انتظارات از اجلاس سنگاپور و ابهامات فرارو

تا اینجای کار اگر چه اهداف اصلی و برگه‌های واقعی بازی «کیم جونگ اون» با «دونالد ترامپ» چندان مشخص نیست اما به‌ نظر می‌رسد آنچه مورد اتکای رهبر کره‌ شمالی قرار گرفته است «بازی با زمان» و مدیریت «گرفتن امتیازات دلخواه» از خلال راستی آزمایی تعهدات و چند مرحله‌سازی اهداف خود پیرامون خلع سلاح اتمی بوده است. نقشه راهی که کیم مهارتش را در این زمینه از پدر به ارث برده است.

او ژنرال «کیم یونگ چول» را که در مشورت دادن و اتخاذ تصمیم‌های کلیدی دست راستش تلقی می‌شود روانه پکن و سپس واشنگتن کرد تا او ارزیابی‌های لازم را از فضای چانه‌زنی و خاستگاه‌های آنچه قراراست پس از دیدار امروز در قالب بیانیه منتشر شود  استخراج کند.

با این حال نتایج اجلاس سنگاپور حتی با روشن شدن افق‌های کلیدی این پرونده در پایان جلسه با ابهام‌های متعددی روبه‌رو است، زیرا عوامل تأثیر‌گذار و بازیگران متعددی دراین فرآیند متداخل خواهند بود.

روشن است که کره شمالی تمایل دارد به‌طور چندمرحله‌ای و تدریجی و در ازای امتیازات دندانگیر، اراده واقعی ترامپ را برای حل این پرونده هسته‌ای راستی آزمایی کند و بر همین اساس بعیداست تمامی تخم مرغ‌های خلع سلاحی خود را در سبد واحد این مذاکرات بگذارد و آنها را به پای هوس‌های متزلزل ترامپ برای کسب دستاوردها و پیروزی یکجانبه در سیاست خارجی امریکا قربانی کند. اما فارغ از این پیش‌بینی نمی‌توان از تلاش دیگر کشورها برای تأثیر‌گذاری بر این روند غافل بود.

چنان که نقش کره‌جنوبی در اعاده و فعال‌سازی مذاکرات سنگاپور بخوبی آشکار است. این اهتمام تا جایی است که در روزهای گذشته خبرهایی مبنی بر مشارکت رئیس جمهوری کره‌جنوبی درنشست سنگاپور وشکل‌گیری اجلاس سه‌ جانبه قوت گرفت.

اگر چه پارلمان این کشور با معلق گذاردن تصویب توافق صلح فیمابین سئول و پیونگ یانگ نشان داد که منتظر نتایج اجلاس سنگاپور باقی می‌ماند و پس از آن تصمیم خواهد گرفت.
چین نیز ضلع دیگری است که بویژه با هدف بهره‌مندی اقتصادی پیگیر ایفای نقش در این پرونده است. پکن با در پیش گرفتن سیاست تشویق پیونگ یانگ به حفظ رویکرد مذاکره و فضای تعامل با امریکا در واقع به‌صورت هوشمندانه صیانت از دستاوردهای اخیرتجاری خود با دولت ترامپ را مدیریت می‌کند و ترامپ را به عقب نشینی درمعادله تعرفه‌ها ترغیب می‌کند زیرا چین تاکنون توانسته در این بازی همکاری بیش از پیشش با ترامپ را القا کند.
روس‌ها نیز در اقداماتی همچون سفر لاوروف به پیونگ یانگ و حتی طراحی دعوت از کیم به‌ مسکو یا برگزاری اجلاس سه‌جانبه روسیه، کره‌شمالی و چین در پکن و همچنین طرح مواضعی همچون ضرورت ارائه تضمین امتیازات لازم به پیونگ یانگ درصدد یافتن و حفظ سهم خود دراین پرونده مهم بین‌المللی است.

اگر چه به‌ نظر می‌رسد تأخیر روسیه در ورود به این پرونده سبب بشود که آنها چندان در دستیابی به اهداف و امتیازات مطلوب‌شان کامیاب نباشند.
در سمت دیگر دیدار مهم امروز اما ترامپ قرار دارد. او با نشان دادن چراغ سبزامتیازات اقتصادی دلگرم‌کننده به کیم و شرط‌‌بندی زودترازموعد روی دستاوردهای آن نشان داد که به‌دنبال القای کارآمدی راهبرد خود در سیاست خارجی است.

گرچه این ایجاد موج و مانور با موفقیت‌های به‌دست نیامده هیچ تضمینی پیش روی دیپلماسی او نخواهد گذاشت، بلکه در نقطه مقابل این‌گونه مواضع نمایشی ماهیت پیچیده و مبهم پرونده قرار دارد که بویژه در سایه تشدید بی‌اعتمادی ناشی از تصمیم ترامپ به نقض برجام و خروج یکجانبه از این توافق بین‌المللی حائز وضعیتی بغرنج‌تر است.

به‌ همین جهت اظهارات مایک پومپئو وزیر امور خارجه امریکا پیرامون تضمین نتایج اجلاس سنگاپور و توافق‌های حاصل از طریق تصویب آنها در کنگره به‌عنوان یک معاهده را باید یک نگرش فردی و خوشبینانه تلقی کرد.