فرستاده اروپا در تهران و ماموریتی برای اعتماد سازی

به گزارش ایران اکونومیست؛ اتفاق نظر درباره اقدام واحد به منظور مقابله با تحریم های ضد ایرانی آمریکا و پیمان شکنی این کشور در خروج از توافق هسته ای مهمترین تصمیم سران اروپا در واپسین روزهای هفته گذشته بود.
نخستین گام های عملی کمیسیون اروپا در راستای این سیاست واحد با سفر «میگل آریاس کانیته» کمیسیونر انرژی و تغییر اقلیم اروپا به تهران همراه شد. کانیته در سفر دو روزه خود (29 و 30 اردیبهشت) گفت وگو با شماری از وزرای ایرانی از جمله وزیران امور خارجه، نفت و نیرو و نیز رییس سازمان انرژی اتمی را برنامه ریزی کرد تا راهکارهای عملی مقابله با تحریم های آمریکا را بیازماید.
همچنان که کانیته عنوان داشته وی در قامت پیام آور تعهد اروپا به برجام و اطمینان بخشی به ایران سفر خود را آغاز کرده و می کوشد با همراهی مسوولان جمهوری اسلامی بهره وری عملی از منافع برجام را میسر سازد.
آنچه از گفت وگوی مشترک خبری کانیته با «رضا اردکانیان» وزیر نیرو برمی آید، اهتمام اروپا به ایجاد مجاری امن ارتباطات مالی و بانکی است و به نوشته برخی رسانه های غربی این مجاری احتمالا از طریق اتصال مالی مستقیم اروپا با بانک مرکزی ایران ایجاد خواهد شد.
پیش از رایزنی های کمیسیونر انرژی اروپا در تهران و همزمان با ابراز تردید معدودی از شرکت های بزرگ اروپایی در مورد امکان ادامه همکاری با ایران، رییس جمهوری فرانسه حمایت از شرکت های کوچک و متوسط اروپایی را راهی به سوی تداوم روابط اقتصادی دو طرف خواند.
در گفت وگوهای فرستاده اتحادیه اروپا به تهران نیز سرمایه گذاری های کوچک و متوسط شرکت های اروپایی در ایران از طریق «بانک سرمایه گذاری اروپا» یکی از محورهای مهم مذاکرات مشترک بود؛ سرمایه گذاری هایی که در بخش نیرو می تواند پروژه های بهره وری آب، انرژی های تجدیدپذیر و افزایش بازدهی نیروگاه های موجود را کلید بزند.
گشوده ماندن راه های صادرات نفت، پتروشیمی و فرآورده های نفتی دیگر دغدغه مشترک دو طرف به شمار می آید که در دیدار کمیسیونر انرژی اروپا با «بیژن نامدار زنگنه» وزیر نفت درباره آن گفت وگوهایی جدی صورت گرفت. در این زمینه مقامات اروپایی از جمله «فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه از جدیت اروپا برای تداوم صادرات نفت به موازات فعالیت بانک های اروپایی در ایران خبر داده اند.
با وجود این اطمینان بخشی ها، جمهوری اسلامی ایران پیامدهای هرگونه بدعهدی طرف های حاضر در توافق هسته ای را یادآور شده و از اتکای مطلق به وعده اروپایی ها پرهیز کرده است. در همین زمینه «علی اکبر صالحی» رییس سازمان انرژی اتمی به دنبال ملاقات با سفیر اتحادیه به خبرنگاران گفت: ایران آماده است سطح غنی سازی 3.6 درصدی را که بر اساس برجام پذیرفته است به سرعت به 20 درصد برساند. علاوه بر این، خروج از پروتکل الحاقی به عنوان یکی از نخستین گام های ایران در واکنش به نقض برجام از سوی طرف های توافق هسته ای مطرح شده است.
در سوی دیگر انتظار می رود اروپا همزمان با تهدید به اجرای مقررات بازدارنده دربرابر تحریم های آمریکا علیه ایران، دور تازه ای از مذاکرات را با واشنگتن آغاز کند.
از دید برخی تحلیلگران، مقامات اروپایی با نشان دادن جدیت خود برای پایبندی به برجام و یادآور شدن تهدیدهای خروج ایران از توافق هسته ای، طی ماه های باقی مانده تا اجرایی شدن تحریم های آمریکا بار دیگر بخت خود را برای تغییر رویکرد این کشور خواهند آزمود.
در این راستا و در وهله نخست، عقب نشینی «دونالد ترامپ» از عملیاتی سازی تحریم ها و کسب معافیت برای برخی شرکت های اروپایی می تواند روز میز مذاکرات اروپا و آمریکا قرار گیرد.
از سوی دیگر این پیش بینی وجود دارد که اروپا ضمن نشان دادن پایبندی به تعهدات برجامی، میز تازه ای را برای گفت وگو با تهران در مورد مسائلی فراهسته ای چیده و بکوشد این فرایند را با رایزنی های توامان با تهران و واشنگتن زمینه سازی کند. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران تنها پایبندی طرف های توافق هسته ای را به مفاد آن مطالبه کرده و حفظ برجام را مشروط به پایبندی همه طرف های توافق هسته ای اعلام داشته است.