به گزارش ایران اکونومیست، از اواخر فروردین‌ماه سال جاری سیاست دولت برای جریان ارزی تغییر کرد
و به گونه‌ای گردش ارزی از سوی عرضه و تقاضا را تحت کنترل خود در آورد. بر
این اساس خرید و فروش ارز در بازار ممنوع اعلام شده و نحوه پرداخت ارز به
متقاضیان و همچنین دریافت آن از عرضه‌کنندگان تغییر کرد. در این حالت با
اولویت‌بندی کالاها و خدمات وارداتی نحوه پرداخت مشخص شد به طوری که ارز
کالاهای اساسی به طور مستقیم از طریق ارز بانکی(درآمد ارزی ناشی از فروش
نفت) و بانک مرکزی پرداخت و ارز مورد نیاز سایر بخش‌های که عمدتا
واردکنندگان هستند به سامانه یکپارچه نظام ارزی (نیما) منتقل شد. در این
سامانه واردکنندگان و صادرکنندگان و بانک‌ها وجود داشته که می‌توانند خرید و
فروش ارز را انجام دهند.
آخرین اطلاعات دریافتی ایسنا از بانک مرکزی درباره عملکرد ارزی دولت در حدود ۴۵ روز(از ۲۱ فرودین تا ششم خرداد ماه) از این حکایت دارد که در مجموع ۱۲ میلیارد و ۲۸۲ میلیون دلار (معادل ارزهای دیگر) ارز برای کلیه کالاها و نیازهای وارداتی براساس دلار با نرخ ۴۲۰۰ تومان تخصیص داده شده که از این رقم در مجموع شش میلیارد و ۴۲۶ میلیون دلار تامین و پرداخت شده است. تفکیک آماری نشان می‌دهد که حدود دو میلیارد و ۹۷ میلیون دلار ارزی است که به کالاهای اساسی از سوی بانک مرکزی اختصاص داده شده که از این رقم نیز تاکنون یک میلیارد و ۳۱۷ میلیون دلار تامین و پرداخت شد.
اما برای دارو به عنوان یکی از کالاهای اساسی مهم وارداتی در این مدت ۶۷۸ میلیون دلار اختصاص داده شده که ۴۳۶ میلیون دلار آن تامین شده است. اخیرا خبرهایی در مورد حذف یارانه دارو منتشر شد که بنابر اطلاعات دریافتی این به معنی حذف ارز دارو از نرخ ۴۲۰۰ تومان نیست و تنها به درخواست وزارت بهداشت این کالا دیگر ارز یارانه‌ای (۳۸۰۰ تومان) دریافت نکرده و مشمول همان دلار ۴۲۰۰ تومانی و نرخ روز آن خواهد شد.
کالاهای اساسی در سه گروه و براساس اعلام سه وزارتخانه تقسیم‌بندی می‌شود. "ذرت، دانه‌های روغنی، کنجاله سویا، روغن خام، انواع کود شیمیایی فسفاته و پتاسه، بذرها، دارو، واکسن ژنتیکی دام و طیور، گوشت گوسفند و دام زنده، سموم و مواد موثره دفع آفات نباتی" کالاهایی هستند که از سوی وزارت جهاد کشاورزی اعلام شده‌اند. همچنین "کاغذ، مواد اولیه کاغذ، کره"، کالاهای وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین "داروهای ساخته شده، شیرخشک، تجهیزات مصرفی، مواد اولیه دارویی و ملزومات" کالاهای اساسی اعلام شده از سوی وزارت بهداشت هستند. مجموعه این کالاهای اساسی با تامین ۳۰۰۰ میلیارد تومان یارانه و با توافقات انجام شده براساس دلار با نرخ ۳۸۰۰ تومان تامین شده و مابه‌التفاوت آن از سوی سازمان برنامه و بودجه تامین می‌شود. ارز این بخش به طور مستقیم از سوی بانک مرکزی تامین و نیازی به ورود به سامانه نیما نیست.
همچنین از مجموع ارزهای تخصیص پیدا کرده حدود ۹ میلیارد دیگر مربوط به مجموع کالا و نیازهای وارداتی است که عمدتا از طریق سامانه نیما تامین شده است. از رقم تخصیص یافته به بخش واردات حدود چهار میلیارد و ۶۷۲ میلیون دلار تامین و پرداخت شده است.
آمار نشان می‌دهد از ارقام تخصیص یافته تا نیمی از آن تامین شده که دلیل اصلی عدم پرداخت مابقی به فرآیند تامین ارز و پرداخت آن بر می‌گردد. روال به این ترتیب است که در مورد کالاهای اساسی زمان تامین حدود یک هفته تا ۱۰ روز طول می‌کشد، اما برای سایر کالاها که در سامانه نیما تامین اعتبار شده و باید برای آن ثبت سفارش انجام شود زمانی بین دو هفته تا ۲۰ روز لازم است.
