قانون ضداوپک آمریکا معادلات بازار نفت را برهم میزند؟
کنگره آمریکا به منظور گرفتن کنترل بازارهای نفت جهانی از تولیدکنندگان خارجی، لایحهای را دنبال میکند که به واشنگتن اجازه خواهد داد از اوپک برای دستکاری قیمت نفت شکایت کند.
کد خبر: ۲۳۶۲۶۷
به گزارش ایران اکونومیست؛ این لایحه که قانون "هیچ کارتل تولیدکننده و صادرکننده" یا "نوپک" نام دارد برای نخستین بار در ماه مه اعلام شد. دو سناتور جمهوریخواه و دو سناتور دموکرات هفته گذشته این قانون را معرفی کردند که به دولت اجازه خواهد داد شکایتهایی علیه اعضای اوپک برای نقض مقررات ضد انحصارطلبی مطرح کند. این قانون متممی برای قانون ضد انحصارطلبی شرمان در سال ۱۸۹۰ خواهد بود.
قانون ضد انحصارطلبی شرمان فرهنگ تجاری آمریکا را تغییر داد. این نخستین قانونی بود که از سوی کنگره برای محدود کردن تمرکز قدرت که در تجارت تداخل ایجاد کرده و رقابت اقتصادی را کاهش میدهد، به اجرا درآمد. یکی از تمهیدات اصلی این قانون، غیرقانونی کردن شراکتهایی بود که تجارت میان کشورها یا ایالتها را محدود میکند. این ممنوعیت نه تنها برای کارتلهای رسمی به کار بسته شد، بلکه شامل هر نوع توافقی برای تعیین قیمتها، محدود کردن تولید صنعتی سهم بازارها یا جلوگیری از رقابت بود. بخش دوم این قانون و تمهید کلیدی که اکثر آمریکاییها با آن آشنا هستند، هرگونه تلاش برای انحصاری کردن بخشی از تجارت یا بازرگانی در کشور را غیرقانونی میکند. برخی از شرکتهایی که تحت این قانون متهم شدند شامل شرکت AT&T و مایکروسافت بودند.
با این حال ایده نوپک موضوع جدیدی نیست و به سال ۲۰۰۰ باز میگردد. روسای جمهور سابق آمریکا جورج دبلیو بوش و باراک اوباما تهدید کردند در صورتی که این لایحه به عنوان قانون تصویب شود، از قدرت وتوی خود برای متوقف کردن آن استفاده میکنند. در سال ۲۰۰۷ لایحه مشابهی در مجلس نمایندگان آمریکا با ۳۴۵ رای موافق در برابر ۷۲ رای مخالف تصویب شد و در سنا نیز با ۷۰ رای موافق در برابر ۲۳ رای مخالف رای آورد، اما با مخالفت کاخ سفید روبهرو شد. با این حال این بار احتمال بالایی وجود دارد که ترامپ چنین لایحهای را به عنوان قانون امضاء کند.
دونالد ترامپ سالها منتقد اوپک بوده و در جریان مبارزات انتخاباتی سال ۲۰۱۶ جنگ لفظی وی در صفحات نخست روزنامههای بینالمللی انعکاس یافت. ترامپ در آن زمان گفته بود که آمریکا باید به طور کامل مانع واردات نفت از عربستان سعودی شود. وی همچنین وعده داده بود استقلال انرژی آمریکا را از دشمنان و کارتلهای نفتی به دست آورده و یک استقلال انرژی آمریکایی کامل ایجاد میکند.
تنها چند روز پس از اینکه ترامپ در انتخابات پیروز شد، خالد الفالح رییس هیات مدیره آرامکو و وزیر نفت عربستان سعودی به اظهارات ترامپ پاسخ داد. وی در مصاحبه با روزنامه فاینشیال تایمز گفت: رییس جمهور منتخب آمریکا مزایای واردات نفت عربستان سعودی را میبیند و تصور میکنم صنعت نفت نیز به وی توصیه خواهد کرد که ممانعت از تجارت هر کالایی، مطلوب نخواهد بود. از آن زمان ترامپ و عربستان سعودی روابط بلندمدت میان دو کشور را استحکام بخشیدند. عربستان سعودی در متقاعد کردن ترامپ برای وضع مجدد تحریمها علیه ایران نقش موثری داشت و ریاض به توییتهای ترامپ که خواستار تولید بالاتر اوپک و عربستان سعودی برای جبران کمبود احتمالی عرضه و محدود کردن رشد قیمتها بود، پاسخ داد و از افزایش تولید نفت حمایت کرد.
با وجود کتاب بازی اخیر آمریکا و عربستان سعودی برای محدود کردن نفوذ ژئوپلتیکی ایران در خاورمیانه و جلوگیری از توسعه فعالیتهای هستهای تهران، ترامپ که ۱۸ ماه از حضور وی در قدرت نمیگذرد توانایی کمسابقهای برای رنجاندن متحدان دیرینه خود و آرام کردن رقیبان دیرینه خود مانند روسیه و کره شمالی نشان داده است. با این حال اگر لایحه نوپک از سوی مجلس به تصویب رسیده و توسط رییس جمهور به عنوان قانون امضاء شود خطر آن برای روابط آمریکا و عربستان سعودی ترسناک خواهد بود.
این قانون سلطه ژئوپلتیکی و اقتصادی آمریکا را نشان خواهد داد و بازارهای نفت جهانی و همچنین ساختار ژئوپلیتیکی خاورمیانه را را بیثبات خواهد کرد. با این حال بسیاری نسبت به این موضوع بیاعتنا هستند، زیرا اوپک و عربستان سعودی دوباره کنترل بازارهای نفت را به دست گرفتهاند.