام می‌کرد تا تولید شکلات را بیاموزند. همچنین برای کسب توانایی‌های بیشتر کارگران فنی را به سویس، آلمان و آمریکا می‌فرستاد.

اعضای هیات مدیره، رئیس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت، طی ۲۰ سال، عمدتا علی خسروشاهی و برادرانش بودند. با افزایش شعبه‌های شرکت و توسعه فعالیت آن، همچنین ورود شرکت به بورس، مدیرانی از خارج خانواده نیز به مجموعه شرکت اضافه شدند.

در سال ۱۳۸۲ شرکت مینو به ۱۲ شرکت تجاری و تولیدی گسترش یافت. شرکت پخش قاسم (وابسته به گروه مینو) با ۱۶۲ کامیون، مسوول توزیع کالا به هشتاد هزار خرده‌فروش بود.

این شرکت در ۲۳ مرکز استان، ۶۵۰ نوع محصول گروه مینو و ۶۰ شرکت دیگر همچنین محصولات شرکت نستله را پخش می‌کرد. همچنین در خارج از کشور ازجمله عراق و افغانستان دفاتر توزیع داشت. در سال ۱۳۸۱ بخش دارویی و آرایش به‌عنوان شرکتی وابسته به گروه شروع به فعالیت کرد.

خسروشاهی‌ها با فعالیت‌هایشان، نوستالژی‌های زیادی برای ایرانی‌ها به‌جا گذاشتند. تاید، پفک‌نمکی، تافی، ویفر و ... همه محصول فعالیت‌های آن‌ها بود. علی خسروشاهی، مالک و بنیان‌گذار مینو بود که به همراه پسرش حسن، در این کارخانه فعالیت می‌کرد و آخرین حضور آن‌ها در صنعت ایران با همین کارخانه مینو معاصر بود.

علی خسروشاهی و برادرش جلیل تا سال ۱۳۵۸ مالکیت و مدیریت گروه مینو را در دست داشتند. در فروردین ۱۳۵۹ اداره کارخانه‌های گروه صنعتی مینو (صنعتی پارس، خوراک و پرسوئیس) به وزارت صنایع واگذار شد.

برند مینو در سال ۱۳۹۲ در دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران به‌عنوان یکی از ۱۰۰ برند برتر ایران شناخته شد.
آخرین اخبار